
Biến phế phẩm nông nghiệp thành vàng
Mỗi năm, Việt Nam tạo ra 160 triệu tấn phế phụ phẩm nông nghiệp, nhưng phần lớn bị lãng phí. Tuy nhiên, nhờ sáng kiến tái chế, những thứ tưởng chừng vô dụng như rơm, xơ mướp và trái điều đã trở thành “vàng xanh,” mang lại giá trị kinh tế hàng tỷ đồng và góp phần bảo vệ môi trường.
Nguồn Phế Phẩm Khổng Lồ Và Bài Toán Ô Nhiễm
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 80% chất thải chăn nuôi và phụ phẩm nông nghiệp ở Việt Nam hiện nay vẫn bị đổ trực tiếp ra môi trường. Những phế phẩm như rơm, xơ mướp, trái điều hay chất thải từ chăn nuôi thường không được tái chế, gây ra nhiều hệ lụy môi trường.
Tuy nhiên, sự chuyển mình đang dần hiện rõ. Tại nhiều địa phương, nông dân và doanh nghiệp đã mạnh dạn biến những thứ tưởng chừng vô dụng thành các sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường mà còn có giá trị xuất khẩu cao. Một bước đi quan trọng để Việt Nam theo đuổi nền kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững.
Rơm: Từ Phế Phẩm Thành Sản Phẩm Cao Cấp
Rơm, loại phụ phẩm quen thuộc, vốn bị đốt bỏ sau mỗi vụ mùa, nay đã được doanh nhân Nguyễn Văn Tài tận dụng thành sản phẩm thương mại trên Amazon.
Hiện nay, mỗi hộp rơm 1 kg được bán với giá 500.000 đồng trên sàn thương mại điện tử quốc tế. Tính ra, cứ 5 tấn rơm sẽ mang lại thu nhập khoảng 190 triệu đồng. Không chỉ vậy, nguồn rơm này còn được quy đổi thành tín chỉ carbon nhờ hệ thống giám sát tự động. Ông Tài chia sẻ: “Mỗi sản phẩm bán ra sẽ được ghi nhận để phát hành tín chỉ carbon, một xu hướng bền vững đang rất được thị trường quốc tế ưa chuộng.”
Xơ Mướp: Từ Thải Loại Thành “Vàng Xanh”
Xơ mướp, loại phế phẩm tưởng chừng bỏ đi, qua chế biến đã trở thành hàng chục sản phẩm như bông tắm, miếng rửa chén, thảm ghế. Mỗi năm, doanh nghiệp có thể sản xuất tới 50.000 sản phẩm từ xơ mướp, mang lại giá trị xuất khẩu lớn.
Một chủ doanh nghiệp chia sẻ: “Ý thức người tiêu dùng đang thay đổi. Họ ưu tiên các sản phẩm thân thiện môi trường, như xơ mướp, để giảm rác thải và bảo vệ hành tinh.”
Tính toán cho thấy, mỗi xơ mướp sau khi chế biến có giá khoảng 40.000 đồng. Đây là minh chứng rõ nét cho việc “rác thải hôm nay, kho báu ngày mai.”
Trái Điều: Tận Dụng Mọi Giá Trị
Không chỉ xơ mướp hay rơm, trái điều cũng là một ví dụ điển hình về giá trị của chế biến sâu. Sau khi thu hoạch hạt, các doanh nghiệp tận dụng phần còn lại để sản xuất nước mắm chay, kho quẹt chay và các sản phẩm khác.
Mỗi ngày, các doanh nghiệp sản xuất từ 1.000 – 1.500 sản phẩm từ phụ phẩm trái điều. Một đại diện doanh nghiệp cho biết: “Chỉ có chế biến sâu mới giúp phụ phẩm trở thành hàng hóa, giảm ô nhiễm môi trường và tạo giá trị kinh tế bền vững.”
Phân Bón Hữu Cơ: Lợi Ích Kép Cho Môi Trường Và Nông Nghiệp
Chất thải từ chăn nuôi cũng không còn bị lãng phí. Một nhà máy sản xuất phân bón hữu cơ từ chất thải của 4.000 con heo hiện sản xuất 500 tấn phân bón mỗi tháng. Loại phân bón này giúp cải thiện hệ sinh thái đất, thúc đẩy cây trồng phát triển mạnh mẽ, đồng thời có giá thành thấp hơn 1/2 – 2/3 so với các loại phân bón khác.
Một nông dân nhận xét: “Phân bón hữu cơ giúp nông sản của chúng tôi đạt chất lượng cao hơn, giảm chi phí và cải thiện sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.”
Tương Lai Của Nền Nông Nghiệp Xanh Việt Nam
Xu hướng tiêu dùng xanh và các hiệp định thương mại quốc tế yêu cầu sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn về môi trường, phát thải, và bền vững. Đây là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam chuyển đổi tư duy sản xuất, đưa các sản phẩm từ phế phẩm nông nghiệp ra thị trường thế giới.
Các chuyên gia nhận định, ngành nông nghiệp hiện tái sử dụng khoảng 20-30% phụ phẩm, nhưng tiềm năng còn rất lớn. Việc ứng dụng kinh tế tuần hoàn không chỉ giúp giảm ô nhiễm mà còn mở ra cơ hội kinh tế tỷ đô.
Từ rơm, xơ mướp, trái điều đến chất thải chăn nuôi, những phế phẩm nông nghiệp tưởng chừng vô dụng nay đã trở thành nguồn “vàng xanh,” mang lại giá trị kinh tế và bảo vệ môi trường. Đây không chỉ là bài học về sáng tạo mà còn là động lực thúc đẩy nông nghiệp Việt Nam chuyển mình, khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.