Vì sao người Việt thích cà phê Robusta hơn Arabica?
Cà phê Arabica – loại cà phê được mệnh danh là “vua của các loại cà phê” với hương vị phong phú và giá trị cao – lại không mấy được ưa chuộng tại Việt Nam, một trong những quốc gia xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới.
Vì sao vậy? Liệu đó là vấn đề về thói quen, chất lượng hay điều gì khác? Hãy cùng khám phá.
Arabica Có Chỗ Đứng Tại Việt Nam?
Không phải ai cũng biết rằng, Arabica đã từng được người Pháp đưa vào Việt Nam từ thế kỷ 19, với kỳ vọng rằng loại cà phê cao cấp này sẽ phát triển mạnh. Tuy nhiên, thổ nhưỡng và khí hậu tại Việt Nam chỉ phù hợp với một số vùng đặc thù như Cầu Đất (Lâm Đồng), Khe Sanh (Quảng Trị) và Sơn La. Các vùng này đáp ứng được điều kiện độ cao và khí hậu mát mẻ mà Arabica đòi hỏi. Dù vậy, sản lượng Việt Nam vẫn rất thấp, chỉ chiếm khoảng 5% tổng sản lượng cà phê cả nước.
Lòng Tự Tôn Dân Tộc Và Robusta
Việt Nam hiện đứng đầu thế giới về sản xuất Robusta, chiếm khoảng 60% thị phần toàn cầu. Thói quen lâu đời với vị đậm, đắng của Robusta đã tạo nên một “chuẩn vị” trong lòng người tiêu dùng. Khi được hỏi về loại cà phê phù hợp nhất, anh Trần Văn Minh, chủ một quán cà phê tại TP.HCM, chia sẻ: “Khách hàng của tôi chủ yếu yêu thích cà phê đậm đà và rẻ tiền như Robusta. Dùng Arabica thì không kinh tế vì giá cao mà vị lại không quen.”
Thói Quen Vị Giác – Định Kiến Với Arabica
Thói quen và gu thưởng thức của người Việt lâu nay gắn liền với Robusta. Arabica với hương trái cây, hoa lá lại thường bị nhận xét là “lạ lẫm”. Người lớn tuổi thường phàn nàn: “Arabica thơm thì có thơm, nhưng không ra hương vị cà phê. Nó cứ nhạt nhạt sao ấy!”
Sự quen thuộc cũng giống như việc người Việt tự hào rằng nước mắm là tinh hoa ẩm thực, nhưng ra thế giới lại khó phổ biến. Vị Robusta đậm, mạnh chính là nước mắm trong thế giới cà phê Việt.
Giá Cả Và Tính Kinh Tế
Đây là một trong những lý do lớn nhất khiến Arabica bị hạn chế tại Việt Nam. Hiện nay, giá Arabica cao gấp 2-5 lần Robusta, điều này gây khó khăn cho cả người tiêu dùng lẫn các quán cà phê.
Theo ông Nguyễn Văn Hùng, chuyên gia rang xay cà phê, giải thích: “Thu nhập trung bình của người Việt thấp hơn nhiều so với thế giới, việc sử dụng Arabica là một rào cản lớn. Một quán cà phê muốn đưa Arabica vào menu phải chấp nhận giá vốn cao và khách hàng thì chưa sẵn sàng trả giá cho nó.”
Vấn Đề Chất Lượng Và Uy Tín
Arabica Cầu Đất, một trong những thương hiệu Arabica nổi tiếng của Việt Nam, lại gặp vấn đề về uy tín. Hàng giả, hàng nhái kém chất lượng tràn lan, ảnh hưởng đến danh tiếng của dòng cà phê này.
Anh Nguyễn Thành Đạt, một nhà phân phối cà phê tại Đà Lạt, chia sẻ: “Ai cũng nói bán Arabica Cầu Đất, nhưng thực tế rất ít người có nguồn hàng thật. Điều này làm giảm lòng tin của người tiêu dùng.”
Thêm vào đó, chất lượng Arabica thấp khi rang không đúng kỹ thuật sẽ cho ra sản phẩm nhạt, chua, không hấp dẫn bằng Robusta thông thường.
Cách Pha Chế – Một Rào Cản Lớn
Phương pháp pha phin truyền thống, quen thuộc với Robusta, lại không phù hợp với Arabica. Khi pha Arabica bằng phin, kết quả thường là vị chua gắt, không thể hiện được sự phong phú của hương vị. Dụng cụ pha hiện đại như máy pha Espresso hay dụng cụ pour-over chuyên dụng thường bị xem là quá cầu kỳ và xa lạ với thói quen tiêu dùng của người Việt.
Arabica – Tiềm Năng Nhưng Thách Thức
Dù có hương vị phong phú và giá trị cao, Arabica tại Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức, từ thói quen tiêu dùng, giá cả đến phương pháp pha chế và chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, với xu hướng mở cửa và hội nhập, Arabica dần được giới trẻ đón nhận. Để Arabica thực sự tỏa sáng, Việt Nam cần cải thiện chất lượng sản xuất, nâng cao nhận thức và đa dạng hóa phương pháp pha chế.
Hãy cùng hy vọng vào một tương lai mà Arabica sẽ không chỉ là một “gã nhà giàu khó tính” mà trở thành lựa chọn quen thuộc của người tiêu dùng Việt Nam. Bạn đã sẵn sàng thử một ly Arabica thơm ngát và khác biệt chưa?