Tái định hình tương lai: Hành trình “khởi nghiệp ngày đầu” của Intel dưới thời CEO Lip-Bu Tan

Intel đang chuyển mình dưới thời CEO Lip-Bu Tan, hứa hẹn hành trình ‘khởi nghiệp ngày đầu’ tái định hình sản xuất chip và chiến lược AI mới. Tầm nhìn và văn hóa đổi mới nay chính thức khởi động.

Khi một doanh nghiệp công nghệ mang tầm quốc gia như Intel công bố người nắm giữ vị trí cao nhất, cộng đồng luôn dõi theo từng bước. Lần này, cái tên được nhắc đến là Lip-Bu Tan – một người không chỉ được biết đến với kinh nghiệm dày dạn trong lĩnh vực đầu tư mạo hiểm, mà còn từng chèo lái Cadence Design Systems tăng trưởng liên tục. Từ giai đoạn là nhà đầu tư mạo hiểm tại Warden International cho đến thời điểm đảm nhiệm cương vị CEO Cadence, Lip-Bu Tan cho thấy tư duy “đón đầu xu thế” và khả năng xây dựng văn hóa làm việc tập trung vào con người.

Sự thách thức đối với Intel không còn là tin tức mới. Doanh nghiệp này từng gặp khó khăn trong việc cạnh tranh cả về sản xuất lẫn thiết kế chip trong những năm qua. Tuy vậy, “cú hích” tái cấu trúc luôn là việc không thể chậm trễ. Ngay trong bài phát biểu gần đây tại “Vision 20125” (một phiên họp giả định), ông Lip-Bu Tan nhấn mạnh tinh thần khiêm tốn học hỏi từ sai lầm, đồng thời triển khai kế hoạch lấy kỹ thuật làm gốc rễ, khôi phục văn hóa “khởi nghiệp ngày đầu” vốn từng tạo nên thành công trước đây.

Đáng chú ý, ông chia sẻ rằng ưu tiên tức thời là củng cố niềm tin từ khách hàng. Ông kể câu chuyện thời còn ở Cadence, khi trực tiếp lắng nghe và ghi nhận những đánh giá thẳng thắn đến mức “bị cho điểm F”. Dù có phần “đau đớn”, chính sự thật đó đã trở thành bệ phóng để công ty này vượt lên, giành lại lòng tin từ khách hàng và tăng trưởng bền vững.

Một điều khiến giới quan sát quan tâm là tuyên bố của Lip-Bu Tan về việc sẵn sàng gắn bó dài hạn. Ông nhấn mạnh: “Tôi sẽ ở lại chừng nào công ty còn cần tôi. Chúng ta có nhiều việc phải làm, và tôi sẵn sàng dốc sức hết mình.”

Câu nói này không chỉ thể hiện quyết tâm cá nhân, mà còn cho thấy ông ý thức sâu sắc tầm quan trọng của Intel đối với ngành bán dẫn Mỹ và thế giới.

Khởi Nghiệp Ngày Đầu: Hành Trình Tái Thiết

Khởi nghiệp ngày đầu là cụm từ ông sử dụng nhiều lần để mô tả hướng đi cho Intel. Đây là cách tiếp cận mà các “đại gia” công nghệ thường e dè bởi quy mô lớn, hệ thống phức tạp và khó thay đổi. Thế nhưng, Lip-Bu Tan khẳng định sẽ thúc đẩy tinh thần này, với mục tiêu tái tạo sự linh hoạt và sáng tạo.

Ông so sánh cách làm việc của các nhóm nhỏ, tập trung, cùng chia sẻ mục tiêu và “đánh nhanh, thắng nhanh” bằng ý tưởng đột phá. Đây cũng là bài học từ chính trải nghiệm đầu tư của ông khi còn quản lý quỹ mạo hiểm: nhiều công ty khởi nghiệp vươn lên mạnh mẽ, vượt qua cả những “đàn anh” tưởng chừng không thể đánh bại, chỉ vì họ dám thử nghiệm nhanh và triển khai hiệu quả.

Đối với Intel, điều này đồng nghĩa với việc cắt giảm quy trình rườm rà, phân cấp. Trong các buổi thảo luận, ông đề cập đến ý muốn tự mình “đi tới tận tầng sâu” để nghe ý kiến kỹ sư: “Tôi không ngại họp với người ở cấp thứ sáu hay bảy. Càng sát với những người làm kỹ thuật, tôi càng biết chúng ta cần gì.”

Đây là một hướng tiếp cận hiếm thấy ở cấp cao như CEO, cho thấy phong cách “thực địa” thay vì chỉ quản lý trên mô hình.

Với nền tảng vật lý lượng tử và kỹ thuật hạt nhân, Lip-Bu Tan luôn nhắc đến việc “khoa học thực nghiệm” phải hòa quyện cùng “tinh thần thủ công” (craftsmanship) tỉ mỉ. Intel – một tượng đài về chip xử lý x86 – đang đứng trước yêu cầu thay đổi cách tiếp cận: từ quy trình “làm phần cứng trước, rồi để phần mềm theo sau” chuyển sang mô hình “nhu cầu phần mềm và khối lượng công việc (workload) quyết định thiết kế phần cứng”.

Đặc biệt, khi ngày càng nhiều ứng dụng AI xuất hiện, việc thiết kế sản phẩm theo dạng “một chip xử lý tất cả” tỏ ra không còn hiệu quả. Thay vào đó, “thiết kế tùy biến, theo đặc thù công việc” (purpose-built silicon) được đề xuất nhằm tối ưu tài nguyên và hiệu suất. Bài toán năng lượng, vốn gây đau đầu trong các trung tâm dữ liệu, cũng đòi hỏi thiết kế chip mới, đẩy giới hạn về điện năng và tản nhiệt.

Văn Hóa Đổi Mới Và Đặt Khách Hàng Làm Trung Tâm

Ngay từ những ngày đầu, Lip-Bu Tan tuyên bố ông muốn nghe “sự thật trần trụi” từ phía khách hàng: “Hãy cho chúng tôi biết nếu sản phẩm này là ‘A’, ‘B’ hay ‘F’. Đau nhưng nó giúp chúng tôi thay đổi.”

Chính sự lắng nghe này đã giúp Cadence chuyển mình trước đây, và ông muốn mang tinh thần tương tự vào Intel. Mục tiêu cuối cùng không chỉ là “tối ưu hóa” theo kiểu tinh chỉnh nhỏ lẻ, mà là tái cơ cấu để thấu hiểu nhu cầu thị trường và bứt phá.

Một ý được ông đề cập nhiều lần: “Delight customers” – không chỉ đáp ứng mà còn phải khiến khách hàng “vui sướng”. Đây là triết lý thuần túy về việc mang lại nhiều giá trị hơn kỳ vọng. Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, Intel cần trở lại vị thế nhà cung cấp đáng tin cậy, từ chất lượng sản phẩm, tiến độ giao hàng, đến khả năng hỗ trợ. Muốn làm được điều này, Lip-Bu Tan hứa hẹn sẽ có những cuộc thay đổi về nhân sự, cả ở cấp cao lẫn cấp kỹ thuật.

Chiến Lược Định Hình Tương Lai

Trong thông điệp mới nhất, ông chỉ rõ Intel phải tiếp tục tập trung tăng cường sức mạnh của dòng CPU cho máy tính cá nhân (client) và trung tâm dữ liệu. Với “client”, cạnh tranh ngày càng cao, đòi hỏi cải tiến liên tục về khả năng xử lý, tiết kiệm điện và chất lượng đồ họa. Với “data center”, Intel cần nhanh chóng đáp ứng nhu cầu trí tuệ nhân tạo, từ huấn luyện mô hình AI đến suy luận (inference) với hiệu suất năng lượng tốt hơn.

Ngoài ra, chiến lược “phần cứng gắn liền phần mềm” (software-first) được đề cập rất rõ. Thay vì chỉ tập trung vào tiến trình bán dẫn (node) và gia tăng tốc độ xung nhịp, Intel sẽ phải bắt đầu từ việc: “Khách hàng cần gì? Ứng dụng cụ thể đang đòi hỏi khối lượng tính toán ra sao? Mức độ phân tán (distributed) như thế nào?” – Rồi từ đó quay ngược lại thiết kế chip, IP và nền tảng tương ứng.

Dịch vụ sản xuất bán dẫn (semiconductor foundry) không mới, nhưng đây lại là lãnh địa mà Intel muốn bứt phá. Thông qua Foundry Service, công ty đặt mục tiêu cung cấp năng lực sản xuất linh hoạt, phục vụ từ các thiết kế tùy biến của khách hàng bên ngoài, cho đến nhu cầu nội bộ.

Điểm nổi bật là vị thế của Intel tại Mỹ: “Chúng tôi là công ty Mỹ duy nhất vừa thiết kế vừa sản xuất chip tiên tiến,” ông khẳng định. Điều này trao cho Intel vai trò lớn trong chuỗi cung ứng công nghệ. Tính chủ động về nguồn gốc xuất xứ (localization) đang được các chính phủ, đặc biệt là Hoa Kỳ, khuyến khích mạnh mẽ. Khách hàng cũng muốn “đa dạng hóa” chuỗi cung ứng, giảm phụ thuộc vào một số khu vực địa lý, nhất là châu Á.

Theo nhiều báo cáo thị trường, nhu cầu chip bán dẫn trong giai đoạn 2025-2030 có thể tăng gấp đôi, nhất là khi các ứng dụng AI, IoT và kết nối 5G/6G bùng nổ. “Đây sẽ là thập kỷ mang lại cơ hội vàng cho những nhà sản xuất dám đầu tư lớn,” một nhà phân tích tại New Street Research từng nhận định.

Chính phủ Mỹ cũng thông qua nhiều chính sách hỗ trợ, tài trợ phát triển nhà máy sản xuất bán dẫn trên lãnh thổ Hoa Kỳ. Đây là cơ hội lớn cho Intel nếu công ty sớm khắc phục những hạn chế về kỹ thuật và quản lý. Lip-Bu Tan cho biết: “Chúng tôi sẽ tận dụng sự quan tâm từ chính phủ, nhắm đến mục tiêu tăng quy mô và chất lượng sản xuất. Đây không phải nỗ lực ngắn hạn, nó đòi hỏi cam kết bền bỉ.”

Thách Thức Và Kế Hoạch Đối Phó

Để tái cơ cấu, một bài toán quan trọng là cân đối tài chính. Intel cần đảm bảo đủ nguồn lực cho R&D, mở rộng nhà máy, tuyển dụng nhân sự cấp cao mà không ảnh hưởng đến dòng tiền. Ông nhiều lần nhắc tới việc “tăng cường tính hiệu quả”, bao gồm loại bỏ mảng kinh doanh không cốt lõi, đẩy mạnh hợp tác với các công ty khác để chia sẻ rủi ro.

Bên cạnh việc thu hút nhân lực mới, Lip-Bu Tan cũng thẳng thắn: “Intel đã mất nhiều tài năng những năm qua”. Do đó, kế hoạch nhân sự sẽ tập trung vào cả hai hướng: mời gọi nhân tài và tái gắn kết những người “chưa được phát huy hết tiềm năng” ở nội bộ. Bất kỳ công ty công nghệ nào cũng hiểu rằng khía cạnh con người quan trọng không kém những công nghệ đột phá.

“Tinh thần khởi nghiệp” mà CEO này nhắc đến không chỉ nằm ở tốc độ, mà còn ở tự do sáng tạo, dám sai để sửa. Intel muốn áp dụng mô hình “incubation” – tạo điều kiện cho nhóm kỹ sư thử nghiệm ý tưởng mới mà không chịu quá nhiều ràng buộc bởi quy trình. Nếu đạt được, công ty có thể bắt kịp, thậm chí vượt qua các startup trẻ trung về khả năng sáng chế.

Hành trình sắp tới của Intel, dưới sự lãnh đạo của Lip-Bu Tan, phản ánh một trong những câu chuyện hấp dẫn nhất của ngành bán dẫn hiện đại. Trước đó, nhiều “ông lớn” từng tạo “phép màu” nhờ thay đổi đột phá ở cấp lãnh đạo. Liệu Intel có thể khôi phục vị thế dẫn đầu hay không? Tất cả phụ thuộc vào việc họ biến lời hứa thành hành động – từ áp dụng chiến lược AI sâu rộng, thúc đẩy Foundry, xây dựng văn hóa “khởi nghiệp ngày đầu,” cho đến chính sách hợp tác công-tư với chính phủ Mỹ.

Nếu Lip-Bu Tan cùng đội ngũ làm được những gì họ tuyên bố, ta sẽ chứng kiến một giai đoạn “hoàng kim” mới, nơi Intel quay lại vị thế “người dẫn đường” cả về công nghệ lẫn sản xuất. Vẫn còn rất nhiều thách thức phía trước, nhưng với tuyên bố “Tôi ở đây cho đến khi hoàn thành sứ mệnh”, CEO này đã phát đi một tín hiệu mạnh mẽ: Intel đang đứng trước bước ngoặt đầy triển vọng.