Chè Shan Tuyết cổ thụ – Báu vật cổ thụ giữa đại ngàn Tây Côn Lĩnh

Giữa thung lũng mù sương dưới chân Tây Côn Lĩnh, nơi rừng đá tai mèo ôm trọn lấy núi, những gốc chè Shan Tuyết cổ thụ vẫn lặng lẽ tồn tại qua hàng trăm năm. Từ vùng đất Xà Phìn, xã Phương Tiến – nay thuộc tỉnh Tuyên Quang – HTX Trồng và Chế biến chè Shan Tuyết cổ thụ Trà Pèng đã nâng niu từng búp chè như một phần linh hồn của núi rừng.

Cội nguồn của chè Shan Tuyết cổ thụ

Không phải bất kỳ nơi nào cũng có thể sinh trưởng ra chè Shan Tuyết. Chỉ ở những vùng núi cao trên 1.200 mét như Xà Phìn – nơi khí hậu khắc nghiệt, đất bạc màu, sương mù dày đặc quanh năm, những cây chè cổ thụ mới đủ sức bám rễ đá, hấp thụ sương núi và sống hàng thế kỷ.

HTX Trà Pèng, do ông Đặng Văn Háu sáng lập và điều hành, không chỉ gìn giữ những cây chè di sản mà còn giúp người dân bản địa thay đổi cách sản xuất, từ tập quán truyền thống sang canh tác sạch, thu hái kỹ thuật cao, chế biến thủ công và truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Sản phẩm đặc trưng

HTX Trà Pèng chuyên sản xuất các dòng chè Shan Tuyết cổ thụ:

• Chè búp 1 tôm 1 lá – loại phổ biến, vị đậm, thơm mạnh.
• Chè bạch trà Shan Tuyết – dòng cao cấp từ búp non trắng muốt, quý hiếm, giá có thể lên đến 18 – 20 triệu đồng/kg.
• Chè hồng, chè xanh cổ thụ – phù hợp người mới uống hoặc làm quà biếu.

Tất cả đều được sao tay bằng củi rừng, không hóa chất, không ướp hương, giữ nguyên bản chất tự nhiên của núi rừng.

Mô hình kinh tế bản địa – nông sản có bản sắc

HTX hiện bao tiêu chè cho hàng chục hộ dân với giá cao hơn thị trường từ 20% đến 30%, nhất là những cây chè cổ trên 300 năm tuổi. Không chỉ là thu nhập, đó còn là sự trân trọng với tài sản sống của cộng đồng.

Hiện sản phẩm đã đạt OCOP 3 sao và đang hướng tới các chứng nhận cao hơn như hữu cơ quốc tế và chỉ dẫn địa lý. Du khách đến đây còn có thể trải nghiệm hái chè, sao chè tại chỗ, nghe kể chuyện rừng, và uống chén trà nóng trong sương núi.

Gắn với du lịch – Từ tách trà đến hành trình khám phá

HTX Trà Pèng đang phối hợp với địa phương để phát triển mô hình du lịch cộng đồng gắn với chè cổ thụ. Du khách có thể:

• Ở homestay dưới chân núi
• Tự tay hái chè cổ giữa rừng
• Trải nghiệm sao sấy cùng người Dao
• Mua sản phẩm tại chỗ có tem truy xuất OCOP

Đây là một trong những hình thức phát triển nông nghiệp xanh kết hợp du lịch trải nghiệm bền vững tiêu biểu nhất của Tuyên Quang sau sáp nhập.

Mua chè Shan Tuyết cổ thụ ở đâu?

Hiện sản phẩm có mặt tại:

• Các hội chợ OCOP và chương trình xúc tiến nông sản vùng cao
• Sàn TMĐT như Postmart, Voso, Shopee
• Liên hệ trực tiếp HTX Trà Pèng – Thôn Xà Phìn, xã Phương Tiến, huyện Vị Xuyên, tỉnh Tuyên Quang

Một tách trà, cả một vùng hương núi

Chè Shan Tuyết cổ thụ Trà Pèng không chỉ là sản phẩm. Đó là kết tinh của:

• Rừng xanh – cổ thụ – sương núi
• Bản sắc văn hóa người Dao
• Nỗ lực bảo tồn cây di sản
• Khát vọng vươn lên từ một HTX nhỏ của núi rừng

Một chén chè Trà Pèng là một câu chuyện. Và câu chuyện ấy đang được kể bằng niềm tin, sự tử tế và lòng kiên trì của những con người bản địa – với giấc mơ đem chè Shan Tuyết Việt Nam vươn ra thế giới.