Bí ẩn tương ớt Sriracha: Hành trình của loại gia vị chinh phục toàn cầu

Tương ớt Sriracha là một biểu tượng ẩm thực toàn cầu. Từ một thị trấn nhỏ ở Thái Lan đến bàn ăn khắp thế giới, hành trình của loại tương này là câu chuyện giao thoa văn hóa độc đáo giữa Thái Lan, Trung Quốc, Việt Nam và Mỹ.

Nguồn Gốc Đa Văn Hóa: Sriracha Không Chỉ Là Câu Chuyện Của Thái Lan

Tương ớt Sriracha, nổi tiếng với hương vị cay nồng và vị chua ngọt cân đối, được đặt tên theo thị trấn Sriracha ở Thái Lan. Tuy nhiên, thị trấn này không phải là nơi nghỉ dưỡng, mà là một trung tâm công nghiệp với khoảng 19.000 dân. Đặc biệt, tương ớt nơi đây chịu ảnh hưởng sâu sắc từ công thức của cộng đồng người Hoa di cư cuối thế kỷ 19.

Loại tương ớt Sriracha truyền thống của Thái Lan, “Sriracha Panich,” được bà Tanom Chakapak phát triển từ năm 1949. Công thức sử dụng tỏi ngâm giấm và ớt Thái, tạo nên một sản phẩm độc đáo so với phiên bản sau này của Mỹ.

Hành Trình Đến Mỹ: Thành Công Của David Tran

David Tran, một người Việt gốc Hoa, đã mang Sriracha lên tầm cao mới sau khi di cư đến Mỹ năm 1978. Từ việc bán tương ớt trên một chiếc xe tải nhỏ, ông dần mở rộng sản xuất, thành lập thương hiệu Huy Phong Foods tại California.

Ông chọn logo con gà trống, biểu tượng năm sinh 1945 của ông theo lịch Trung Quốc, và sử dụng ớt jalapeño – loại ớt dễ trồng tại Mỹ. Sản phẩm của ông nhanh chóng trở thành biểu tượng ẩm thực Mỹ, với hàng triệu chai tương ớt được bán mỗi năm.

“Tôi muốn tạo ra một loại tương ớt vừa ngon, vừa rẻ, để ai cũng có thể thưởng thức,” ông từng chia sẻ.

Nguồn Gốc Từ Trung Quốc: Bí Ẩn Tỏi Ngâm Giấm

Công thức tương ớt Sriracha có thể bắt nguồn từ Quảng Đông, Trung Quốc. Các nhà sử học ẩm thực nhận định rằng tỏi ngâm giấm – yếu tố đặc trưng của Sriracha – đã xuất hiện ở khu vực này từ cuối thế kỷ 19.

Steph, một nhà nghiên cứu ẩm thực Trung Quốc, nhận xét: “Hương vị của Sriracha rất giống với tương ớt ở Quảng Đông mà gia đình tôi thường làm từ tỏi và ớt ngâm giấm.”

Vào năm 1891, hai anh em nhà Tam ở Quảng Đông cải tiến công thức tương ớt truyền thống, thêm bột khoai lang để tăng độ sệt. Sản phẩm của họ được xuất khẩu sang Đông Nam Á vào những năm 1920, đặt nền móng cho sự lan tỏa toàn cầu của loại tương ớt này.

Không Đăng Ký Nhãn Hiệu: Di Sản Mở Của Sriracha

Cả ba nhân vật chính trong lịch sử Sriracha – anh em nhà Tam, bà Tanom Chakapak, và David Tran – đều không đăng ký bản quyền công thức. Điều này giúp Sriracha trở thành di sản chung, được tự do phát triển qua nhiều phiên bản khác nhau trên thế giới.

Từ một sản phẩm địa phương ở Thái Lan, tương ớt Sriracha đã lan tỏa ra toàn cầu, trở thành một gia vị không thể thiếu trong nhiều nền ẩm thực.

Tương Ớt Toàn Cầu: Biểu Tượng Của Sự Hòa Quyện Văn Hóa

Ngày nay, tương ớt Sriracha là biểu tượng của sự giao thoa văn hóa. Từ những quán ăn đường phố Thái Lan đến các nhà hàng cao cấp tại Mỹ, hương vị độc đáo của Sriracha đã chinh phục thực khách trên khắp thế giới.

Năm 2017, phiên bản Sriracha của David Tran bắt đầu được nhập khẩu vào Thái Lan, với doanh số 60.000 chai trong hai năm đầu tiên. Trong khi đó, “Sriracha Panich” tiếp tục xuất khẩu sang Mỹ và Trung Quốc, nơi tiêu thụ hơn 100.000 chai mỗi năm.

Hành trình của Sriracha không chỉ là câu chuyện về một loại gia vị, mà còn là biểu tượng của sự giao thoa văn hóa và sáng tạo ẩm thực. Với nền tảng lịch sử phong phú và khả năng biến đổi theo từng quốc gia, tương ớt Sriracha hứa hẹn sẽ còn tiếp tục viết thêm nhiều chương mới trong hành trình toàn cầu của mình.