Khi niềm tin bị đánh đổi: Vụ “giả hữu cơ” và câu hỏi lớn cho ngành mỹ phẩm Việt

Một thương hiệu mỹ phẩm Việt Nam được phép trưng bày sản phẩm tại Hội chợ Biofach 2025 – sự kiện lớn nhất thế giới về sản phẩm hữu cơ. Nhưng từ sự tự hào ban đầu, cộng đồng đã đặt lại hàng loạt câu hỏi sau khi phát hiện hình ảnh quảng bá gây hiểu lầm, thành phần sản phẩm chưa đạt chuẩn hữu cơ, và bao bì xuất hiện logo chứng nhận quốc tế.

Câu Chuyện Bắt Đầu Từ Niềm Tự Hào

Tháng 2/2025, thương hiệu mỹ phẩm Việt Nam Cỏ Cây Hoa Lá bất ngờ xuất hiện trên mạng xã hội với loạt hình ảnh nổi bật tại Biofach – hội chợ quốc tế thường niên về sản phẩm hữu cơ và mỹ phẩm thiên nhiên (natural cosmetics), tổ chức tại Đức. Những bức ảnh cho thấy một gian hàng được dàn dựng công phu, trưng bày sản phẩm với hàng loạt bảng hiệu như “Organic of Vietnam,” “No.1 Organic Brand,” kèm theo dòng chữ “Thương hiệu mỹ phẩm Việt Nam đầu tiên tham dự Biofach 2025.”

Trên bao bì sản phẩm – cụ thể là chai gel gội đầu gừng sả – xuất hiện cụm từ “Gel gội hữu cơ”, cùng logo Cosmos Organic – một trong những tiêu chuẩn chứng nhận mỹ phẩm hữu cơ uy tín nhất châu Âu.

Với nhiều người tiêu dùng yêu hàng Việt, đây là khoảnh khắc rất đáng tự hào: một thương hiệu Việt sử dụng nguyên liệu truyền thống như gừng, sả, nhân sâm – lại còn “đủ chuẩn” để mang đi hội chợ thế giới, đại diện cho xu hướng xanh và bền vững.

Nhưng Niềm Tin Đã Nhanh Chóng Bị Thử Thách

Chỉ vài tuần sau, một người dùng mạng xã hội đã đăng tải bài viết phản biện mạnh mẽ, với dòng tiêu đề đanh thép: “Đi từ hào hứng tới thất vọng & bực bội.”

Tác giả cho biết mình từng rất ấn tượng với chiến dịch truyền thông của thương hiệu, nhưng sau khi nghiên cứu thành phần sản phẩm, kiểm tra chứng nhận và đối chiếu tiêu chuẩn quốc tế, đã phát hiện những điểm mâu thuẫn nghiêm trọng:

• Sản phẩm không hề được chứng nhận Cosmos Organic chính thức, dù vẫn gắn logo trên bao bì.
• Trong bảng thành phần có chứa Phenoxyethanol – một chất bảo quản có nguồn gốc từ dầu mỏ, bị cấm tuyệt đối trong mỹ phẩm hữu cơ theo tiêu chuẩn Cosmos.
• Hình ảnh quảng bá “tham gia hội chợ Biofach” là ảnh gian hàng trưng bày, không phải tư cách doanh nghiệp được chứng nhận hữu cơ hay khách mời chính thức.

Phản Hồi Từ Thương Hiệu: Chính Thức, Nhưng Vẫn Mập Mờ

Ngay sau khi dư luận nổi lên, nhà sáng lập Cỏ Cây Hoa Lá đã có văn bản phản hồi chính thức, với giọng điệu cầu thị:

“Cỏ Cây Hoa Lá không tuyên bố sản phẩm là 100% hữu cơ. Chúng tôi sử dụng các nguyên liệu được chứng nhận hữu cơ như gừng, sả theo tiêu chuẩn Ecocert hoặc USDA. Việc sử dụng chất bảo quản như Phenoxyethanol là để đảm bảo tính ổn định cho các chiết xuất tươi, và được sử dụng trong giới hạn an toàn.”

Thương hiệu cũng xác nhận: Việc tham gia Biofach được thực hiện dưới hình thức trưng bày sản phẩm, thông qua sự hỗ trợ của Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam – một đơn vị trong nước có trách nhiệm thúc đẩy hàng Việt đến các thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, không có bất kỳ bằng chứng nào được công bố để chứng minh sản phẩm đã được chứng nhận hữu cơ bởi Cosmos hoặc Ecocert.

Ở Ranh Giới Của “Truyền Cảm Hứng” Và “Gây Hiểu Lầm”

Nếu xem xét kỹ lưỡng, vấn đề không nằm ở việc thương hiệu có trưng bày ở hội chợ hay không – mà nằm ở cách thức truyền thông tạo cảm giác sản phẩm đạt chuẩn cao hơn thực tế:

1. Logo Cosmos Organic – theo quy định của tổ chức này, chỉ được in lên bao bì khi toàn bộ sản phẩm đạt chuẩn (không chứa chất cấm, được cấp mã chứng nhận, được đăng ký kiểm định…).
2. Cụm từ “Gel gội hữu cơ” được in rõ ràng mặt trước sản phẩm
3. Hình ảnh gian hàng và bộ nhận diện thương hiệu tại Biofach được dàn dựng rất chuyên nghiệp, có thể khiến người tiêu dùng hiểu nhầm rằng thương hiệu đã “lọt top” hoặc đạt chuẩn quốc tế nào đó.

Câu Hỏi Lớn Về Trung Thực Và Uy Tín Ngành Hữu Cơ Việt

Một chuyên gia về truyền thông trong ngành FMCG (hàng tiêu dùng nhanh) nhận định: “Khách hàng của mỹ phẩm hữu cơ là nhóm tiêu dùng có hiểu biết, họ không chỉ quan tâm đến hiệu quả mà còn đánh giá thương hiệu qua tính minh bạch. Một sự mập mờ nhỏ trong thông tin có thể làm đổ vỡ lòng tin rất lớn.”

Thực tế cho thấy: không ít thương hiệu khởi nghiệp Việt đang chọn “chiêu bài hữu cơ” như một cách định vị nhanh và tăng giá trị sản phẩm. Nhưng trong ngành hàng đặc thù này – nơi chuẩn mực quốc tế là thứ không thể đánh tráo – thì một cú vấp truyền thông có thể khiến thương hiệu bị “đóng cánh cửa xuất khẩu” ngay lập tức.

Hiệp Hội Cần Gìn Giữ Uy Tín Cho Cộng Đồng

Việc Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam tạo cơ hội cho doanh nghiệp khởi nghiệp trưng bày tại hội chợ quốc tế là đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, cần có tiêu chí rõ ràng:

• Không để doanh nghiệp chưa đạt chuẩn hữu cơ quảng bá vượt chuẩn mơ hồ.
• Kiểm soát thiết kế gian hàng, thông điệp, hình ảnh truyền thông tại hội chợ.
• Cập nhật minh bạch danh sách đơn vị tham gia trưng bày hay đạt chứng nhận.

Nếu không, một vài trường hợp mập mờ sẽ khiến cả cộng đồng doanh nghiệp làm thật bị ảnh hưởng lây, đặc biệt trong mắt các tổ chức chứng nhận quốc tế.

Người Việt Không Đòi Hỏi Hoàn Hảo, Nhưng Muốn Sự Tử Tế

Vụ việc này không nhất thiết là “phốt” hay “đòn đánh” vào một thương hiệu khởi nghiệp. Nó nên được nhìn nhận như một bài học đắt giá về ranh giới của truyền thông, của việc sử dụng chứng nhận và danh xưng quốc tế một cách thận trọng.

Người tiêu dùng Việt đang thay đổi – họ hiểu hơn, nghiêm khắc hơn, và trân trọng những thương hiệu dám làm thật, dám nói thật.

Nếu Cỏ Cây Hoa Lá rút ra được điều đó và sửa mình, họ vẫn còn cơ hội. Nhưng nếu tiếp tục “truyền thông vượt chuẩn,” họ có thể đánh mất điều quý nhất: niềm tin của người Việt vào hàng Việt.