Mua trực tiếp từ trang trại: Tại sao giá cao hơn siêu thị?
Mua thực phẩm trực tiếp từ trang trại đang trở thành xu hướng mới được ưa chuộng bởi nhiều người tiêu dùng. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: “Tại sao giá thực phẩm từ trang trại lại cao hơn siêu thị?” Eden, một nông dân tại Anh Quốc, chia sẻ lý do vì sao việc mua trực tiếp từ nông dân lại không rẻ hơn, mặc dù đã cắt giảm qua trung gian là siêu thị.
Eden sống tại một trang trại đồi núi ở Lancashire, nơi cô và chồng nuôi cừu, bò, heo, dê và các loài gia súc khác. Eden đã từ bỏ việc bán sản phẩm cho các siêu thị, chuyển sang bán trực tiếp cho người tiêu dùng, nhưng giá thành vẫn phải duy trì ở mức cao. Cô nói: “Siêu thị không trả đủ để chúng tôi sống sót, chứ chưa nói đến phát triển. Khi bán trực tiếp, chúng tôi chịu toàn bộ chi phí sản xuất và giao hàng.”
Chi Phí Xử Lý Và Đóng Gói
Khi bán thịt trực tiếp, các nông dân như Eden phải tự đảm bảo quá trình xử lý và đóng gói, thuê các cơ sở chế biến và đóng gói nhỏ lẻ, khác hoàn toàn với các siêu thị lớn có sẵn cơ sở vật chất, đôi khi do chính siêu thị sở hữu. Điều này dẫn đến chi phí sản xuất cao hơn. “Chi phí giết mổ của chúng tôi cao hơn so với siêu thị vì phải trả theo đầu con, trong khi siêu thị trả công theo giờ hoặc có cơ sở riêng,” Eden giải thích.
Bài Toán Kinh Tế Quy Mô Và Vận Chuyển
Siêu thị tận dụng được kinh tế quy mô lớn, mua số lượng lớn từ các nhà sản xuất và vận chuyển hàng ngàn sản phẩm mỗi ngày, giảm thiểu chi phí trên từng đơn vị. Ngược lại, Eden cho biết trang trại của cô chỉ vận chuyển số lượng nhỏ và không thể dùng xe tải lớn, điều này làm giá thành vận chuyển tăng lên.
“Mỗi lần chúng tôi gửi hàng, trung bình mất khoảng 13 đến 15 bảng Anh, bao gồm chi phí đóng gói, đá giữ lạnh và vận chuyển đến tận tay người tiêu dùng,” cô chia sẻ. Trong khi đó, siêu thị có thể chia đều chi phí cho số lượng sản phẩm khổng lồ và thậm chí có thể thu thêm phí giao hàng từ khách hàng.
Chi Phí Phát Sinh Từ Bảo Quản Và Nhãn Mác
Bảo quản thực phẩm và nhãn mác cũng là một yếu tố làm tăng giá. Siêu thị có khả năng mua số lượng lớn bao bì và nhãn mác với giá thấp, trong khi Eden và các trang trại nhỏ phải mua số lượng nhỏ hơn nhiều, dẫn đến giá thành cao.
Cô cho biết: “Đối với chúng tôi, một số lượng lớn là 50 cuộn nhãn. Nhưng đối với siêu thị, đó chỉ là con số rất nhỏ và họ có thể thương lượng giá tốt hơn nhiều.”
Rủi Ro Và Chi Phí Hậu Cần
Khi bán trực tiếp, nông dân phải chịu trách nhiệm hoàn toàn cho rủi ro về vận chuyển. Nếu sản phẩm bị hỏng hoặc thất lạc trong quá trình vận chuyển, họ sẽ phải gửi lại đơn hàng khác mà không thu thêm phí. Eden cho biết họ đã dự trù khoản phí bù đắp khoảng 1% cho những trường hợp thất bại. Điều này không xảy ra khi bán cho siêu thị vì trách nhiệm đã chuyển giao hoàn toàn khi sản phẩm rời khỏi trang trại.
Tác Động Của Lợi Nhuận Và Hoa Hồng
Khi bán qua nền tảng trực tuyến như TikTok hay website, Eden và các nông dân phải trả khoản hoa hồng cho các nền tảng, từ 1,5% đến 5%. Mức phí này khá cao, và khác biệt so với siêu thị khi họ không cần dựa vào bên thứ ba để bán hàng. Eden chia sẻ: “Hoa hồng trên TikTok là 5%, trong khi các nền tảng khác thậm chí còn thu đến 14-15%, điều này thật sự làm giảm lợi nhuận vốn đã rất ít ỏi của chúng tôi.”
Vì Sao Nên Hỗ Trợ Nông Dân?
Dù giá sản phẩm có thể cao hơn, việc mua trực tiếp từ nông dân đồng nghĩa với việc hỗ trợ người nông dân duy trì cuộc sống và phương pháp canh tác bền vững. Eden kêu gọi: “Chỉ cần mua một lần mỗi năm, dù là một gói xúc xích, bạn cũng đang giúp một nông dân rất nhiều.”
Hành động của mỗi người tiêu dùng là lời ủng hộ mạnh mẽ cho nền nông nghiệp địa phương, nơi sản phẩm không chỉ là một món hàng mà còn là kết tinh của sự tận tụy và công sức từ người nông dân.