Trung Quốc – “Xưởng sản xuất thế giới” thành công nhờ điều gì?
Trong vài thập kỷ qua, Trung Quốc đã nhanh chóng trở thành trung tâm sản xuất toàn cầu – nơi mà các tập đoàn hàng đầu thế giới như General Electric, Apple, Tesla, và Samsung đặt nhà máy và dây chuyền sản xuất.
Lợi thế của quốc gia này không chỉ dừng lại ở chi phí, mà còn ở chuỗi cung ứng vững chắc và một đội ngũ lao động tay nghề cao tập trung tại một khu vực cụ thể. Vậy điều gì đã tạo nên sức hút đáng kể của Trung Quốc trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp?
Bí Mật Từ Đội Ngũ Lao Động Tay Nghề Cao
Nhiều người cho rằng Trung Quốc nổi tiếng với chi phí lao động thấp, nhưng theo CEO Apple Tim Cook, điều đó đã không còn đúng từ lâu. Cook lý giải: “Trung Quốc không còn là đất nước của lao động giá rẻ từ nhiều năm trước. Điều khiến các công ty đến Trung Quốc không chỉ vì chi phí, mà bởi vì họ có một lượng lớn lao động tay nghề cao tại một nơi và điều này rất cần thiết cho chuỗi sản xuất hiện đại.”
Sự tập trung tay nghề này đã giúp Trung Quốc duy trì tốc độ và chất lượng sản xuất vượt trội. Đây là điểm mà nhiều nước khác không dễ gì cạnh tranh được, nhất là khi nguồn nhân lực này không chỉ đông đảo mà còn được phân bố hợp lý trong chuỗi cung ứng khép kín.
Chuỗi Cung Ứng Tích Hợp và Phát Triển Vượt Bậc
Năm 1978, Trung Quốc chỉ chiếm 4% GDP toàn cầu, tương đương 200 tỷ USD. Tuy nhiên, nhờ chính sách cải cách kinh tế của lãnh đạo Đặng Tiểu Bình, nước này đã chuyển từ nền kinh tế kế hoạch sang thị trường mở. Hiện nay, GDP Trung Quốc đã vươn lên 17 nghìn tỷ USD, chiếm khoảng 17,7% kinh tế toàn cầu, và sản xuất đóng vai trò chủ đạo trong sự tăng trưởng này.
Không chỉ vậy, Trung Quốc sở hữu chuỗi cung ứng tích hợp và đồng bộ, với các nhà cung cấp nguyên liệu, nhà sản xuất, và dịch vụ logistics nằm sát nhau. Nhờ đó, các công ty có thể dễ dàng tìm thấy đối tác ngay trong khu vực sản xuất, tiết kiệm thời gian và chi phí vận chuyển đáng kể.
Ví dụ tiêu biểu là Voith – nhà sản xuất máy móc lớn nhất thế giới trong ngành giấy từ Đức. Công ty này đã chọn Trung Quốc làm nơi đặt nhà máy sản xuất lớn nhất thế giới, đóng vai trò chuyển giao công nghệ kỹ thuật cao từ Đức đến Trung Quốc, phục vụ thị trường giấy đang phát triển mạnh của Trung Quốc.
Nguồn Nguyên Liệu Phong Phú: “Cốt Lõi” Của Nền Công Nghiệp Sản Xuất
Để duy trì vị thế siêu cường sản xuất, Trung Quốc phải đảm bảo cung cấp đủ nguyên liệu thô, từ kim loại, khoáng sản đến năng lượng. Trung Quốc hiện sản xuất hơn 50% thép toàn cầu, vượt xa tổng sản lượng của các nước đứng thứ hai trở đi. Quốc gia này cũng đóng góp hơn nửa sản lượng nhôm toàn cầu, mặt hàng quan trọng cho ngành hàng không, vận tải, và đóng gói.
Ngoài ra, Trung Quốc là nhà cung cấp hàng đầu về xi măng, phục vụ cho sự phát triển nhanh chóng của cơ sở hạ tầng và xây dựng. Trung Quốc cũng chiếm 70% thị phần sản xuất tấm pin mặt trời trên toàn cầu, trở thành lực lượng chủ lực trong ngành năng lượng tái tạo.
Vai Trò Của Chính Phủ: Hỗ Trợ Và Khuyến Khích Phát Triển
Sự thành công của các doanh nghiệp tại Trung Quốc không thể thiếu vai trò của chính phủ với những chính sách hỗ trợ đắc lực cho ngành công nghiệp và công nghệ cao. Chính phủ đã thiết lập các khu công nghệ cao trên toàn quốc, nơi các công ty có thể hợp tác, chia sẻ công nghệ và kỹ năng.
Tại đây, những doanh nghiệp lớn như Tencent, BYD, và Alibaba có thể kết nối với các công ty nhỏ hơn, cung cấp các dịch vụ và hỗ trợ giúp các công ty này phát triển. Nhiều công ty nước ngoài cũng tham gia vào hệ sinh thái này, góp phần thúc đẩy sự sáng tạo và ra mắt sản phẩm mới nhanh chóng hơn.
Một thống kê đáng chú ý là trong những năm gần đây, Trung Quốc đã xây dựng hơn 1.000 trung tâm đổi mới và công nghệ trên khắp cả nước. Các khu công nghệ này tập trung những tên tuổi lớn trong các ngành công nghệ, các trường đại học, viện nghiên cứu, và cả các công ty khởi nghiệp.
Tác Động Kinh Tế Và Đóng Góp Vào GDP Quốc Gia
Các khu công nghệ cao không chỉ là nơi thúc đẩy đổi mới sáng tạo mà còn là cỗ máy kinh tế quan trọng, đóng góp từ 12 đến 15% tổng GDP của Trung Quốc. Nhiều công ty tại đây tạo ra hàng triệu việc làm cho lao động có kỹ năng cao, giúp nâng cao trình độ và thu nhập của lực lượng lao động.
Những công ty đặt tại các khu công nghệ cũng phục vụ thị trường quốc tế. Ví dụ, một công ty sản xuất kính mắt tại đây đã nhận đơn đặt hàng từ khắp nơi trên thế giới, khách hàng có thể tự do tuỳ chỉnh sản phẩm qua hệ thống trực tuyến. Sản phẩm được sản xuất tại Trung Quốc và gửi đến các thị trường quốc tế, nhờ vậy hạn chế sản xuất dư thừa và tối ưu hóa chi phí.
—–
Với sự kết hợp của lao động tay nghề cao, chuỗi cung ứng tích hợp, chính sách hỗ trợ của chính phủ, và sự phát triển của các khu công nghệ cao, Trung Quốc đã xây dựng nên một nền công nghiệp sản xuất mạnh mẽ và đa dạng bậc nhất trên thế giới. Thành công của Trung Quốc trong ngành sản xuất không chỉ nhờ vào lợi thế chi phí mà còn là sự tổng hòa của nhiều yếu tố chiến lược, tạo ra một mô hình sản xuất khó ai sánh bằng.