Trong những năm qua, thành phố Hồ Chí Minh đã đẩy mạnh nhiều giải pháp thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm (gọi tắt là chương trình OCOP) tại các quận huyện và đã đạt được nhiều thành quả. Từ hiệu quả của chương trình, các sản phẩm OCOP của thành phố đã khẳng định được thương hiệu, có mặt tại nhiều điểm bán hàng, được người tiêu dùng tin tưởng, từng bước hướng tới mở rộng thị trường xuất khẩu.
Sản phẩm OCOP thuộc chương trình mỗi xã một sản phẩm, chương trình bắt nguồn ở Nhật Bản từ những thập niên 70. Với mục tiêu phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng nội sinh, liên kết sản xuất và gia tăng giá trị. Đến nay đã có hơn 40 quốc gia trên thế giới đã áp dụng thành công chương trình này.
Tại thành phố Hồ Chí Minh, chương trình OCOP được triển khai từ năm 2019 và được các ban ngành các cấp đẩy mạnh thực hiện trong suốt thời gian qua. Trọng tâm của chương trình OCOP tại thành phố Hồ Chí Minh là phát triển sản phẩm nông nghiệp chủ lực, phi nông nghiệp, dịch vụ có lợi thế ở mỗi địa phương theo chuỗi giá trị do các thành phần kinh tế tư nhân, doanh nghiệp, hộ sản xuất và kinh tế tập thể thực hiện.
Yếu tố thị trường có thể xem là điểm thuận lợi giúp thành phố Hồ Chí Minh phát triển các sản phẩm OCOP. Vì thành phố là trung tâm kinh tế, văn hóa, du lịch của cả nước. Cùng với dân số đông, đây là thị trường lớn trong việc tiêu thụ sản phẩm. Chương trình OCOP đã khơi gợi ý tưởng về sản phẩm mới của các chủ thể sản xuất. Bên cạnh đó, góp phần thực hiện nhiệm vụ trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Cuối tháng 6 năm 2023, UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã trao quyết định công nhận 39 sản phẩm OCOP trong đợt đánh giá năm 2022. Gồm 15 sản phẩm 4 sao và 24 sản phẩm đạt 3 sao. Đây là năm thứ 2 thành phố Hồ Chí Minh tổ chức công bố và trao quyết định công nhận sản phẩm OCOP. Nâng tổng số sản phẩm trên địa bàn thành phố lên 66 sản phẩm. Trong đó 36 sản phẩm đạt 4 sao và 30 sản phẩm 3 sao. Như vậy toàn thành phố Hồ Chí Minh có 66 sản phẩm trên địa bàn 4 huyện gồm các huyện Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè và Cần Giờ.
Nhân dịp này, các doanh nghiệp đạt chứng nhận cũng đã kỹ kết hợp đồng tiêu thụ cùng các siêu thị và nhà bán lẻ nhằm mang sản phẩm đến gần hơn với người tiêu dùng. Nhiều doanh nghiệp vô cùng phấn khởi khi sản phẩm của mình được công nhận, tạo nhiều thuận lợi để đẩy mạnh thị trường xuất khẩu.
Để đạt được chứng nhận OCOP, các sản phẩm đều phải qua quy trình đánh giá chuyên môn nghiêm ngặt. Trải qua nhiều các cấp nhau từ cấp huyện đến cấp Trung ương. Những sản phẩm đạt 3 từ 4 sao đều có giấy chứng nhận chất lượng quan trọng như VietGAP, GLOBAL GAP, ISO, HACCP… được đầu tư chú trọng về mặt hình thức, bao bì nhãn mác, truy xuất nguồn gốc. Nhờ đó người tiêu dùng có thể nhận diện được sản phẩm một cách dễ dàng và an tâm về chất lượng sản phẩm.
Hiện chương trình OCOP tại Thành phố Hồ Chí Minh đã được mở rộng hơn về phạm vi, tạo điều kiện cho các chủ thể sản xuất gồm hộ sản xuất, hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp ở tất cả các quận huyện thành phố Thủ Đức tham gia. Giai đoạn trước giới hạn phạm vi ở 5 huyện Ngoại Thành, sự mở rộng này nhằm tạo điều kiện cho các chủ thể sản xuất được tham gia đánh giá phân hạng. Đặc biệt là các sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm chế biến có thế mạnh của thành phố Hồ Chí Minh đang tập trung nhiều ở Bình Chánh, Cần Giờ, Củ Chi Hóc Môn, Nhà Bè và và thành Phố Thủ Đức.
Thời gian sắp tới, sở nông nghiệp và phát triển nông thôn thành phố Hồ Chí Minh cũng sẽ tiếp tục có nhiều hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, thúc đẩy chế biến, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm OCOP.
