Giải mã hàng hiệu – Kỳ 7: Vì sao hàng hiệu luôn đắt? Chi phí thật sau một món đồ sang

Một chiếc túi Birkin có giá đủ mua một căn hộ nhỏ, một chiếc áo khoác Chanel có thể sánh ngang thu nhập cả năm của nhiều người. Tại sao cùng là túi da, áo vải mà chênh lệch giá lại lớn đến thế? Bài viết này phân tách từng lớp chi phí, từ vật liệu đến giá trị biểu tượng, giúp người tiêu dùng hiểu rõ khi nào sự đắt đỏ là xứng đáng và khi nào chỉ là vỏ bọc hào nhoáng.

Kỳ 6: Mua hàng hiệu không khó, checklist thông thái cho người tiêu dùng Việt

Hàng hiệu đắt vì đâu?

Hầu hết thương hiệu xa xỉ đều có chung năm trụ cột khiến giá thành cao:

1. Chất liệu tuyển chọn: Da bê Togo, da cá sấu Niloticus, len cashmere loại A, lụa dệt góc 45 độ – những vật liệu này khan hiếm, quy trình xử lý tốn nhiều công đoạn, thất thoát cao nên chi phí đầu vào đã vượt xa hàng đại trà.
2. Thủ công và tay nghề: Một túi Hermès yêu cầu nghệ nhân đào tạo tối thiểu hai năm, làm liên tục 18–24 giờ. Một bộ suit Savile Row có đến 4 000 mũi khâu tay. Lương nhân công tay nghề cao là khoản cố định và không thể cắt giảm.
3. Kiểm soát khan hiếm: Luxury cố ý giữ sản lượng thấp, không đại trà. Chi phí khấu hao dây chuyền trên mỗi sản phẩm nhờ vậy tăng lên. Ngược lại, hàng fast fashion hạ giá thành nhờ sản xuất hàng loạt.
4. Không gian bán lẻ chuẩn mực: Flagship Louis Vuitton ở Paris tốn cả trăm nghìn euro mỗi mét vuông tiền cải tạo, nội thất và bảo trì. Chi phí boutique và trải nghiệm dịch vụ được phân bổ vào giá bán.
5. Giá trị thương hiệu và biểu tượng: Khoản này vô hình nhưng chiếm tỉ trọng lớn. Phí bản quyền thiết kế, nghiên cứu, phát triển sản phẩm, bảo hộ sáng chế, bảo tồn di sản, hoạt động nghệ thuật, bảo trì xưởng thủ công – tất cả cộng dồn thành mức “premium” khó đo đếm nhưng có thật.

Phân tích mô hình chi phí một chiếc túi xa xỉ

Tỉ lệ này thay đổi theo từng thương hiệu, nhưng điểm chung là chỉ khoảng 45 % chi phí liên quan trực tiếp đến vật chất, phần còn lại được tạo nên bởi tay nghề, trải nghiệm và hình ảnh thương hiệu.

Giá trị biểu tượng: phần vô hình nhưng quyết định đắt rẻ

Một chiếc áo khoác Saint Laurent có phom vai ngắn, eo thắt cao, ngay lập tức được nhận ra như “đồng phục” của phong cách rock chic Pháp. Người mua chi tiền cho cảm giác gia nhập tinh thần ấy, không chỉ để giữ ấm. Ở Hermès, số seri túi và tên nghệ nhân khắc phía trong tạo nên câu chuyện cá nhân hóa, khiến chủ sở hữu cảm giác mình sở hữu tác phẩm độc bản.

Không ít người cho rằng phần “biểu tượng” chỉ là chiêu định giá. Thực tế, khoản phí vô hình này chi trả cho cả một hệ sinh thái sáng tạo: studio thiết kế, phòng thí nghiệm màu nhuộm, chương trình bảo tồn thủ công, các show diễn định hình xu hướng. Nhờ đó thương hiệu duy trì di sản, vừa giữ khan hiếm vừa liên tục đổi mới.

Khi nào đắt là xứng đáng?

1. Chất liệu, đường may và hoàn thiện tương xứng mức giá: Cầm sản phẩm, bạn phải thấy mật độ dệt cao, đường may khít, khóa kéo, cúc bấm mượt. Nếu chất liệu tầm trung nhưng giá vượt khung, hãy cân nhắc.
2. Dịch vụ hậu mãi khác biệt: Thương hiệu xa xỉ sẵn sàng thay khóa, làm sạch, bảo dưỡng trọn đời. Nếu sản phẩm đắt nhưng bảo hành sơ sài, giá trị không tương xứng.
3. Khan hiếm thực, không phải lời quảng cáo: Sản phẩm giới hạn nhưng hết veo trong một đợt bán, không restock. Cẩn trọng với “limited” bán suốt năm kèm giảm giá.
4. Bản sắc thương hiệu rõ ràng: Khi mặc hoặc dùng thấy mình “thuộc về” tinh thần nào đó: cổ điển Ý, tối giản Nhật, phong trần Pháp. Sản phẩm không rõ bản sắc dễ rơi vào bẫy đắt ảo.

Khi nào đắt là vô lý?

• Thiết kế sao chép nhưng đội giá vì logo lớn.
• Chất liệu trung bình, gia công hàng loạt, quảng cáo “thủ công”.
• Giảm giá liên tục 40–60 % vẫn còn lãi, chứng tỏ giá niêm yết ban đầu thổi lên quá cao.
• Hướng tới người nổi tiếng khoe khoang hơn là người dùng thật sự.

Gợi ý kiểm tra nhanh trước khi quẹt thẻ

1. Tìm thông số chất liệu, xuất xứ sản phẩm trên website chính hãng.
2. Sờ thử cạnh vải, đường cắt, lớp lót, bề mặt da, độ nảy len.
3. Hỏi chính sách sửa chữa, bảo dưỡng dài hạn.
4. Xem lịch sử tăng giá, chương trình giảm giá của thương hiệu.
5. Tìm review dài hạn (sau 1–2 năm dùng).
6. Đối chiếu giá ở các thị trường khác – chênh lệch thuế, phí không thể gấp đôi.
7. Đặt câu hỏi: món đồ này có giữ giá, tăng giá hay mất giá sau 3 năm?

Đắt không phải lúc nào cũng xấu, rẻ chưa chắc đã tốt. Giá hàng hiệu là tổng hòa của vật liệu, tay nghề, khan hiếm, dịch vụ và một khoản “biểu tượng” gắn với lịch sử thương hiệu. Hiểu cấu trúc giá, người tiêu dùng có thể phân biệt đâu là chi phí xứng đáng, đâu là phù phiếm. Hãy mua ít, mua đúng, mua thông thái để mỗi khoản chi là một khoản đầu tư cho gu thẩm mỹ và trải nghiệm bền lâu.

Kỳ 8 sẽ tiếp tục bước sang khía cạnh thương hiệu: khi truyền thông kiểu “hô luxury” trở thành con dao hai lưỡi, làm sao thương hiệu Việt cân bằng giữa quảng bá mạnh và giữ vững bản sắc?