Nghệ An: Nhiều khó khăn trong nỗ lực nâng hạng sản phẩm OCOP

Sau 6 năm triển khai chương trình OCOP (Mỗi Xã Một Sản Phẩm), Nghệ An đứng thứ hai cả nước về số lượng sản phẩm được xếp hạng. Tuy nhiên, con đường nâng hạng từ 3 sao lên 4, 5 sao lại đầy thách thức. Điều gì đang cản bước sản phẩm OCOP Nghệ An?

Thành Công Nhưng Chưa Trọn Vẹn

Tính đến nay, Nghệ An có 619 sản phẩm đạt chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên. Con số này giúp tỉnh giữ vị trí thứ hai toàn quốc, chỉ sau Hà Nội. Tuy nhiên, trong số này, chỉ có 31 sản phẩm đạt 4 sao và duy nhất một sản phẩm đạt 5 sao. Thậm chí, 3 năm qua, tỉnh có thêm 4 sản phẩm đạt 4 sao, nhưng lại có tới 7 sản phẩm bị tụt hạng xuống 3 sao.

Điều này đặt ra câu hỏi lớn: Tại sao một địa phương với tiềm năng lớn như Nghệ An lại gặp khó khăn trong việc nâng hạng sao cho sản phẩm OCOP?

Tiêu Chí Cao – Trở Ngại Lớn

Để đạt 4 hoặc 5 sao, sản phẩm không chỉ cần chất lượng vượt trội mà còn phải có thị trường xuất khẩu thường xuyên – tiêu chí khiến không ít doanh nghiệp e dè. Anh Nguyễn Văn Tài, chủ cơ sở sản xuất gió bê Trung Tài, chia sẻ:

“Tăng từ 4 sao lên 5 sao không phải là không thể, nhưng cần thị trường xuất khẩu ổn định. Chúng tôi đã đầu tư máy móc, thiết bị, nhưng tìm được đối tác dài hạn vẫn là trở ngại lớn nhất.”

Bên cạnh đó, các sản phẩm OCOP ở Nghệ An chủ yếu thuộc quy mô nhỏ, mùa vụ, từ các hộ sản xuất cá thể. Điều này khiến họ khó đáp ứng các tiêu chuẩn chặt chẽ về chất lượng và chuỗi liên kết.

Thiếu Liên Kết, Hạn Chế Thị Trường

Một trong những rào cản lớn nhất là việc xây dựng chuỗi liên kết giữa sản xuất và tiêu dùng. Ông Trần Văn Minh, Giám đốc Công ty TNHH Khoa học Công nghệ Vĩnh Hòa, nhận xét:

“Chúng tôi muốn nâng sản phẩm lên 4 sao nhưng gặp khó trong tiếp cận thị trường lớn. Vấn đề không chỉ nằm ở sản xuất, mà còn ở khâu tiêu thụ và sự liên kết giữa các chủ thể.”

Thực tế, quy định hiện hành yêu cầu sản phẩm OCOP phải đạt doanh thu ổn định, thu nhập hàng tháng từ 100 triệu đồng trở lên. Trong khi đó, nhiều cơ sở nhỏ lẻ chỉ đạt doanh thu từ 9-12 triệu đồng mỗi tháng.

Tập Trung Phát Triển Bền Vững

Trước những thách thức, Nghệ An đã đề ra nhiều giải pháp để hỗ trợ các sản phẩm OCOP:

• Đẩy mạnh xúc tiến thương mại qua hội chợ và các sàn thương mại điện tử.
• Hỗ trợ đầu tư máy móc, cải tiến công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm.
• Tăng cường kết nối giữa doanh nghiệp với thị trường xuất khẩu.

Ông Nguyễn Văn Hải, đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An, nhấn mạnh:

“Chúng tôi không khuyến khích chạy theo thành tích hay tư duy nhiệm kỳ. Điều quan trọng là các sản phẩm phải có chất lượng thực sự, từ đó xây dựng thương hiệu bền vững.”

Động Lực Từ Thành Công

Việc đạt chuẩn OCOP không chỉ giúp các sản phẩm tăng sức cạnh tranh mà còn mở rộng thị trường, gia tăng uy tín. Một sản phẩm 4-5 sao được xem là “bảo chứng” chất lượng, mang lại niềm tin lớn cho người tiêu dùng trong và ngoài nước.

“Khi đạt chuẩn OCOP, lượng khách hàng tìm đến sản phẩm của chúng tôi đã tăng đáng kể. Điều này là động lực lớn để tiếp tục cải tiến và phát triển,” bà Nguyễn Thị Hương, chủ một cơ sở OCOP tại Nghệ An, chia sẻ.

Hướng Đi Mới Cho OCOP Nghệ An

Để nâng tầm sản phẩm, chính quyền tỉnh và các địa phương cần đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc tháo gỡ khó khăn. Bên cạnh việc tăng cường cơ chế hỗ trợ, tỉnh cũng khuyến khích các chủ thể tập trung vào nâng cao chất lượng thay vì chỉ chạy theo số lượng.

Câu chuyện OCOP Nghệ An cho thấy, để sản phẩm vươn xa trên thị trường quốc tế, chất lượng và thương hiệu vẫn là yếu tố then chốt. Đây không chỉ là bài toán của riêng Nghệ An mà còn là thách thức chung cho các địa phương trên hành trình phát triển bền vững.

Nguồn: báo Nghệ An