Xôi Phú Thượng – Tinh hoa ẩm thực Hà Thành, lưu giữ hương vị truyền thống

Xôi Phú Thượng không chỉ là một món ăn sáng quen thuộc của người Hà Nội mà còn là một tinh hoa ẩm thực gắn liền với lịch sử làng nghề truyền thống.

Được làm từ gạo nếp cái hoa vàng – loại gạo thượng hạng của miền Bắc, cùng với phương pháp đồ xôi hai lửa độc đáo, xôi Phú Thượng luôn giữ được độ dẻo mềm, thơm ngon suốt cả ngày. Những hạt xôi tơi xốp, bóng bẩy không chỉ là sản phẩm của kỹ thuật chế biến tinh tế mà còn phản ánh tâm huyết của những người thợ lành nghề nơi đây.

Bí Quyết Làm Nên Hương Vị Đặc Trưng Của Xôi Phú Thượng

1. Chọn Lọc Nguyên Liệu – Gạo Nếp Cái Hoa Vàng

Điểm khác biệt lớn nhất của xôi Phú Thượng chính là nguyên liệu. Người thợ chỉ sử dụng gạo nếp cái hoa vàng, một loại gạo đặc sản có hạt tròn, đều, thơm dịu và độ dẻo cao.

Anh Nguyễn Văn Thành, một người làm xôi lâu năm tại Phú Thượng chia sẻ: “Gạo làm xôi phải được tuyển chọn kỹ lưỡng, hạt nào hạt nấy phải đều, trắng, không gãy. Đặc biệt, gạo phải đúng mùa, vì mỗi mùa sẽ có cách chế biến khác nhau để đảm bảo chất lượng tốt nhất.”

Trước khi nấu, gạo nếp được vo sạch, ngâm trong nước từ 8 – 10 tiếng để nở đều. Sau đó, gạo được đãi sạch, để ráo và trộn với lượng muối vừa đủ, giúp hạt xôi khi đồ có vị đậm đà, không nhạt nhẽo.

2. Đồ Xôi Hai Lửa – Bí Quyết Giữ Xôi Dẻo Lâu

Phương pháp đồ xôi hai lửa là kỹ thuật truyền thống quan trọng nhất, giúp hạt xôi luôn mềm dẻo, ráo nước, không bị nhão ngay cả khi để từ sáng đến chiều.

• Lần đồ thứ nhất: Xôi được đồ với lửa lớn trong khoảng 60 phút, sau đó được nhấc ra, xếp trên giá để ủ, giúp giữ nhiệt và độ dẻo.
• Lần đồ thứ hai: Xôi được đưa vào chõ hấp lại vào sáng sớm hôm sau với lửa nhỏ trong khoảng 20 phút. Nhờ đó, hạt xôi chín hoàn toàn, không bị bết dính mà vẫn giữ được độ tơi xốp, dẻo thơm.

“Phương pháp này không chỉ giúp hạt xôi chín đều mà còn làm tăng tuổi thọ của xôi. Người mua về có thể ăn đến chiều mà xôi vẫn mềm, không bị cứng như các loại xôi thông thường.” – Bà Lan, một người làm xôi lâu năm tại Phú Thượng chia sẻ.

3. Đa Dạng Các Loại Xôi – Mỗi Món Một Hương Vị

Xôi Phú Thượng không chỉ nổi tiếng với chất lượng gạo và kỹ thuật đồ xôi mà còn gây ấn tượng bởi sự phong phú trong hương vị.

• Xôi xéo: Đậu xanh được đồ chín, nghiền nhuyễn và xắt lát, kết hợp với hành phi vàng ruộm, tạo nên món xôi béo ngậy, hấp dẫn.
• Xôi gấc: Gạo nếp được trộn đều với ruột và hạt gấc, tạo nên sắc đỏ đẹp mắt cùng vị ngọt nhẹ tự nhiên.
• Xôi lạc: Lạc được đồ chung với gạo nếp, giữ nguyên độ bùi béo, không trộn muối để giữ nguyên hương vị tự nhiên.
• Xôi ngô, xôi dừa, xôi đậu xanh, xôi vừng: Mỗi loại xôi đều có công thức chế biến riêng biệt, mang đến trải nghiệm đa dạng cho thực khách.

4. Quy Trình Sản Xuất Hiện Đại Kết Hợp Truyền Thống

Mặc dù vẫn giữ cách làm truyền thống, nhưng các cơ sở sản xuất xôi ở Phú Thượng đã áp dụng công nghệ hiện đại để tối ưu hóa quy trình.

• Các cơ sở sử dụng nồi đồ xôi điện dung tích lớn, giúp đồ được nhiều loại xôi cùng một lúc, tiết kiệm thời gian mà vẫn đảm bảo chất lượng.
• Các nguyên liệu đều được bảo quản kỹ lưỡng, tránh ảnh hưởng đến hương vị tự nhiên của xôi.

“Chúng tôi luôn cố gắng giữ nguyên phương pháp truyền thống nhưng vẫn kết hợp cải tiến để đảm bảo xôi luôn đạt chuẩn, phục vụ kịp thời cho nhu cầu lớn của người dân Hà Nội.” – Ông Trần Văn Tuấn, chủ một cơ sở làm xôi lâu năm tại Phú Thượng chia sẻ.

Hơn Cả Một Món Ăn, Là Tinh Hoa Văn Hóa

Xôi Phú Thượng không chỉ là một món ăn sáng dân dã mà còn là niềm tự hào của làng nghề truyền thống Hà Nội. Những thúng xôi nóng hổi tỏa đi khắp phố phường mỗi sáng sớm mang theo hương vị quê hương, sự khéo léo của những người thợ lành nghề và một phần linh hồn của Hà Nội.

Với hơn 300 năm tồn tại, làng nghề Phú Thượng vẫn giữ vững nét đẹp truyền thống trong từng hạt nếp, từng mẻ xôi. Đây không chỉ là một món ăn mà còn là biểu tượng của sự mộc mạc, tinh tế, giản dị nhưng đầy cuốn hút – như chính con người Hà Nội.