Từ phá sản đến tỷ đô: Hành trình tái sinh của Nokia

Nokia từng đứng đầu thị trường di động nhưng sụp đổ vì sai lầm chiến lược với Windows Phone. Dưới sự lãnh đạo của Rajeev Suri, hãng tái cấu trúc, tập trung vào 5G và chuyển từ B2C sang B2B, đạt sự ổn định.

Đỉnh Cao Vinh Quang Và Sụp Đổ Thảm Khốc

Năm 2008, Nokia đạt đỉnh cao với doanh thu hơn 76 tỷ USD, chiếm lĩnh 33% thị phần toàn cầu. Thương hiệu điện thoại “cục gạch” của họ trở thành biểu tượng toàn cầu nhờ độ bền, giá cả hợp lý và khả năng sử dụng vượt trội. Nhưng chỉ sau một thập kỷ, đế chế ấy dường như sụp đổ hoàn toàn.

Bước ngoặt đến vào năm 2007, khi Steve Jobs giới thiệu iPhone, chiếc smartphone với thiết kế màn hình cảm ứng, giao diện mượt mà và hệ sinh thái ứng dụng độc đáo. Thay vì thích nghi, Nokia coi thường đối thủ, cho rằng iPhone chỉ là một sản phẩm đắt đỏ và không bền. Kết quả, người tiêu dùng nhanh chóng rời bỏ những chiếc điện thoại cồng kềnh để đến với smartphone gọn nhẹ, tinh tế.

Thế nhưng, cú đòn lớn nhất không chỉ đến từ Apple. Khi Android ra mắt năm 2008, thị trường smartphone trở thành chiến trường khốc liệt với sự tham gia của nhiều đối thủ mới như HTC và Samsung. Nokia, dù nhận ra nguy cơ, đã không kịp xoay chuyển tình thế.

Chiến Lược Sai Lầm Mang Tên Stephen Elop

Năm 2010, Nokia bổ nhiệm Stephen Elop, một nhà lãnh đạo đầy tham vọng từ Microsoft, làm CEO. Trong bài phát biểu nổi tiếng “Burning Platform”, ông khẳng định: “Chúng ta đang đứng trên một nền tảng cháy. Apple đã tái định nghĩa thị trường smartphone, còn hệ điều hành Symbian của chúng ta ngày càng lỗi thời.”

Elop đưa ra một quyết định táo bạo: loại bỏ Symbian để thay thế bằng Windows Phone, từ chối sử dụng Android, hệ điều hành đang thống trị thị trường. Đây được coi là bước ngoặt định mệnh. Dòng sản phẩm Lumia, dù được đầu tư mạnh mẽ, không thể cạnh tranh vì hệ điều hành Windows Phone thiếu ứng dụng, giao diện phức tạp và phần cứng kém cạnh so với các đối thủ.

Năm 2014, Nokia buộc phải bán bộ phận di động của mình cho Microsoft với giá 7,2 tỷ USD. Elop quay lại Microsoft, mang theo nhiều lãnh đạo cấp cao của Nokia. Kết quả? Thị phần Nokia từ 33% tụt xuống dưới 3%, còn Microsoft cũng thất bại thảm hại và phải rút lui khỏi thị trường smartphone.

Tái Sinh Dưới Bàn Tay Rajeev Suri

Trong khi mảng điện thoại thất bại, bộ phận Nokia Solutions and Networks lại âm thầm vươn lên. Dưới sự lãnh đạo của Rajeev Suri, một lãnh đạo kỳ cựu từ năm 1990, bộ phận này nhanh chóng trở thành trụ cột lợi nhuận của công ty.

Năm 2014, Suri được bổ nhiệm làm CEO. Ông triển khai chiến lược tái cấu trúc toàn diện, cắt giảm chi phí và tập trung vào lĩnh vực công nghệ 5G, được coi là tương lai của ngành viễn thông. Với số tiền thu được từ thương vụ Microsoft, Suri dẫn dắt Nokia mua lại Alcatel-Lucent với giá 16,6 tỷ USD, trong đó có Bell Labs, nơi sở hữu hơn 29.000 bằng sáng chế.

Cách Mạng 5G Và Sự Bứt Phá

Năm 2018, Nokia công bố Reefshark, dòng chip 5G tiên tiến giúp tăng băng thông lên 84 Gbit/s, giảm tiêu thụ năng lượng tới 64%. Đây là bước đột phá, giúp Nokia nhanh chóng ký kết hợp đồng cung cấp 5G với các tập đoàn lớn như AT&T, Vodafone và NTT DOCOMO. Đến năm 2024, Nokia chiếm 29% thị phần 5G ngoài Trung Quốc, với hơn 300 thỏa thuận thương mại 5G.

Khác với thời Elop, Suri tập trung xây dựng hệ sinh thái ổn định, đầu tư dài hạn và chuyển từ mô hình B2C sang B2B. “Chúng tôi không chỉ là một công ty viễn thông. Nokia giờ đây dẫn đầu trong thế giới kết nối toàn cầu,” Suri tuyên bố.

Kết Quả Và Bài Học Đắt Giá

Hành trình từ đỉnh cao tới vực thẳm và quay lại của Nokia là một câu chuyện đầy cảm hứng. Sau tái cấu trúc, doanh thu của Nokia tăng từ 6 tỷ USD (2014) lên hơn 26 tỷ USD (2022). Công ty không chỉ sống sót mà còn tạo dựng lại vị thế vững chắc trong ngành công nghệ.

Tuy nhiên, bài học từ những sai lầm của Elop vẫn còn đó. Nếu Nokia chọn Android thay vì Windows Phone, có thể câu chuyện đã khác. Nhưng dưới sự dẫn dắt của Rajeev Suri, Nokia đã chứng minh rằng tái sinh từ thất bại là hoàn toàn có thể, miễn là có chiến lược đúng đắn và sự kiên định.

Hành trình của Nokia nhắc nhở chúng ta rằng trong thế giới công nghệ, không gì là mãi mãi. Từ sai lầm, Nokia đã tìm thấy con đường tái sinh, và từ những thất bại lớn nhất, họ đã vươn lên để định nghĩa lại chính mình.