Thời trang bền vững hay greenwashing: Sự thật đằng sau những “quảng cáo xanh”?

Người tiêu dùng ngày càng ý thức về môi trường và tìm kiếm thời trang bền vững, nhưng liệu các thương hiệu có thực sự làm điều đó? Bài viết này sẽ vén màn sự thật về “greenwashing” trong ngành thời trang hiện đại.

Xu Hướng Thời Trang Xanh Đang Lên Ngôi

Những năm gần đây, cụm từ “thời trang bền vững” xuất hiện ngày càng nhiều trong các cửa hàng và website bán quần áo. Các sản phẩm quảng cáo rằng chúng được làm từ nguyên liệu tự nhiên, thân thiện với môi trường, và giảm tác động đến hành tinh. Điều này khiến nhiều người tiêu dùng tin rằng mình đang mua sắm có trách nhiệm hơn. Tuy nhiên, liệu các thương hiệu có thực sự cam kết bảo vệ môi trường, hay đây chỉ là chiêu trò tiếp thị?

Theo Kelly Drennen, người sáng lập tổ chức Fashion Takes Action, việc các thương hiệu sử dụng các từ khóa như “tự nhiên”, “hữu cơ”, “bền vững” nhưng không có bằng chứng cụ thể là một hình thức lừa dối người tiêu dùng. “Họ đang khiến người mua nhầm lẫn, nghĩ rằng họ đang mua sản phẩm thân thiện với môi trường, trong khi thực tế không phải vậy,” bà Kelly chia sẻ.

“Greenwashing” Và Chiêu Trò Tiếp Thị Của Các Thương Hiệu

Greenwashing, hay “quảng cáo xanh sai sự thật,” là cách mà nhiều thương hiệu tận dụng xu hướng xanh để thu hút người tiêu dùng mà không thực sự thay đổi quy trình sản xuất. Các thương hiệu thường dùng những từ ngữ gây hiểu lầm và lợi dụng việc người tiêu dùng không có đủ thời gian để kiểm chứng thông tin.

Một khảo sát cho thấy, 79% người mua hàng ngày nay ưu tiên các sản phẩm thân thiện với môi trường, và các thương hiệu cũng bắt kịp xu hướng này để thúc đẩy doanh số. Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng lại tỏ ra hoài nghi. Một khách hàng chia sẻ:

“Họ dùng những từ ngữ rất đúng xu hướng, nhưng tôi không thấy họ thực sự áp dụng vào quy trình sản xuất. Làm sao tôi có thể chắc chắn mình đang mua một sản phẩm thân thiện với môi trường?”

Thiếu Quy Định Kiểm Soát Và Vai Trò Của Chính Phủ

Canada hiện chưa có những quy định cụ thể để quản lý các tuyên bố bền vững trong thời trang. Điều này khiến greenwashing diễn ra tràn lan và gây khó khăn cho người tiêu dùng trong việc phân biệt thật giả. Trong khi đó, EU và Anh đã bắt đầu áp dụng luật chống greenwashing nhằm bảo vệ người tiêu dùng.

Bà Kelly nhấn mạnh:

“Chúng tôi rất muốn chính phủ Canada có những động thái mạnh mẽ hơn. Có nhiều quốc gia đã đưa ra các luật cụ thể, nhưng ở Canada, các công ty có thể đưa ra tuyên bố mà không cần chứng minh.”

Thương Hiệu Chân Chính: Phải Làm Gì Để Tạo Niềm Tin?

Trong bối cảnh này, một số thương hiệu thực sự cam kết với bền vững đã phải áp dụng chứng nhận B Corp – một chứng chỉ uy tín về trách nhiệm xã hội và môi trường. Chứng nhận này yêu cầu các doanh nghiệp phải trải qua kiểm định độc lập và công khai về quy trình sản xuất. Encircled, một thương hiệu thời trang bền vững tại Canada, là một ví dụ điển hình. Họ sản xuất quần áo tại địa phương, với quy trình minh bạch và đạt tiêu chuẩn cao về môi trường.

Christy Sumer, CEO của Encircled, chia sẻ:

“Việc có chứng nhận B Corp là cách để chúng tôi khẳng định rằng những cam kết của mình là có thật, trong khi các thương hiệu khác chỉ nhảy vào trào lưu mà không thực hiện được gì cả.”

Hệ Lụy Của Thời Trang Nhanh Đối Với Môi Trường

Thời trang nhanh góp phần lớn vào tình trạng ô nhiễm và rác thải toàn cầu. Ở Canada, lượng vải sợi bị thải ra ở các bãi rác thậm chí còn cao hơn cả đồ điện tử. Nhiều sản phẩm được làm từ các chất liệu tổng hợp như polyester, nylon, spandex – vốn là nhựa, khiến chúng khó phân hủy và gây tác động xấu đến môi trường trong hàng thế kỷ.

Thay Đổi Từ Người Tiêu Dùng Và Trách Nhiệm Của Thương Hiệu

Giảm thiểu greenwashing đòi hỏi sự hợp tác từ nhiều phía: chính phủ cần áp dụng các quy định nghiêm ngặt hơn, và các thương hiệu cần có trách nhiệm trong việc giáo dục khách hàng. Một số tổ chức phi lợi nhuận như Fashion Takes Action đã bắt đầu chương trình giáo dục công chúng, nhưng họ không thể làm việc này một mình.

Bob Kirk, Giám đốc Liên đoàn May mặc Canada, nhận định:

“Các thương hiệu không nên chỉ tuyên bố mình là ‘xanh’ mà cần công khai và minh bạch quy trình sản xuất. Việc làm này không chỉ giúp xây dựng niềm tin mà còn đóng góp vào việc bảo vệ môi trường.”

Thời trang bền vững là một bước tiến cần thiết, nhưng vẫn còn nhiều rào cản. Người tiêu dùng cần thận trọng, nghiên cứu kỹ lưỡng khi chọn mua các sản phẩm gắn mác “bền vững”, đồng thời chính phủ và các doanh nghiệp cũng cần có những hành động cụ thể để xây dựng niềm tin và đảm bảo tính minh bạch.