Cạnh tranh trên sàn thương mại điện tử: Hàng Việt đối mặt nhiều thách thức
Hàng ngoại áp đảo thị trường Việt nhờ chiến lược “kiềng ba chân”: sản xuất giá rẻ, sàn thương mại điện tử, và giao vận xuyên biên giới. Hàng Việt đối mặt nguy cơ mất thị phần, cần chính sách kiểm soát và giải pháp phù hợp.
Cuộc Đổ Bộ Của Hàng Ngoại: Thách Thức Và Bài Toán Cho Hàng Việt
Trong thời gian gần đây, thị trường Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ của hàng hóa ngoại nhập thông qua các tập đoàn thương mại điện tử lớn. Với chiến lược cạnh tranh giá rẻ và hậu thuẫn từ hệ thống giao vận xuyên biên giới, hàng ngoại không chỉ len lỏi mà còn tạo sức ép lớn lên các doanh nghiệp sản xuất trong nước.
Báo cáo từ một sàn thương mại điện tử lớn cho thấy, chỉ riêng trong quý 3 năm nay, lượng hàng hóa đặt kho ở nước ngoài bán tại Việt Nam tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong số này, gần một nửa là sản phẩm giá rẻ dưới 100.000 đồng.
Chiến Lược “Kiềng Ba Chân”: Thành Trì Của Hàng Ngoại
Để xây dựng vị thế vững chắc trên thị trường Việt Nam, các doanh nghiệp ngoại đang sử dụng chiến lược “kiềng ba chân”, bao gồm:
- Sản Xuất Giá Rẻ:
Các tập đoàn thương mại điện tử quốc tế tận dụng lợi thế từ các nền sản xuất phát triển, nơi giá thành sản xuất thấp, để cung ứng sản phẩm với chi phí cạnh tranh. - Sàn Thương Mại Điện Tử:
Hiện nay, 95% thị phần giao dịch trên các sàn thương mại điện tử lớn tại Việt Nam thuộc về doanh nghiệp ngoại. Điều này cho phép họ kiểm soát dữ liệu người tiêu dùng Việt Nam, từ đó phối hợp với các nhà sản xuất để đưa ra sản phẩm phù hợp với mức giá hấp dẫn. - Giao Vận Xuyên Biên Giới:
Với hệ thống logistic hiện đại, các doanh nghiệp nước ngoài đã rút ngắn thời gian giao hàng, thậm chí ngang bằng với thời gian giao hàng nội địa. Sự hỗ trợ từ chính sách của nước ngoài và mạng lưới tổng kho sát biên giới càng củng cố thêm lợi thế này.
Kho Livestream Nội Đô: Cuộc Chơi Công Nghệ Mới
Một điểm nhấn đặc biệt trong chiến lược của hàng ngoại là mô hình kho livestream nội đô. Tại các thành phố lớn, nhiều doanh nghiệp đã thiết lập kho livestream với hàng trăm phòng studio chuyên nghiệp, hỗ trợ từ đào tạo nhân sự, xây dựng kênh bán hàng, đến cung cấp nguồn hàng giá rẻ.
Nhà bán hàng thương mại điện tử anh Nguyễn Văn Hùng chia sẻ: “Chúng tôi chỉ cần vận hành, không phải bỏ vốn hay lo về hàng hóa. Lợi nhuận dựa trên doanh số bán ra, trong khi nguồn hàng đã được các đối tác nước ngoài cung cấp sẵn.”
Áp Lực Lên Doanh Nghiệp Việt: “Kẻ Ở Lại” Và “Người Rời Đi”
Trước làn sóng hàng ngoại giá rẻ, các nhà bán hàng Việt Nam đang chịu áp lực lớn. Trong hai năm qua, 65.000 nhà bán hàng trên sàn thương mại điện tử đã rời khỏi thị trường, tương ứng với mức giảm 15% số lượng nhà bán hoạt động.
Chị Lê Thị Mai, một chủ cửa hàng trực tuyến tại TP.HCM, chia sẻ trong nước mắt: “Cạnh tranh giá cả khiến doanh số của chúng tôi giảm hơn 50%. Hàng ngoại giá rẻ tràn ngập, chi phí quảng cáo cao, giảm giá liên tục… tất cả khiến tôi không còn đủ sức cầm cự.”
Chính Sách Và Giải Pháp: Lối Thoát Nào Cho Hàng Việt?
Thực trạng này đặt ra câu hỏi lớn: Làm thế nào bảo vệ hàng hóa và ngành sản xuất Việt Nam trước nguy cơ cạnh tranh không công bằng?
Một số bất cập trong chính sách đã được nhận diện, điển hình là việc miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) cho hàng nhập khẩu dưới 1 triệu đồng bán qua chuyển phát nhanh. Chính sách này khiến hàng ngoại dễ dàng vào thị trường Việt Nam mà không chịu chi phí tương xứng, gây bất lợi cho hàng nội.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Đức nhấn mạnh: “Cần kiểm soát chất lượng hàng hóa nhập khẩu và có biện pháp xử lý mạnh với các sàn thương mại điện tử nếu phát hiện sai phạm. Đồng thời, doanh nghiệp trong nước phải nhanh chóng thích nghi với các hình thức kinh doanh mới.”
Hướng Đi Tương Lai: Sự Chung Tay Từ Nhà Nước Và Doanh Nghiệp
Ngày 26/11, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Công Thương và Bộ Tài Chính nghiên cứu, xây dựng cơ chế kiểm soát chặt chẽ hàng nhập khẩu qua thương mại điện tử. Đồng thời, các chính sách mới cần phù hợp với cam kết quốc tế, đảm bảo môi trường kinh doanh lành mạnh.
Doanh nghiệp trong nước cũng cần nắm bắt cơ hội, đầu tư vào công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh. Việc tận dụng dữ liệu người tiêu dùng, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, và đẩy mạnh chất lượng sản phẩm sẽ là chìa khóa để lấy lại thị phần.
Hành Động Ngay, Chậm Là Thua
Sự hiện diện ngày càng mạnh mẽ của hàng ngoại trên các sàn thương mại điện tử là điều tất yếu trong bối cảnh hội nhập. Tuy nhiên, điều quan trọng là làm sao để hàng Việt không bị nhấn chìm. Đây là lúc các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, và người tiêu dùng cần đồng lòng hành động, đưa ra những giải pháp cụ thể để giữ vững vị thế của hàng Việt trên chính sân nhà.