Khủng hoảng thương mại điện tử ở Trung Quốc: Giấc mơ làm giàu tan vỡ tại Yiwu

Sau hai thập kỷ hoàng kim, thương mại điện tử tại Trung Quốc đang bước vào thời kỳ u ám. Thành phố Yiwu – từng được mệnh danh là “chợ hàng hóa nhỏ lớn nhất thế giới” – nay chứng kiến 80% doanh nghiệp đóng cửa.

Điều gì đang xảy ra với ngành từng là biểu tượng của sự đổi mới và thịnh vượng?

Khởi Nghiệp Thương Mại Điện Tử: Dễ Hay Đầy Rủi Ro?

Cách đây không lâu, mở một cửa hàng trực tuyến tại Trung Quốc được coi là con đường làm giàu nhanh chóng. Chỉ cần một đường truyền internet, bạn có thể bán hàng cho hàng triệu người. Nhưng sự thật đằng sau đó phức tạp hơn rất nhiều. Cạnh tranh khốc liệt, chi phí tăng cao, và sự thay đổi chính sách từ các nền tảng đã khiến giấc mơ khởi nghiệp trở thành cơn ác mộng.

Một chủ cửa hàng thương mại điện tử ở Yiwu chia sẻ: “Chúng tôi rất bận rộn với hàng ngàn đơn hàng mỗi ngày, nhưng lợi nhuận quá mỏng. Sau bốn tháng, chúng tôi nhận ra rằng đây không phải là con đường bền vững. Cạnh tranh quá lớn, chi phí đội lên, và chúng tôi mất hết động lực.”

Chi Phí Tăng Cao Và Chính Sách Khắc Nghiệt

Các nền tảng thương mại điện tử ngày càng đặt gánh nặng lên vai người bán. Không chỉ yêu cầu chi phí quảng cáo cao để tăng khả năng hiển thị, họ còn áp dụng các chính sách như “hoàn tiền không cần trả hàng”. Điều này dẫn đến tỷ lệ hoàn trả tăng vọt, đặc biệt trong ngành thời trang, nơi tỷ lệ này có thể lên đến 80-90%.

Một người bán đồ y tế chia sẻ câu chuyện của mình: “Ba năm trước, tỷ lệ hoàn trả chỉ 2-5%, nhưng giờ đây đã tăng lên hơn 30%. Tôi từng kiếm được 200.000 nhân dân tệ mỗi năm, giờ chỉ còn 100.000 nhân dân tệ dù doanh thu không thay đổi.”

Chiến Tranh Giá: Con Dao Hai Lưỡi

Sự gia nhập của các nền tảng mới như Pinduoduo và Douyin đã tạo nên cuộc chiến giá khốc liệt. Người tiêu dùng được huấn luyện để chờ các đợt khuyến mãi lớn, trong khi doanh nghiệp buộc phải giảm giá để tồn tại. Điều này tạo ra một vòng lặp nguy hiểm, nơi giá rẻ kéo theo chất lượng sản phẩm giảm và thị trường bị bão hòa.

Một nhà bán hàng lâu năm tại Yiwu nhận định: “Nhiều người mới đến Yiwu nghĩ rằng chỉ cần bán giá rẻ là thành công. Nhưng họ không có khách hàng trung thành, buộc phải hạ giá đến mức lỗ. Thị trường bị phá hủy bởi chính chiến lược giá rẻ này.”

Những “Ông Lớn” Cũng Không Trụ Nổi

Không chỉ các doanh nghiệp nhỏ, mà ngay cả những tên tuổi lớn cũng đang phải gồng mình. Một số công ty từng đạt doanh thu hàng tỷ nhân dân tệ nay đã tuyên bố phá sản. Ví dụ, cửa hàng thời trang nổi tiếng Girl Kayla với hơn 5,5 triệu người theo dõi đã đóng cửa chỉ sau vài ngày livestream cuối cùng.

Câu chuyện của Laura Secret, thương hiệu đạt doanh thu hàng chục tỷ nhân dân tệ trong năm 2021, cũng đầy tiếc nuối. Sau khi đỉnh cao vào năm 2021, họ bất ngờ sụp đổ vì không thể duy trì dòng tiền.

Tác Động Từ Kinh Tế Và Đại Dịch

Sự sụp đổ của ngành bất động sản và sự suy yếu của tầng lớp trung lưu đã tác động sâu sắc đến thương mại điện tử. Người tiêu dùng giờ đây ưu tiên tiết kiệm, dẫn đến xu hướng mua sắm giá rẻ. Tuy nhiên, mô hình giá rẻ không đủ để duy trì lợi nhuận, đặc biệt khi chi phí vận chuyển và nhân công tăng cao.

Ông Wu, một người làm thương mại điện tử lâu năm, ước tính: “99% những người bán hàng qua livestream sẽ phá sản trong năm nay. Không còn lợi nhuận từ thương mại điện tử như trước đây nữa.”

Tương Lai Mịt Mờ Của Ngành Thương Mại Điện Tử

Nếu như trước đây, thương mại điện tử được coi là biểu tượng của sự thịnh vượng, thì nay nó trở thành bài học đắt giá cho những ai thiếu sự chuẩn bị. Sự cạnh tranh không ngừng, chính sách khắt khe và chi phí leo thang đã khiến ngành này không còn dễ dàng như trước.

Dù vẫn là một phần không thể thiếu trong đời sống người dân, nhưng thương mại điện tử Trung Quốc cần một cuộc cách mạng để tồn tại trong bối cảnh kinh tế ngày càng khó khăn. Liệu ngành này có thể vượt qua được những thử thách, hay sẽ tiếp tục chứng kiến làn sóng đóng cửa trên diện rộng? Chỉ thời gian mới có thể trả lời.