Bí mật đằng sau sự mềm mại và bền bỉ của lụa Cổ Chất

Làng nghề Cổ Chất (Nam Định) nổi danh với nghề ươm tơ, dệt lụa truyền thống từ thời nhà Trần. Tuy nhiên, làng nghề đang đứng trước nguy cơ mai một khi số người làm nghề giảm mạnh. Với sự nỗ lực của hợp tác xã lụa Cổ Chất, nghệ nhân nơi đây vẫn miệt mài gìn giữ tinh hoa tơ lụa Việt, đồng thời ứng dụng công nghệ để phát triển bền vững.

Hồn Cốt Nghề Tơ Lụa Cổ Chất – Di Sản Lâu Đời Của Thành Nam

Làng Cổ Chất, xã Phương Định, huyện Trực Ninh, Nam Định, là một trong những làng nghề ươm tơ, dệt lụa lâu đời nhất Việt Nam. Xuất hiện từ thời nhà Trần, nghề ươm tơ nơi đây từng đạt đến đỉnh cao, cung cấp nguyên liệu cho các làng dệt nổi tiếng khắp miền Bắc.

Theo các bậc cao niên trong làng, nghề ươm tơ, dệt lụa đã tồn tại gần 700 năm, trải qua biết bao thăng trầm nhưng vẫn được duy trì bởi lòng yêu nghề và sự kiên trì của những người thợ thủ công.

“Xưa kia, tơ Cổ Chất nổi tiếng đến mức thương lái từ Campuchia, Trung Quốc, Pháp tìm đến thu mua. Sợi tơ của chúng tôi mảnh, bền, sáng đẹp, khi dệt thành lụa thì mềm mại, thoáng mát, được các bậc quý tộc ưa chuộng”, ông Nguyễn Văn Hòa (80 tuổi, nghệ nhân ươm tơ lâu năm) chia sẻ.

Nguy Cơ Mai Một – Khi Làng Nghề Đối Mặt Với Thách Thức

Từng là niềm tự hào của Thành Nam, nhưng nay nghề ươm tơ, dệt lụa Cổ Chất đang đứng trước nguy cơ mai một. Hiện tại, chỉ còn 5-6 hộ gia đình còn theo đuổi nghề, trong khi phần lớn thanh niên đã chuyển sang làm công nhân tại các khu công nghiệp.

“Trước đây, trong làng có hàng trăm hộ làm nghề, nay chỉ còn số ít bám trụ. Người trẻ không muốn theo nghề vì công việc vất vả, thu nhập bấp bênh”, bà Nguyễn Thị Lan (người làm nghề hơn 50 năm) tâm sự.

Theo thống kê từ Hợp tác xã lụa Cổ Chất, số lượng thợ ươm tơ đã giảm tới 70% trong vòng 20 năm qua. Nếu không có biện pháp bảo tồn, nguy cơ thất truyền nghề là hoàn toàn có thể xảy ra.

Hợp Tác Xã Lụa Cổ Chất – Hành Trình Gìn Giữ Và Phát Triển

Trước tình hình đó, Hợp tác xã lụa Cổ Chất đã ra đời, quy tụ những nghệ nhân tâm huyết với nghề, đồng thời ứng dụng máy móc hiện đại để cải thiện năng suất mà vẫn giữ được chất lượng truyền thống.

“Chúng tôi không muốn chỉ dừng lại ở việc ươm tơ, mà phải tiến xa hơn – dệt lụa và tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh như khăn lụa, chăn ga gối, áo dài tơ tằm… để nâng cao giá trị cho nghề truyền thống”, ông Trần Văn Dương (người sáng lập Hợp tác xã) cho biết.

Nhờ định hướng này, sản phẩm lụa Cổ Chất đã có mặt khắp cả nước và xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu.

Giữ Gìn Tinh Hoa – Khi Nghệ Nhân Truyền Lửa Cho Thế Hệ Sau

Không chỉ sản xuất, các nghệ nhân Cổ Chất còn nỗ lực truyền nghề cho thế hệ sau, đảm bảo nghề ươm tơ, dệt lụa không bị thất truyền.

“Tôi đã theo nghề 50 năm, giờ chỉ mong con cháu giữ gìn di sản này. Đó không chỉ là kế sinh nhai, mà còn là niềm tự hào của cha ông”, cụ ông Nguyễn Văn Phúc (85 tuổi) xúc động chia sẻ.

Các lớp đào tạo nghề đã được mở, nhiều bạn trẻ bắt đầu quan tâm và quay lại với nghề. Đây chính là tín hiệu tích cực cho sự hồi sinh của tơ lụa Cổ Chất.

Tơ Lụa Cổ Chất – Chất Lượng Định Danh Thương Hiệu

Không chỉ có bề dày lịch sử, lụa Cổ Chất còn nổi tiếng nhờ chất lượng vượt trội. Điểm khác biệt của lụa nơi đây chính là:

• Sợi tơ 100% tự nhiên, không pha tạp.
• Dệt thủ công, đảm bảo độ mềm mịn, thoáng mát.
• Độ bền cao, không bai nhão, giữ màu tốt.

Nhờ những ưu điểm này, các sản phẩm từ tơ lụa Cổ Chất như khăn lụa, áo dài, chăn ga gối… ngày càng được ưa chuộng.

Hướng Đi Tương Lai – Đưa Lụa Cổ Chất Ra Thế Giới

Với sự đổi mới và chiến lược đúng đắn, Hợp tác xã lụa Cổ Chất đặt mục tiêu đưa thương hiệu này ra thế giới.

“Chúng tôi đang tập trung vào xuất khẩu, đặc biệt là thị trường Nhật Bản và châu Âu. Lụa Việt Nam có tiềm năng rất lớn, chỉ cần làm tốt khâu thương hiệu, chắc chắn sẽ thành công”, anh Nguyễn Hoàng Nam (đại diện hợp tác xã) nhận định.

Việc kết hợp giữa giữ gìn truyền thống và đổi mới công nghệ chính là chìa khóa để lụa Cổ Chất phát triển bền vững, giữ vững vị thế trên thị trường trong nước và quốc tế.

Hành Trình Của Những Người Giữ Lửa Nghề Lụa

Làng Cổ Chất đang trên hành trình hồi sinh mạnh mẽ, từ một làng nghề có nguy cơ mai một trở thành thương hiệu lụa nổi tiếng. Với tâm huyết của các nghệ nhân, cùng sự hỗ trợ từ hợp tác xã lụa Cổ Chất, tinh hoa ươm tơ, dệt lụa Việt Nam không chỉ được bảo tồn mà còn vươn tầm thế giới.

Sự thành công của lụa Cổ Chất không chỉ là câu chuyện của một làng nghề, mà còn là minh chứng cho tinh thần bền bỉ, sáng tạo của người Việt – những người giữ lửa và viết tiếp lịch sử của ngành tơ lụa nước nhà.