Tinh thần khởi nghiệp & sức mạnh thương hiệu: Hành trình vượt trội của Monika Holod

Xuyên suốt hành trình cùng BlaBlaCar, Ankorstore, OYO và dự án OMA, Monika Holod chia sẻ góc nhìn sâu sắc về cách xây dựng Brand độc đáo, giữ vững tinh thần trong Startup nhiều áp lực, cùng tầm quan trọng của trị liệu như công cụ dẫn đến hiệu suất vượt trội.

Khi bước vào thế giới Startup, người sáng lập (founder) luôn đối diện với vô vàn thách thức: huy động vốn, phát triển sản phẩm, mở rộng thị trường và duy trì đội ngũ. Nhưng quan trọng hơn cả, chính là sức khỏe tinh thần của họ. Nếu như trước đây, khái niệm “đi trị liệu” thường gắn liền với bệnh lý tâm thần hoặc trầm cảm, thì ngày nay, vai trò của trị liệu mở rộng hơn rất nhiều: đó là công cụ giúp nâng tầm bản thân, duy trì đam mê và khơi dậy tối đa năng lực sáng tạo. Trong cuộc trò chuyện với Monika Holod – người từng là Head of Brand cho nhiều “kỳ lân” như BlaBlaCar, Ankorstore và Phó Chủ tịch Thương hiệu Toàn cầu tại OYO (được SoftBank rót 1 tỷ đô trong vòng gọi vốn Series E) – chúng ta sẽ hiểu rõ hơn vì sao người sáng lập cần chú trọng sức khỏe tinh thần, cũng như cách Monika đã áp dụng tư duy này để xây dựng Brand vững mạnh.

Monika còn đồng thời là nhà sáng lập OMA, nền tảng trị liệu dành riêng cho người làm Startup. Sự kết hợp giữa kinh nghiệm thực chiến trong lĩnh vực phát triển thương hiệu toàn cầu, cùng góc nhìn thấu suốt về tâm lý nhà sáng lập, đã giúp Monika đưa ra những chia sẻ vô cùng hữu ích. Bài viết này sẽ bóc tách câu chuyện của cô, từ quá trình tìm ra lý do đằng sau sức mạnh của một thương hiệu xuất sắc, đến những thách thức văn hóa khi mở rộng thị trường, và nhất là bí quyết để mọi nhà sáng lập duy trì sự bình an trong nội tâm.

Tầm Quan Trọng Của Sức Khỏe Tinh Thần

Ý Niệm “Công Cụ Cho Sự Xuất Sắc”

Trong giai đoạn khởi nghiệp, phần lớn founder tập trung giải quyết khối lượng công việc khổng lồ, từ quản lý đội nhóm đến gọi vốn. Chính áp lực này tạo ra vô số rủi ro về sức khỏe tinh thần. Monika Holod nhấn mạnh: “Tôi tin rằng mọi người đều có thể hưởng lợi từ trị liệu, không chỉ khi họ đang trầm cảm hay bế tắc, mà còn như một công cụ giúp đạt hiệu suất cao hơn. Trị liệu cho ta không gian để hiểu bản thân, gỡ bỏ rào cản và tối ưu khả năng sáng tạo.”

Chính vì thế, thay vì coi trị liệu là biện pháp cuối cùng khi “không còn lối thoát”, rất nhiều nhà sáng lập đã sử dụng nó như liệu pháp định kỳ. Một khảo sát nội bộ của OMA cho thấy, cứ 10 nhà sáng lập được phỏng vấn thì có 8 người cho biết họ duy trì một hình thức trị liệu hoặc tư vấn tâm lý nào đó, ít nhất một lần mỗi tháng.

Sức Ép Và Động Lực Của Nhà Sáng Lập

Theo nghiên cứu của Dr. Freeman (Đại học California, Hoa Kỳ), khoảng 49% nhà sáng lập gặp các vấn đề liên quan đến sức khỏe tinh thần ở mức độ khác nhau. Tính cách “high-dopamine” (đặc trưng bởi tham vọng và động lực mạnh mẽ) giúp họ đột phá, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ rơi vào trạng thái kiệt sức và trầm cảm. Tâm lý này đòi hỏi một quá trình tự nhận thức cao độ, hoặc có sự hỗ trợ từ chuyên gia.

Monika chia sẻ thêm: “Khi bạn muốn tạo ra điều gì đó lớn lao, bạn không thể chỉ làm việc tám giờ một ngày. Nhưng ngược lại, bạn cũng phải cân bằng. Nếu không, chính năng lượng sáng tạo dễ biến thành gánh nặng tâm lý.”

Xây Dựng Thương Hiệu: Phản Chiếu DNA Của Founder

“Brand” Không Chỉ Là Logo

Trong suốt quãng thời gian làm việc tại BlaBlaCar, Ankorstore và OYO, Monika đã tham gia kiến tạo những nền tảng thương hiệu được định giá lên tới hàng tỷ đô la. Với cô, Brand không phải chỉ là bộ nhận diện màu sắc hay kiểu chữ, mà là toàn bộ tinh thần, câu chuyện và sứ mệnh được cá nhân hóa từ người sáng lập.

Monika kể lại thời điểm cô nhận đề nghị gia nhập BlaBlaCar: “Thời đó, tôi vẫn còn trong thế giới agency, chưa biết nhiều về các công ty công nghệ. Thế mà họ đã có mặt ở hơn 18 thị trường, vừa gọi vốn thành công, tốc độ tăng trưởng chóng mặt. Tôi từng nghĩ ‘Startup là gì?’, và đó là cách tôi chạm vào lĩnh vực này.”

Với cô, điều quan trọng nhất của một Startup nằm ở ý tưởng cốt lõi từ người sáng lập: họ tạo ra doanh nghiệp vì lý do gì, mong muốn thay đổi điều gì trong xã hội? Hệ thống “DNA” này chính là gốc rễ để phát triển ngôn ngữ thương hiệu. Mọi yếu tố thiết kế hay chiến dịch truyền thông chỉ là lớp “áo” bên ngoài, giúp DNA ấy bật lên và chạm đến công chúng.

Quy Trình Xây Dựng Thương Hiệu & Giai Đoạn Phát Triển

Thông thường, ở giai đoạn tiền hạt giống (pre-seed) hoặc hạt giống (seed), founders chỉ cần một bộ nhận diện ở mức cơ bản, bám sát vấn đề sản phẩm và thị trường. Nhưng khi bước sang vòng gọi vốn Series A, Series B, việc định hình một Brand rõ ràng trở nên cần thiết:

1. Tìm Kiếm Thị Trường Phù Hợp: Xác định sản phẩm/dịch vụ đang giải quyết nỗi đau nào của khách hàng.
2. Gạn Lọc Giá Trị Cốt Lõi: Kiểm tra sứ mệnh và tầm nhìn, làm rõ yếu tố “vì sao” trong toàn bộ chiến lược.
3. Tạo Câu Chuyện Thương Hiệu: Đảm bảo câu chuyện mang tính cá nhân hóa, bám sát trải nghiệm thật của nhà sáng lập.
4. Hoàn Thiện Bộ Nhận Diện: Lựa chọn yếu tố trực quan (logo, font, màu sắc, giao diện…) phù hợp với tính cách thương hiệu.

Khi làm việc tại OYO – thương hiệu khách sạn lớn thứ ba thế giới, Monika từng phải đối diện với việc “hòa hợp” hơn 19 thương hiệu khác nhau tại Đông Nam Á, Ấn Độ và nhiều khu vực khác. Theo cô, bí quyết thành công nằm ở việc hiểu rõ văn hóa bản địa nhưng vẫn duy trì tinh thần chung xuyên suốt.

Mở Rộng Quốc Tế: Cân Bằng Văn Hóa & Bản Sắc

“Đường Tắt” Không Tồn Tại

Rất nhiều Startup khát khao chinh phục thị trường quốc tế, nhưng thường vấp phải khó khăn lớn: sự khác biệt văn hóa. Monika giải thích, việc thành lập văn phòng ở nước ngoài cần sự tôn trọng thị trường sở tại. OYO thành công ở Trung Quốc một phần vì họ xây dựng đội ngũ người bản địa ở gần như mọi vị trí, thay vì “thả” hoàn toàn nhân sự nước ngoài vào.

“Bí quyết nằm ở sự tôn trọng và học hỏi. Dù ở Ấn Độ, Trung Quốc hay Nhật Bản, bạn luôn cần có người hiểu thị trường địa phương – từ thói quen mua sắm, phong tục cho đến mô hình kinh doanh. Nếu bỏ qua điều này, dự án sẽ gặp thất bại.”

Đôi khi, doanh nghiệp còn chọn giải pháp sáp nhập (M&A) một công ty địa phương để tận dụng tối đa am hiểu thị trường. Song, ngay cả lúc đó, họ vẫn phải sắp xếp một nhóm lãnh đạo nòng cốt từ công ty mẹ để bảo toàn giá trị thương hiệu, quy trình vận hành và văn hóa tổ chức chung.

Những Khác Biệt Mang Tính Quyết Định

Monika nêu lên ví dụ: khi làm chiến dịch truyền thông tại châu Âu, hình ảnh khách sạn hiện đại, tích hợp công nghệ có thể tạo ấn tượng mạnh. Thế nhưng ở Nhật Bản, sự tin cậy, chu đáo và tinh giản được đề cao hơn cả. Hay như ở Ấn Độ, việc tuyển dụng và phỏng vấn ứng viên diễn ra nhanh chóng, khốc liệt, vì văn hóa cạnh tranh nhân tài cao gấp nhiều lần so với châu Âu.

Cô từng chia sẻ: “Trong một buổi phỏng vấn ở Ấn Độ, ai cũng nói chuyện rất tự tin, trình bày ý tưởng cực kỳ trôi chảy. Nhưng tôi sớm nhận ra đó là văn hóa giao tiếp nơi đây. Muốn hiểu sâu năng lực thực sự, tôi phải lật lại từng chi tiết, yêu cầu ví dụ cụ thể.”

OMA: Dự Án Dành Cho Nhà Sáng Lập & Hành Trình Tối Ưu Sức Khỏe Tinh Thần

Ý Tưởng Khởi Nguồn Từ Câu Chuyện Cá Nhân

Monika gây dựng OMA xuất phát từ kỷ niệm gia đình. Em gái cô từng trải qua ca phẫu thuật u não khi chỉ mới 9 tuổi. Thời điểm ấy, không có bất kỳ sự hỗ trợ tâm lý nào đáng kể cho người thân xung quanh. Nỗi trăn trở đó đã theo cô suốt nhiều năm, để rồi khi dịch COVID-19 bùng phát, Monika nhìn thấy nhu cầu cấp bách của trị liệu trực tuyến. Cô lập tức bắt tay triển khai nền tảng với mong muốn:

1. Kết nối người cần hỗ trợ với chuyên gia tâm lý phù hợp.
2. Rút ngắn thời gian chờ đợi.
3. Xây dựng văn hóa trị liệu như một lựa chọn tất yếu, không phải dấu hiệu “yếu đuối”.

Ban đầu, OMA tập trung vào sinh viên với quy trình chờ đợi quá lâu trong hệ thống giáo dục. Nhưng sau đó, Monika nhận ra các founder cũng cần dịch vụ tương tự, thậm chí cấp thiết hơn. Bởi ngoài áp lực tài chính, họ còn đối mặt với quá trình đưa ra quyết định khắc nghiệt và tần suất làm việc không giới hạn.

“Tool Of Excellence” Cho Nhà Sáng Lập

“Nhiều nhà sáng lập kể với tôi rằng họ ngại đến chuyên gia tâm lý, vì sợ bị khuyên ‘đổi lối sống’. Nhưng đôi khi, chúng ta đâu thể thay đổi hoàn toàn con đường khởi nghiệp. Vấn đề là cách kiểm soát và khai thác năng lượng bản thân.”

Monika nhấn mạnh, việc trị liệu cần đồng hành với chuyên gia thật sự hiểu bối cảnh Startup: Brand còn non trẻ, áp lực đến từ nhà đầu tư, tốc độ phát triển sản phẩm… Vì thế, OMA chú trọng xây dựng đội ngũ chuyên gia không chỉ giỏi về tâm lý, mà còn phải nắm được tâm thế của giới khởi nghiệp. Một số chuyên gia tâm lý từng làm việc tại công ty công nghệ hoặc có kinh nghiệm điều hành doanh nghiệp, giúp họ nắm rõ những pha “lên – xuống” về mặt tinh thần trong hành trình khởi nghiệp.

Những Lời Khuyên Và Chiến Lược Dành Cho Nhà Sáng Lập

1. Tập Trung Vào Câu Chuyện Thương Hiệu Gắn Liền Với “DNA”

Hãy tự hỏi: “Tôi và đội ngũ đang tạo ra giá trị gì? Khác biệt của chúng tôi so với thị trường là gì?” Khi trả lời được hai câu hỏi này, bạn sẽ dễ dàng định hình thông điệp cốt lõi cho Brand. Theo Monika, bản sắc đến từ chính câu chuyện của nhà sáng lập – hãy chân thành chia sẻ để khách hàng lắng nghe và đồng cảm.

2. Cân Nhắc Nhu Cầu Thực Sự Về Trị Liệu

Không phải ai cũng cần trị liệu dài hạn. Tuy nhiên, nếu bạn đang chịu sức ép kéo dài, không thể sắp xếp cuộc sống và công việc, hãy tìm đến chuyên gia phù hợp. Trị liệu, theo Monika, chẳng khác gì “mượn thêm một bộ não” để cùng bạn gỡ rối.

3. Tôn Trọng Sự Khác Biệt Văn Hóa

Trong kinh doanh quốc tế, đừng áp đặt một mô hình duy nhất. Thay vào đó, hãy nghiên cứu, thấu hiểu và linh hoạt. Kinh nghiệm thành công của BlaBlaCar, OYO hay Ankorstore không chỉ nhờ công nghệ hay dòng vốn, mà còn dựa vào khả năng thích nghi văn hóa địa phương một cách sâu sắc.

4. Duy Trì Những Thói Quen Lành Mạnh

Nhiều founder chia sẻ họ dễ bị cuốn vào vòng xoáy công việc, đánh mất nhịp sinh hoạt: bỏ tập thể dục, thức khuya dậy sớm bất chấp cơ thể… Nhưng chỉ cần áp dụng những thói quen nhỏ (như thiền, yoga, chạy bộ, hoặc ăn uống điều độ), bạn đã có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ kiệt sức.

5. Theo Dõi Và Đánh Giá Tiến Trình Tâm Lý

Việc theo dõi tinh thần có thể thực hiện qua các chỉ số: chất lượng giấc ngủ, mức độ tập trung, tần suất lo âu… Hoặc đơn giản hơn, hãy tự đặt câu hỏi: “Hôm nay tôi có cảm thấy hài lòng và tràn đầy động lực không?” Chỉ cần nhận thấy sự sa sút, hãy điều chỉnh kịp thời.

Hành trình khởi nghiệp chưa bao giờ là con đường bằng phẳng. Điều này càng đúng hơn với những ai ôm hoài bão lớn, đang nỗ lực tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ “làm thay đổi thế giới”. Càng nhiều tiềm năng, áp lực đè lên vai nhà sáng lập lại càng khốc liệt. Monika Holod – người từng góp phần xây dựng thương hiệu cho BlaBlaCar, Ankorstore, OYO và hiện đang sáng lập OMA – đã cung cấp một cái nhìn toàn cảnh: từ cách kiến tạo một Brand bám sát DNA của founder, đến việc quản trị sức khỏe tinh thần như “công cụ của sự xuất sắc”.

Những bài học rút ra từ câu chuyện của cô không chỉ dành riêng cho các startup trong giai đoạn tăng trưởng nóng hay gọi vốn dồn dập, mà còn hữu ích cho mọi cấp độ khởi nghiệp, thậm chí cho cả những doanh nghiệp lớn đang tái định hình chiến lược. Ở bất cứ quy mô nào, “điểm rơi” của năng lượng tinh thần cũng chính là chìa khóa quyết định thành bại. Trị liệu, coaching hay bất kỳ hình thức hỗ trợ tâm lý nào đều không phải dấu hiệu suy yếu, mà là minh chứng cho sự trưởng thành, sẵn sàng khám phá và tối ưu hóa giới hạn bản thân.

Để đi xa, chúng ta cần vốn, sản phẩm, công nghệ và quan trọng hơn hết: một nội lực tinh thần mạnh mẽ. Trong bức tranh nhiều biến động của khởi nghiệp, tầm quan trọng của sức khỏe tinh thần chưa bao giờ được đề cao đến thế. Như Monika Holod từng khẳng định:

“Bạn không nhất thiết phải thay đổi đam mê hay con đường đã chọn. Nhưng bạn hoàn toàn có thể học cách khai phá tối đa sức mạnh bản thân và dùng trị liệu như một cầu nối dẫn đến trạng thái tốt nhất của mình.”

Hành trình đó không dễ, nhưng chắc chắn xứng đáng để bất kỳ nhà sáng lập nào bước chân vào. Và khi thực hiện được, bạn không chỉ giữ lửa cho dự án hiện tại, mà còn kiến tạo một thương hiệu bền vững – nơi Startup, OMA và Brand đều là những từ khóa quan trọng, cộng hưởng trong bức tranh thành công chung.