
Hành trình phở: Từ gánh hàng rong đến biểu tượng văn hóa của Hà Nội
Phở không chỉ là món ăn quen thuộc mà còn là biểu tượng văn hóa đặc trưng của Hà Nội. Từ những gánh phở rong đơn sơ đầu thế kỷ trước, món ăn này đã trở thành niềm tự hào dân tộc, gắn bó với ký ức nhiều thế hệ và lan tỏa giá trị trên toàn thế giới.
Phở – Món Ăn Làm Nên Hồn Phố Hà Nội
Phở từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của người Hà Nội. Với câu hát quen thuộc “Dù có đi bốn phương trời, lòng vẫn thèm phở Hà Nội,” món ăn này không chỉ thỏa mãn vị giác mà còn gợi lên những ký ức sâu sắc về quê hương.
Không khó để nhận ra rằng, dù ở bất cứ đâu, hình ảnh một bát phở nóng hổi cũng dễ dàng khơi gợi cảm xúc, gắn kết con người với văn hóa Việt. Hơn thế, phở còn là minh chứng sống động về sự giao thoa giữa lịch sử, ẩm thực và nghệ thuật.
Bức Tượng Đồng Gánh Phở – Điểm Nhấn Mới Của Phố Ẩm Thực Hà Nội
Trong thời gian gần đây, phố ẩm thực Tống Duy Tân, quận Hoàn Kiếm, đã thu hút đông đảo du khách nhờ bức tượng đồng người đàn ông gánh phở, đặt ngay tại đầu phố. Bức tượng cao 1,6m tái hiện hình ảnh quen thuộc của những gánh phở rong xưa, mang lại một làn gió mới cho khu vực này.
Họa sĩ Thế Sơn và nhà điêu khắc Vũ Thị đã dày công tạo nên tác phẩm nghệ thuật này với tỉ lệ 1:1. Tác phẩm không chỉ là một biểu tượng văn hóa mà còn là lời nhắc nhở dịu dàng về ký ức Hà Nội, nơi mà “gánh phở” gắn liền với những buổi sớm bình yên và dòng chảy lịch sử.
Một người dân chia sẻ cảm nhận của mình khi lần đầu nhìn thấy bức tượng: “Tôi rất xúc động. Hình ảnh này nhắc nhớ tôi về Hà Nội xưa, với những gánh phở đi khắp các con phố. Đây thực sự là một cách tuyệt vời để gìn giữ và lan tỏa văn hóa ẩm thực.”
Phở Trong Văn Học – Từ Những Con Chữ Đến Biểu Tượng Nghệ Thuật
Những trang văn của các nhà văn lớn như Nguyễn Tuân, Vũ Bằng, hay Thạch Lam đã góp phần bảo tồn giá trị của phở qua nhiều thập kỷ. Trong bài tùy bút nổi tiếng, Nguyễn Tuân gọi phở là “một món quà cổ điển” và miêu tả bát phở Hà Nội ăn ngay bên lò than hồng là trải nghiệm tuyệt vời nhất.
Vũ Bằng trong “Miếng Ngon Hà Nội” nhắc đến những hàng phở xưa như phở Sứt, phở Tàu Bay, phở Đông Mỹ, mỗi hàng đều mang dấu ấn riêng. Ông cũng không quên miêu tả bát phở như một tác phẩm nghệ thuật: “Nước dùng nóng bỏng, ngọt thanh. Hành lá xanh biếc hòa quyện cùng bánh phở trắng ngần, tạo nên một bản giao hưởng ẩm thực hoàn mỹ.”
Phở Gánh – Hành Trình Từ Góc Phố Đến Di Sản Văn Hóa
Từ những năm 90, phở gánh Hàng Chiếu của cô Thoa đã trở thành biểu tượng của sự giản dị và bền bỉ. Đôi quang gánh ngày nào giờ đây đã được thay thế bằng cửa hàng khang trang hơn, nhưng hương vị phở đặc trưng thì vẫn giữ nguyên. Cô Thoa chia sẻ: “Tôi luôn đặt tâm huyết vào từng bát phở. Khách hàng đến ăn không chỉ vì ngon mà còn vì tình yêu với nét văn hóa xưa cũ.”
Phở gánh không chỉ là một món ăn mà còn là một phần ký ức của nhiều thế hệ. Hình ảnh người bán phở gánh rong trở thành biểu tượng cho sự giao thoa giữa quá khứ và hiện tại.
Phở Và Vị Trí Trên Bản Đồ Ẩm Thực Thế Giới
Không chỉ dừng lại ở Hà Nội, phở đã vươn xa và ghi dấu ấn trên bản đồ ẩm thực thế giới. Từ điển Oxford đã chính thức đưa “phở” vào danh mục từ vựng, và món ăn này được xuất hiện tại hơn 50 quốc gia. Tạp chí Business Insider còn bình chọn phở là “món ăn phải thử một lần trong đời.”
Sự lan tỏa của phở không chỉ là niềm tự hào mà còn là trách nhiệm của người Việt trong việc gìn giữ và phát huy giá trị truyền thống này.
Gìn Giữ Hồn Cốt Của Phở – Trách Nhiệm Của Cộng Đồng
Để bảo tồn và phát triển phở Hà Nội, các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều biện pháp như tổ chức festival phở, mở rộng các hoạt động quảng bá và nâng cao chất lượng sản phẩm. Cộng đồng người dân cũng góp phần quan trọng trong việc giữ gìn và lan tỏa di sản này.
Một nghệ nhân phở chia sẻ: “Để nấu được một bát phở ngon, điều quan trọng nhất là nước dùng. Đây không chỉ là bí quyết mà còn là linh hồn của món ăn.”
Phở không chỉ là một món ăn đơn thuần mà còn là biểu tượng văn hóa, lịch sử và niềm tự hào của người Hà Nội. Từ gánh phở rong đến bức tượng đồng ở phố Tống Duy Tân, phở đã chứng minh sức sống mãnh liệt của một di sản văn hóa phi vật thể. Giữa nhịp sống hối hả, bát phở nóng hổi vẫn là lời nhắc nhở dịu dàng về những giá trị xưa cũ, làm ấm lòng mọi người dân và du khách.
Hãy cùng giữ gìn và phát huy giá trị của phở – niềm tự hào ẩm thực Việt Nam.