
Nuôi ong dú trong nhà: Mô hình đột phá cho thu nhập tiền tỷ ở Châu Đức
Với mô hình nuôi ong dú lấy mật kết hợp sản xuất giống ngay trong nhà, anh Trương Nhật Trường tại Châu Đức, Bà Rịa – Vũng Tàu, tạo bước ngoặt mới, mang lại hiệu quả kinh tế lên đến 2 tỷ đồng mỗi năm.
Vài năm trở lại đây, khi nông dân đang loay hoay tìm mô hình phù hợp để phát triển kinh tế, thì anh Trương Nhật Trường ở xã Quảng Thành, huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã chọn một con đường khác biệt: nuôi ong dú trong nhà.
Trước đây, hầu hết bà con nuôi ong dú trong vườn cây, nơi ong có thể tự nhiên tìm mật. Thế nhưng, anh Trường lại táo bạo đưa những đàn ong bé nhỏ vào nhà, trong diện tích vỏn vẹn 18m², xây dựng thành hệ thống giá đỡ để quản lý, chăm sóc tốt hơn. Hiện anh Trường đã phát triển lên gần 1.000 đàn ong ngay tại ấp Tân Thành và dự kiến mở rộng quy mô lên đến 10.000 đàn tại Đắk Nông.
Đột phá lớn nhất chính là việc kiểm soát được nhiệt độ nuôi ong hiệu quả hơn trong nhà. Thay vì phụ thuộc vào thời tiết thất thường, anh Trường có thể điều chỉnh nhiệt độ phù hợp, ổn định hơn cho đàn ong phát triển mạnh.
Khắc Phục Hạn Chế, Mở Ra Tiềm Năng Mới
Khi được hỏi về lý do chọn đưa ong dú vào trong nhà thay vì nuôi ngoài trời như các hộ khác, anh Trường lý giải rõ ràng: “Ở ngoài vườn cây thì chúng ta mất thời gian đi lại và khó kiểm tra hơn, khi chúng ta đậy thùng lại thì phải mất công mở ra thường xuyên, rồi gặp mưa gió, nhiệt độ thất thường, khó kiểm soát. Nuôi trong nhà thì trời lạnh bật bóng đèn sưởi ấm, trời nóng bật quạt. Tôi từng thử nuôi trong tủ lạnh hư, thấy kiểm soát nhiệt độ tốt, ong phát triển mạnh hơn. Đó chính là cơ sở tôi quyết định xây nhà nuôi ong.”
Ý tưởng tưởng chừng đơn giản này lại giúp anh quản lý đàn ong tối ưu, giảm thiểu rủi ro, tăng chất lượng mật và giống ong bán ra thị trường.
Ong dú là loài nhỏ nhất trong các loại ong lấy mật. Nhưng chính điều tưởng như yếu điểm này lại trở thành ưu thế nổi bật. Với kích thước cực nhỏ, ong dú có thể lấy mật từ nhiều loại hoa khác nhau, nhất là các loại hoa nhỏ mà những loài ong lớn không thể tiếp cận.
Đặc biệt, loài ong này không phải di chuyển theo mùa, ít tốn công chăm sóc, hầu như không mất chi phí thức ăn, bởi ong dú không ăn đường và không đòi hỏi kỹ thuật quá phức tạp.
Anh Trường cho biết: “Kỹ thuật nuôi rất dễ. Nếu chúng ta khai thác mật thì gần như không cần ngó ngàng gì tới đàn ong, tháng 1, 2, 3 thì lấy mật, rồi để lại hoàn toàn tự nhiên. 5 năm đầu, tôi thất bại vì thùng nuôi quá lớn. Sau nghiên cứu, tôi cải tiến thùng nhỏ hơn, chỉ còn 2 lít dung tích, ong hoạt động tốt, mật nhiều hơn.”
Nhờ cải tiến kỹ thuật, mỗi năm anh Trường sản xuất trung bình 500 lít mật và 500 thùng ong giống. Với mức giá bán lẻ mật ong từ 1,4-2 triệu đồng mỗi lít, giá bán giống 1,6 – 2 triệu đồng mỗi thùng, doanh thu hàng năm anh đạt tới gần 2 tỷ đồng.
Phát Triển Bền Vững Và Cơ Hội Thương Mại Hóa
Không dừng lại ở bán lẻ, anh Trường mạnh dạn đăng ký sản phẩm mật ong của mình trở thành sản phẩm OCOP và hiện đã được chứng nhận OCOP 3 sao. Điều này mở ra cơ hội lớn để đưa sản phẩm mật ong vào các hệ thống siêu thị, tiếp cận thị trường trong nước và quốc tế thông qua các chương trình xúc tiến thương mại.
Anh Trường chia sẻ về lợi ích rõ ràng từ việc được chứng nhận OCOP: “Chứng nhận OCOP giúp mật ong của chúng tôi dễ dàng đưa vào siêu thị, có kiểm định chất lượng từ nhà nước. Sản phẩm được quảng bá rộng rãi, nâng cao uy tín thương hiệu, thuận lợi ký hợp đồng xuất khẩu qua các sàn thương mại điện tử như Alibaba, vào thị trường khó tính như Mỹ.”
Với thị trường mật ong dú còn rất nhiều tiềm năng, anh Trường và hợp tác xã ong dú huyện Châu Đức đang tích cực hỗ trợ các hộ dân mới bắt đầu bằng cách cung cấp kỹ thuật, giống ong và tập huấn quy trình nuôi đạt hiệu quả cao nhất. Dự kiến, mỗi hộ dân ban đầu có thể nuôi từ 10-20 thùng, sau đó nhân rộng lên 50-100 thùng trong vòng một năm.
Bên cạnh giá trị kinh tế, mật ong dú còn được các nhà khoa học đánh giá cao về dược tính, giúp thanh nhiệt, chống viêm, giải độc, giảm đau, sát trùng và hỗ trợ điều trị bệnh đường tiêu hóa, dạ dày. Đây là cơ sở quan trọng giúp sản phẩm mật ong và keo ong dú thu hút sự quan tâm của các doanh nghiệp sản xuất dược liệu chăm sóc sức khỏe.
Định Hướng Tương Lai Và Du Lịch Canh Nông
Không chỉ tập trung vào mật và giống ong, tương lai anh Trường và các hộ nuôi ong huyện Châu Đức còn dự định liên kết với các nông trại, vườn cây trái, cung cấp ong giống để thụ phấn cây trồng an toàn, nâng cao năng suất. Đặc biệt, mô hình này còn có thể kết hợp phát triển du lịch canh nông sinh thái, tạo điểm đến tham quan trải nghiệm cho du khách.
Anh Trường hào hứng chia sẻ về định hướng tương lai: “Sắp tới, chúng tôi sẽ tập trung sản xuất giống ong nhiều hơn theo nhu cầu thị trường, đồng thời sản xuất mật ong theo đơn đặt hàng riêng, nâng cấp chất lượng mật. Chúng tôi cũng tính tới việc kết hợp du lịch canh nông để khai thác thêm lợi thế của mô hình này.”
Nuôi ong dú trong nhà tại Châu Đức đã chứng minh được đây là mô hình kinh tế hiệu quả, thân thiện môi trường, giàu tiềm năng phát triển bền vững. Những bước đi sáng tạo và quyết tâm của anh Trường cùng hợp tác xã đang mở ra triển vọng to lớn không chỉ về kinh tế mà cả bảo tồn sinh học và phát triển cộng đồng.