Sâm Bố Chính: Từ di sản quý giá đến chuỗi giá trị bền vững
Sâm bố chính, loài sâm quý tiến vua, đã được phục hồi và phát triển tại nhiều nơi, tạo chuỗi giá trị bền vững. Từ hoa, củ đến lá, sâm được chế biến thành trà, mỹ phẩm, thực phẩm, mang lại lợi ích kinh tế lớn.
Khi ánh nắng ban mai bắt đầu trải dài trên cánh đồng, những người nông dân tại trang trại sâm bố chính của Hợp tác xã Nông nghiệp Công nghệ cao Phúc Lâm tất bật với công việc thu hoạch hoa. Đây không chỉ là một buổi sáng bình dị mà còn mở ra câu chuyện đầy cảm hứng về loài sâm quý đã từng biến mất và nay đang tạo dựng giá trị bền vững trên khắp đất nước.
Loài Sâm Gắn Liền Với Lịch Sử Tiến Vua
Sâm bố chính là một loại sâm quý của Việt Nam, được phát hiện cách đây hơn 300 năm tại vùng đất Bố Trạch, Quảng Bình. Từng được xem là “bảo vật” tiến vua, loại sâm này dần rơi vào quên lãng và gần như tuyệt chủng. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, sâm bố chính đã được phục hồi và phát triển mạnh mẽ không chỉ tại quê hương Quảng Bình mà còn ở nhiều tỉnh thành khác như Hà Nội, nơi trang trại của Phúc Lâm đóng vai trò tiên phong.
Trang Trại Lớn Nhất Miền Bắc Và Những Con Số Ấn Tượng
Với diện tích 5 hecta, trang trại sâm bố chính Phúc Lâm được xem là trang trại lớn nhất miền Bắc. Tại đây, công việc thu hoạch hoa sâm diễn ra hàng ngày, bắt đầu từ lúc bình minh và kết thúc khi ánh nắng chói chang xuất hiện. Chị Thúy Hoa, một người làm việc tại trang trại, chia sẻ: “Mỗi ngày chúng tôi thu hoạch khoảng hơn 4 tạ hoa. Dù công việc vất vả nhưng được làm giữa cánh đồng hoa rộng lớn thế này thật sự rất vui và ý nghĩa.”
Những bông hoa sâm sau khi thu hoạch sẽ được đưa về nhà máy chế biến trong vòng 4 tiếng để đảm bảo độ tươi. Từ những bông hoa ấy, hợp tác xã đã tạo ra các sản phẩm đa dạng như trà, mỹ phẩm và thức uống dinh dưỡng, phục vụ cả thị trường trong nước lẫn quốc tế.
Kỹ Thuật Chăm Sóc Khắt Khe Cho Sản Phẩm Chất Lượng Cao
Không phải ai cũng biết rằng, việc trồng sâm bố chính đòi hỏi quy trình chăm sóc kỹ thuật nghiêm ngặt. Theo anh Nhân, kỹ thuật viên tại trang trại, việc tỉa cành là một công đoạn cực kỳ quan trọng: “Những cành yếu, sâu bệnh cần được loại bỏ để cây tập trung nuôi củ. Tỉ lệ tỉa khoảng 30%, giúp cây phát triển tốt hơn và ngăn ngừa dịch bệnh.”
Những phần cành lá sau khi tỉa cũng không bị lãng phí. Chúng được phân loại để chế biến thành trà hoặc làm nguyên liệu cho thức ăn gia súc. Đây chính là minh chứng cho việc tận dụng tối đa giá trị từ cây sâm bố chính.
Chuỗi Giá Trị Bền Vững Từ Sâm Bố Chính
Không chỉ mang lại giá trị dinh dưỡng cao, sâm bố chính còn tạo ra cơ hội kinh tế bền vững. Tại Quảng Bình, các mô hình hợp tác giữa doanh nghiệp và nông dân đã giúp đảm bảo thu nhập ổn định. Tương tự, ở Hà Nội, việc trồng sâm đã giúp người dân cải thiện đời sống đáng kể.
Anh Hưng, một nông dân tại trang trại Phúc Lâm, chia sẻ niềm vui khi thu hoạch những củ sâm đầu tiên: “Trung bình mỗi sào thu được từ 10 đến 12 tấn củ. Dù công việc nặng nhọc, nhưng được cầm trên tay những củ sâm đạt chất lượng, tôi thấy rất tự hào.”
Đa Dạng Hóa Sản Phẩm – Đưa Sâm Bố Chính Ra Thế Giới
Không chỉ dừng lại ở các sản phẩm như trà hay mỹ phẩm, sâm bố chính còn được chế biến thành cao, trà túi lọc matcha, hoặc xuất khẩu dưới dạng củ tươi và củ sấy khô. Đặc biệt, loài sâm này không có tính hàn, phù hợp sử dụng cho nhiều đối tượng khác nhau.
Việc đưa sâm bố chính ra miền Bắc đã chứng minh khả năng thích nghi tốt của loại cây này trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Thậm chí, cây còn tích lũy dưỡng chất tốt hơn vào mùa đông, tạo ra những sản phẩm chất lượng cao.
Từ một loài sâm tiến vua từng rơi vào quên lãng, sâm bố chính nay không chỉ hồi sinh mà còn mở ra cánh cửa phát triển kinh tế, cải thiện đời sống nông dân và tạo nên chuỗi giá trị bền vững. Những cánh đồng hoa rực rỡ tại Hà Nội hay những củ sâm tròn trịa từ Quảng Bình chính là minh chứng sống động cho sức sống mạnh mẽ của loại cây quý giá này.
Hành trình hồi sinh sâm bố chính không chỉ là câu chuyện về một loài cây mà còn là niềm tự hào của nông nghiệp Việt Nam, vươn ra thế giới với chất lượng và giá trị đáng trân trọng.