Thị trường Halal: Cơ hội vàng cho nông sản Việt nhưng không dễ tiếp cận

Thị trường Halal toàn cầu, với chi tiêu dự kiến đạt 3.600 tỷ USD vào năm 2025, là cơ hội lớn cho nông sản Việt Nam. Tuy nhiên, để thành công, doanh nghiệp phải vượt qua nhiều rào cản khắt khe về tiêu chuẩn và văn hóa tôn giáo.

Tiềm Năng Khổng Lồ Của Thị Trường Halal

Thị trường Halal, phục vụ gần 2 tỷ người Hồi giáo trên thế giới, đã và đang phát triển mạnh mẽ. Theo báo cáo, chi tiêu toàn cầu cho thực phẩm Halal năm 2020 đạt 1.400 tỷ USD và được dự đoán sẽ tăng gấp 10 lần vào năm 2050. Việt Nam, với lợi thế về xuất khẩu nông sản, đang đứng trước cơ hội lớn để mở rộng thị phần tại thị trường này.

Những mặt hàng chủ lực như gạo, cà phê, cao su, tiêu, điều, chè và các sản phẩm từ thủy sản được đánh giá có tiềm năng lớn. Đặc biệt, các loại rau củ quả và tinh dầu từ Việt Nam hiện đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng Halal.

Những Rào Cản Lớn Mà Doanh Nghiệp Việt Nam Phải Đối Mặt

– Cấp Chứng Nhận Halal: Bước Đi Đầu Tiên Nhưng Không Dễ Dàng

Để xuất khẩu sản phẩm vào thị trường Halal, doanh nghiệp phải có chứng nhận Halal, điều kiện bắt buộc mà không phải ai cũng dễ dàng đạt được. Quy trình cấp chứng nhận yêu cầu sản phẩm đáp ứng nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về nguyên liệu, quy trình sản xuất, và đóng gói.

Bà Lisa Neque, chuyên gia đánh giá Halal quốc tế, nhận định: “Chứng nhận Halal giống như một chiếc hộ chiếu thông hành. Nếu không có, dù sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm nhưng vẫn không được chấp nhận trong cộng đồng Hồi giáo.”

Một số doanh nghiệp Việt Nam, như các nhà sản xuất cà phê, đã phải mất tới 5 năm để hoàn thiện mọi yêu cầu và đạt được chứng nhận.

– Thiếu Thông Tin Về Thị Trường

Nhiều doanh nghiệp vẫn còn mơ hồ về nhu cầu và đặc thù văn hóa của thị trường Halal. Theo ông Hoàng Bá Nghị, Tổng Giám đốc phụ trách tổ chức chứng nhận Halal Việt Nam: “Chúng ta thường sản xuất những gì mình có, thay vì nghiên cứu kỹ thị trường trước khi đưa ra sản phẩm. Đây là một rào cản lớn khiến Việt Nam chưa khai thác hết tiềm năng của thị trường Halal.”

Bài Học Từ Các Quốc Gia Thành Công

Indonesia, quốc gia có dân số Hồi giáo lớn nhất thế giới, đã xây dựng một nền công nghiệp Halal vững chắc. Các sản phẩm từ Indonesia không chỉ đáp ứng tiêu chuẩn Halal mà còn chinh phục được nhiều quốc gia Trung Đông, châu Phi và Nam Á.

Thái Lan, mặc dù không phải là quốc gia Hồi giáo, đã nhanh chóng phát triển chuỗi cung ứng Halal. Các sản phẩm như thực phẩm chế biến, trái cây và hàng tiêu dùng từ Thái Lan luôn được đánh giá cao tại các quốc gia Hồi giáo.

“Việt Nam có thể học hỏi từ Thái Lan về cách tiếp cận thị trường Halal. Chúng ta cần xây dựng một chiến lược dài hạn, từ cải tiến sản phẩm đến quảng bá thương hiệu,” ông Nghị chia sẻ.

Giải Pháp Cho Doanh Nghiệp Việt Nam

– Nâng Cao Hiểu Biết Về Tiêu Chuẩn Halal

Doanh nghiệp cần nắm rõ các quy định khắt khe về tiêu chuẩn Halal, từ việc loại bỏ thịt lợn, cồn, đến quy trình giết mổ động vật. Việc tham gia các chương trình đào tạo, hội thảo chuyên đề và hợp tác với tổ chức cấp chứng nhận là những bước đầu tiên cần thực hiện.

– Xây Dựng Chuỗi Sản Xuất Khép Kín

Các nhà máy sản xuất thực phẩm Halal cần được thiết kế theo tiêu chuẩn riêng biệt, đảm bảo dây chuyền sản xuất không bị lẫn với các sản phẩm không đạt tiêu chuẩn Halal.

“Khi doanh nghiệp đáp ứng được tiêu chuẩn Halal, không chỉ thị trường Hồi giáo, mà nhiều quốc gia khác cũng sẽ tin dùng sản phẩm của chúng ta,” bà Lisa Neque khẳng định.

– Tăng Cường Hợp Tác Song Phương

Chính phủ Việt Nam cần đẩy mạnh các hiệp định thương mại với các quốc gia Hồi giáo, cung cấp thông tin thị trường và hỗ trợ doanh nghiệp trong việc cấp chứng nhận Halal.

Thị Trường Halal Không Chỉ Là Thực Phẩm

Bên cạnh thực phẩm, nhu cầu về dịch vụ Halal cũng đang gia tăng, đặc biệt là ngành du lịch. Hơn 1/4 dân số thế giới là người Hồi giáo, và họ đang tìm kiếm các điểm đến đáp ứng tiêu chuẩn Halal, từ khách sạn, nhà hàng đến dịch vụ vận chuyển và giải trí.

“Việt Nam có tiềm năng trở thành điểm đến du lịch Halal hàng đầu nếu chúng ta đầu tư bài bản vào cơ sở hạ tầng và dịch vụ đáp ứng nhu cầu của cộng đồng Hồi giáo,” ông Nghị nhận định.

Thách Thức Và Cơ Hội

Thị trường Halal là cơ hội lớn nhưng không dễ dàng với doanh nghiệp Việt Nam. Để thành công, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức liên quan. Việc đầu tư vào nghiên cứu thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn Halal sẽ giúp nông sản Việt Nam khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.

“Thị trường Halal không chỉ là cánh cửa để Việt Nam vươn xa, mà còn là thước đo cho sự hội nhập và phát triển bền vững của ngành nông nghiệp nước nhà,” bà Lisa kết luận.