Gạo nếp cái hoa vàng trứ danh của Kinh Môn Hải Dương được xếp vào loại hàng gạo thượng phẩm, có giá thành cao hơn các giống nếp khác. Đây là loại gạo đứng số 1 trong top 10 thương hiệu gạo nổi tiếng nhất Việt Nam.
Người Việt có nhiều giống lúa cổ truyền quý từ rất lâu đời. Trong đó phải kể đến giống nếp cái hoa vàng, hay còn gọi nếp ả. Thứ nếp có mùi vị thơm ngon, hạt gạo tròn bóng, thơm dẻo, để lâu không bị lại gạo. Khi trổ đồng phấn hoa có màu vàng óng, khác biệt hoàn toàn so với những giống lúa khác. Nổi tiếng nhất là nếp cái hoa vàng Kinh Môn của tỉnh Hải Dương. Tuy nhiên do sản lượng ít, người tiêu dùng rất khó để tìm mua loại gạo nếp chính gốc này.
Ở các hệ thống siêu thị, người tiêu dùng không khó để bắt gặp nếp cái hoa vàng với nhãn hiệu gạo đặc sản của vùng Hải Hậu tỉnh Nam Định được bày bán. Có rất nhiều thương hiệu của các nhà cung cấp khác nhau cùng giới thiệu một sản phẩm gạo đặc sản đó chính là nếp cái hoa vàng. Không chỉ thương hiệu, giá bán loại gạo này cũng vô cùng đa dạng. Sở dĩ có sự đa dạng như vậy bởi được trồng tại rất nhiều vùng miền trên cả nước.
Về nguồn gốc giống, nếp cái hoa vàng là đặc sản nổi tiếng khắp các tỉnh trung du và đồng bằng Bắc Bộ. Đặc biệt tại Hải Dương và một số vùng lân cận. Việc trồng tản mạn không chú trọng vào thâm canh của nhiều địa phương như hiện nay đã khiến giống nếp cái hoa vàng đã dần bị mai một, gạo ít dẻo và thơm ngon như trước. Vô hình chung người tiêu dùng lạc vào ma trận danh xưng và chất lượng gạo của nếp cái hoa vàng.
Đây là giống nếp dài ngày, đối với thương hiệu nếp cái hoa vàng Kinh Môn Hải Dương, giống nếp này chỉ cho thu hoạch mỗi năm một vụ vào dịp giáp Tết. Thời điểm hiện tại lượng hàng tiêu thụ trên thị trường hầu như là không có, đa số các loại gạo nếp trên thị trường hiện nay đều là các giống ngắn ngày hoặc các loại gạo được trồng tại các địa phương khác. Vì vậy để lựa chọn sản phẩm nếp cái hoa vàng chính hiệu, người tiêu dùng cần đặc biệt lưu ý.
Do đặc tính về khí hậu và thổ nhưỡng, địa bàn huyện Kinh Môn Hải Dương được bao bọc bởi 2 con sống lớn là sông Kinh Thầy và sông Kinh Môn, kết hợp với địa hình núi đá vôi tạo nên loại gạo nếp đặc sản có độ thơm ngon và mùi vị riêng biệt.
Về cảm quan người tiêu dùng rất khó để phân biệt gạo trồng tại vùng Kinh Môn Hải Dương có gì khác với những vùng trồng khác. Gạo kinh Môn có màu trắng ngà, còn những giống gạo trồng vùng khác có màu trắng tinh. Về độ tấm, nếp cái hoa vàng có chỉ 3-5%, nếp khác 10%. Gạo khi đồ xôi sẽ có mùi thơm đặc trưng, để lâu vẫn rất dẻo không bị lại gạo. Dưới góc độ chuyên môn các nhà khoa học đánh giá rất cao về chất lượng giống cũng như độ thơm ngon của loại gạo này.
Năm 2010, tỉnh Hải Dương đã phục tráng thành công giống nếp thuần chủng. Năm 2011 hiệp hội nếp cái hoa vàng Kinh Môn Hải Dương ra đời với sứ mệnh phát triển gìn giữ cũng như bảo tồn giống lúa đặc sản quý của địa phương.
