TP.HCM – Vượt sóng lần hai: Từ công xưởng “đổi mới” đến trung tâm công nghiệp công nghệ cao

Sau làn sóng đầu tiên của công nghiệp hóa giai đoạn 1986–2000, TP.HCM tiếp tục viết tiếp hành trình vượt sóng với một khát vọng mới: xây dựng nền công nghiệp hiện đại, xanh, ứng dụng công nghệ cao và nâng tầm vị thế đầu tàu kinh tế quốc gia.

Từ Khu Chế Xuất Đến “Cỗ Máy Tỷ Đô”

Những khu chế xuất như Tân Thuận, Linh Trung, Tân Tạo không chỉ là mô hình đầu tiên đánh dấu công cuộc Đổi mới, mà dần trở thành cỗ máy tỷ đô, sản xuất ra hàng triệu USD trên mỗi hecta đất công nghiệp.

Theo thống kê, các khu công nghiệp và chế xuất tại TP.HCM hiện thu hút gần 40% vốn FDI đăng ký mới hàng năm, đóng góp 40% kim ngạch xuất khẩu ngành công nghiệp, tạo ra việc làm cho khoảng 2 triệu lao động trên cả nước. Đằng sau những con số là sức mạnh của một mô hình phát triển hiệu quả, sáng tạo và có khả năng nhân rộng trên toàn quốc.

Chuyển Mình Sang Công Nghệ Cao Và Công Nghiệp Sạch

Nếu như giai đoạn đầu, các khu chế xuất chủ yếu tập trung vào gia công và lắp ráp, thì từ đầu những năm 2000, TP.HCM đã tiên phong chuyển đổi sang mô hình công nghiệp công nghệ cao. Các khu như Công nghệ cao TP.HCM (SHTP), khu công nghiệp Tân Phú Trung, khu công nghệ Tân Bình đã được quy hoạch với định hướng mới: sạch, xanh, hiện đại.

Khu công nghiệp Tân Bình nay được gọi tên với niềm tự hào – khu công nghiệp xanh, sở hữu hệ thống xử lý nước thải công suất 4.000 m³/ngày đêm, đạt chuẩn ISO 14001. Song song đó, TP.HCM ưu tiên thu hút các ngành công nghiệp sạch như viễn thông, tin học, cơ khí chính xác, công nghiệp phụ trợ và dịch vụ công nghệ.

Những Điểm Sáng: Từ Duy Khanh Đến Vĩnh Phát, Từ Việt Tiến Đến Huê Phong

Các doanh nghiệp đi đầu như Viettronics Tân Bình, Tổng Công ty May Nhà Bè, Việt Tiến, Legamex, Huê Phong… đã mạnh dạn đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và vươn ra thị trường quốc tế. Một số thương hiệu trong ngành cơ khí như Duy Khanh, Vĩnh Phát Motors đã chuyển mình từ gia công sang làm chủ công nghệ.

“Khi áp dụng công nghệ tự động hóa, đặc biệt là robot hàn trong dây chuyền sản xuất, chúng tôi không chỉ giảm được 20% chi phí mà còn đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt chuẩn quốc tế” – đại diện công ty Duy Khanh chia sẻ.

Sự đầu tư bài bản, kết hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp – trường đại học – nhà nghiên cứu, đã tạo ra một hệ sinh thái đổi mới thực chất, không chỉ để bắt kịp mà còn để dẫn đầu làn sóng công nghiệp hóa lần hai.

Từ Công Nghiệp Hóa Đến Trí Tuệ Hóa

Không chỉ đơn thuần mở rộng quy mô, TP.HCM còn hướng đến nội lực hóa công nghệ. Các khu công nghệ cao hiện quy tụ các ngành trọng điểm như:

• Công nghệ sinh học,
• Bán dẫn,
• In 3D,
• AI, IoT, Blockchain,
• Tự động hóa và robot học.

Đây là bước chuyển từ “làm gia công cho thế giới” sang “sản xuất thông minh từ Việt Nam”, góp phần đưa TP.HCM thành đô thị khoa học – công nghệ, không chỉ mạnh về công nghiệp, mà còn là nơi khởi nguồn sáng tạo.

Ngành Cơ Khí – Xương Sống Công Nghiệp: Từ Lắp Ráp Đến Chế Tạo

TP.HCM không né tránh khó khăn của ngành cơ khí chế tạo, mà chủ động đầu tư, chuyển giao công nghệ, tạo nền tảng cho sản xuất thiết bị, máy móc trong nước. Từ máy xay xát lúa gạo đến máy chế biến thực phẩm, từ linh kiện cơ khí đến công cụ hỗ trợ sản xuất – tất cả đang được “nội địa hóa” bởi các doanh nghiệp địa phương.

Doanh nghiệp tại các nhà máy tại Tân Phú Trung, Hiệp Phước, Long Hậu đã chứng minh rằng: ngành cơ khí Việt Nam hoàn toàn có thể sánh ngang với khu vực, nếu có chiến lược rõ ràng và hỗ trợ đúng hướng từ chính quyền.

Xây Dựng Công Nghiệp Hỗ Trợ – Chiến Lược Lâu Dài

Nắm bắt rõ vai trò then chốt, năm 2015, TP.HCM thành lập Trung tâm Phát triển Công nghiệp hỗ trợ, đặt mục tiêu trở thành cầu nối giữa doanh nghiệp, chính quyền và nhà đầu tư. Các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối chuỗi cung ứng, chuyển giao công nghệ… liên tục được tổ chức.

“Khách hàng quốc tế đến từ Nhật, Đức, Hàn Quốc… chính là những người thầy tuyệt vời của chúng tôi” – lãnh đạo doanh nghiệp chia sẻ, cho thấy sự trưởng thành của đội ngũ kỹ sư – công nhân Việt Nam khi tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Tp.HCM – Đầu Tàu Công Nghiệp Hóa, Tiếp Tục Khẳng Định Vị Thế Quốc Gia

Từ năm 1986 đến 2000, TP.HCM đã đặt nền móng công nghiệp hóa đầu tiên cho cả nước. Từ năm 2000 đến nay, thành phố vượt sóng lần hai, định hình một nền công nghiệp bền vững, có chiều sâu, có trí tuệ, và có tầm nhìn dài hạn.

Với hệ sinh thái khu công nghiệp – khu công nghệ cao – khu kinh tế mới, TP.HCM tiếp tục dẫn đầu trong xu hướng công nghiệp xanh, công nghiệp số, và trí tuệ nhân tạo.

Sáu chương trình đột phá, cùng cam kết “xanh hóa – số hóa – toàn cầu hóa” đang từng bước hiện thực hóa giấc mơ công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, không chỉ bằng những cỗ máy, mà bằng cả tư duy đổi mới, tinh thần dám nghĩ dám làm và khát vọng dẫn đầu.