Xây dựng vùng nguyên liệu phục vụ xuất khẩu: Hướng đi chiến lược của nông nghiệp Việt Nam

Rau củ quả Việt Nam đã khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế nhờ chất lượng và giá trị xuất khẩu không ngừng tăng. Để duy trì đà phát triển, việc xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn là yếu tố then chốt giúp đáp ứng yêu cầu khắt khe từ các thị trường lớn như Mỹ, EU và Nhật Bản.

Tiềm Năng Và Thực Trạng Xuất Khẩu Nông Sản Việt Nam

Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu nổi bật trong xuất khẩu nông sản, đặc biệt là rau củ quả. Với kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng mạnh mẽ, sản phẩm nông nghiệp nước ta đã có mặt tại các thị trường cao cấp như Mỹ, EU và Nhật Bản. Tuy nhiên, các tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng và an toàn thực phẩm ngày càng khắt khe, đặt ra thách thức lớn cho ngành nông nghiệp.

Xã Đức Chính, huyện Cẩm Giàng tỉnh Hải Dương, được mệnh danh là “thủ phủ cà rốt” với hơn 360 ha trồng theo tiêu chuẩn ViệtGAP, chiếm 70% diện tích toàn huyện. Tổng sản lượng cà rốt niên vụ 2024-2025 ước đạt hơn 40.000 tấn, trong đó 70% phục vụ xuất khẩu. Các thị trường lớn như Hàn Quốc (10.000 tấn), Nhật Bản (4.500 tấn), và các quốc gia Đông Nam Á đánh giá cao chất lượng sản phẩm từ vùng này.

Ông Nguyễn Đức Thuật, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp xã Đức Chính, chia sẻ: “Ngay từ khâu chăm sóc, chúng tôi đã tập huấn người dân tuân thủ quy trình ViệtGAP. Các đối tác nước ngoài thường xuyên kiểm tra mẫu đất, nước trước khi nhập khẩu. Điều này giúp sản phẩm cà rốt của chúng tôi đạt tín nhiệm cao tại các thị trường khó tính.”

Các Giải Pháp Nâng Cao Chất Lượng Nông Sản Xuất Khẩu

– Áp Dụng Công Nghệ Hiện Đại

Để đảm bảo chất lượng, xã Đức Chính đã ứng dụng công nghệ tưới nước tự động trên toàn bộ diện tích cà rốt. Phân bón hữu cơ, vi sinh và các kỹ thuật chăm sóc tiên tiến được đưa vào quy trình sản xuất, góp phần nâng cao năng suất và cải tạo đất.

Theo các chuyên gia, việc sử dụng phân hữu cơ vi sinh không chỉ tăng năng suất mà còn cải thiện chất lượng củ cà rốt. Một hộ nông dân tại xã Đức Chính cho biết: “Dùng phân vi sinh giúp đất tơi xốp, giảm thiểu sâu bệnh và tăng năng suất lên từ 7-9 tấn/ha. Chúng tôi yên tâm canh tác theo tiêu chuẩn cao hơn.”

– Quy Hoạch Vùng Sản Xuất Tập Trung

Việc quy hoạch các vùng trồng tập trung với cùng giống cây và thời điểm canh tác giúp dễ dàng giám sát quy trình. Đây cũng là cách hiệu quả để đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu từ khâu gieo trồng đến thu hoạch và đóng gói.

Ông Trần Xuân Định, Tổng Thư Ký Hiệp Hội Thương Mại Giống Cây Trồng Việt Nam, nhận định: “Xây dựng vùng nguyên liệu không chỉ giúp doanh nghiệp chủ động nguồn hàng mà còn đảm bảo quy trình sản xuất minh bạch, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế.”

Liên Kết Doanh Nghiệp Và Nông Dân: Chìa Khóa Thành Công

– Doanh Nghiệp Đồng Hành Cùng Nông Dân

Sự tham gia của các doanh nghiệp đã tạo ra liên kết bền vững, đảm bảo đầu ra ổn định cho người nông dân. Các doanh nghiệp hỗ trợ tài chính, kỹ thuật và cam kết thu mua sản phẩm với giá cạnh tranh. Điều này giúp nông dân giảm áp lực về vốn và yên tâm sản xuất.

Ông Trần Xuân Định nhấn mạnh: “Liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân không chỉ giúp hai bên cùng có lợi mà còn thúc đẩy sản xuất hiện đại, đưa sản phẩm Việt Nam ra thế giới.”

– Thách Thức Trong Chuyển Đổi Sản Xuất

Nông dân cần thay đổi tư duy từ canh tác truyền thống sang áp dụng quy trình hiện đại, đảm bảo chất lượng và an toàn. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và nhà khoa học.

Một nông dân xã Đức Chính chia sẻ: “Trước đây, chúng tôi làm theo cách truyền thống, chất lượng không cao. Nhưng giờ đây, nhờ sự hướng dẫn từ chuyên gia và doanh nghiệp, chúng tôi tự tin đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.”

Hướng Đi Bền Vững Cho Nông Nghiệp Việt Nam

Việc xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn không chỉ giúp nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững cho ngành. Các yếu tố quan trọng bao gồm:

1. Quy hoạch vùng đất: Đảm bảo đất không bị ô nhiễm, phù hợp với sản xuất rau củ sạch.
2. Nguồn nước an toàn: Nước tưới cần được kiểm tra chất lượng, không chứa vi khuẩn và kim loại nặng.
3. Tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế: Quy trình sản xuất phải minh bạch và ghi chép đầy đủ để đáp ứng các yêu cầu kiểm định.

Xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn là con đường tất yếu để nâng cao giá trị nông sản Việt Nam. Sự đồng hành giữa doanh nghiệp, nông dân và cơ quan quản lý sẽ tạo ra chuỗi giá trị bền vững, mang lại lợi ích lâu dài cho cả ngành nông nghiệp và nền kinh tế. Với tư duy đổi mới và chiến lược đúng đắn, nông sản Việt Nam hoàn toàn có thể vươn xa hơn trên bản đồ quốc tế.