Từ nhiều năm trước, khu vực xã Mường Hum huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai nông dân đã kiến thiết được vùng chè Bát Tiên, chè San Tuyết. Do phù hợp khí hậu thổ nhưỡng, nên sản phẩm chè có chất lượng hơn hẳn nơi khác.
Để sản phẩm chinh phục được những khách hàng khó tính nhất. Năm 2021, tổ nhóm nông dân tại địa phương đã thành lập HTX chè Hướng Tâm. Khi thực hiện tốt các quy trình trong chăm sóc chế biến và có thị trường, sản phẩm chè Bát Tiên đã được cấp OCOP 3 sao cấp tỉnh năm 2022. Đây là điều kiện để HTX cùng liên kết với người dân trong việc mở rộng quy mô, nâng công suất chế biến, đưa sản phẩm đặc sản của vùng cao Mường Hum đến với nhiều địa phương trong cả nước.
Khoảng 5 năm trước, khi đầu ra cho sản phẩm chè ở Mường Hum gặp khó khăn do doanh nghiệp không thu mua nhiều. Nhiều hộ dân phải tự xoay sở tìm mối bán lẻ. Sau nhiều năm trồng chè, bán chè. Sản phẩm chè San Tuyết, chè Bát Tiên đã được nhiều người ưa chuộng và tin dùng. Để xuất bán được số lượng lớn, tháng 4 năm 2021 HTX chè Hướng Tâm được thành lập với 7 thành viên. Các thành viên cùng chung vốn đầu tư nhà xưởng, máy sao. Quy hoạch lại vùng trồng ổn định hơn 12 hecta. Đây là điều kiện để sản phẩm chè Bát Tiên Hướng Tâm hiện đã vươn tầm đến nhiều tỉnh thành trong cả nước.
Cây chè được đưa vào trồng thành vùng tập trung tại xã Mường Hum từ cách đây khoảng 20 năm. Hơn 100 hộ của 3 thôn tham gia trồng và nâng diện tích dần lên tới 117 hecta. Trong đó có hơn 80 hecta cho thu hoạch búp ổn định. Qua thực tế sản xuất của các hộ cho thấy, kỹ thuật chăm sóc chè không yêu cầu cao. Bên cạnh cây lúa, cây chè giúp người nông dân nâng cao thu nhập.
Tại thời điểm này, hợp tác xã đang thu mua chè búp tươi hái hái đúng tiêu chuẩn 10.000 đồng/kg đối với chè Shan Tuyết và 20.000 đồng/kg đối với chè Bát Tiên. Giá thu mua này giúp các hộ liên kết yên tâm đầu tư chăm sóc trồng chè.
Cây chè trồng trên đất Mường Hum nổi tiếng thơm ngon. Nhận thấy lợi thế này, HTX Hướng Tâm đã tập trung cho việc sản xuất đạt các tiêu chuẩn an toàn. Chủ động phân tích, công bố chất lượng và đã được công nhận đạt sao OCOP năm 2022 đối với sản phẩm chè Bát Tiên.
Để có sản phẩm chè Bát Tiên thơm ngon, đơn vị luôn phải quan tâm tới kỹ thuật chế biến chè. Chè ngon nhất khi hái vào ngày trời nắng trong khoảng từ 8 – 9h sáng. Sau đó được phơi héo khoảng 2 tiếng trước khi sao. Quá trình sao chè cũng có bí quyết riêng, trong đó giai đoạn sao luộc, lửa thật to thì chè mới xanh, còn sao lần 2 lửa vừa phải và thật đều. Khi sao lần 3 đánh mốc thì cần giữ lửa nhỏ thì chè mới thơm và từng cánh chè đều đẹp không bị gãy. HTX đi vào hoạt động ổn định là điều kiện để xây dựng thương hiệu chè Bát Tiên, chè Shan Tuyết Mường Hum giúp nâng tầm thương hiệu chè Mường Hum. Ngoài sản phẩm chè khô như hiện nay, HTX cũng đang hướng tới việc đa dạng hóa các sản phẩm từ chè tại địa phương.
Xác định chè là cây trồng chủ lực theo tinh thần Nghị quyết X của tỉnh. Trong tương lai rộng dài, xã Mường Hum đang quy hoạch mở rộng vùng trồng chè. Phấn đấu đến năm 2025 có trên 200 hecta. Với mục tiêu tạo liên kết giữa các hộ trồng chè, tăng khả năng tham gia thị trường đối với sản phẩm chè an toàn. Xã Mường Hum đang phối hợp với cơ quan chuyên môn hướng dẫn nhân dân thực hiện canh tác đúng kỹ thuật đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn. Đồng thời vận động người dân trồng mới, trồng dặm bằng các giống chè mới cho năng suất và chất lượng cao. Áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật và thâm canh diện tích chè hiện có và hướng đến phát triển thành vùng chè hữu cơ.
Xây dựng được sản phẩm chè Bát Tiên đạt sao OCOP, tạo dựng thương hiệu cho sản phẩm chủ lực của địa phương. HTX chè Hướng Tâm đang cùng với các hộ dân khai thác tối đa hiệu quả kinh tế từ đất đồi dốc, tạo giá trị thu nhập lên đến vài trăm triệu đồng khi canh tác cây trồng chủ lực. Cách làm này đang xây dựng cơ hội làm giàu bền vững từ cây trồng chủ lực được tỉnh lựa chọn.
