Quế Văn Yên – Vàng xanh của núi rừng Tây Bắc
Ẩn mình giữa những cánh rừng bạt ngàn của Yên Bái, cây quế Văn Yên không chỉ là niềm tự hào của người dân nơi đây mà còn được ví như “báu vật” mà thiên nhiên ban tặng.
Với hương thơm nồng ấm, vị cay nhẹ đặc trưng và hàm lượng tinh dầu cao, quế Văn Yên đã vượt qua ranh giới vùng miền, trở thành biểu tượng văn hóa và kinh tế vững chắc cho tỉnh Yên Bái.
Quế Văn Yên – Không Chỉ Là Gia Vị
Quế Văn Yên không đơn thuần chỉ là một loại gia vị quý trong căn bếp mà còn là một loại dược liệu quan trọng trong Đông y. Theo các tài liệu, quế có tính nóng, tác dụng bổ hỏa, hồi dương, trừ hàn, thông huyết mạch. Đặc biệt, quế Văn Yên chứa 5% tanin, một hợp chất chống oxy hóa mạnh mẽ, cùng với vitamin B và K, hỗ trợ giảm stress, ngăn ngừa ung thư và các bệnh mãn tính như tiểu đường tuýp 2.
Chị Nguyễn Thị Lan, một người dân trồng quế tại huyện Văn Yên, chia sẻ: “Cây quế như vàng xanh của người dân chúng tôi. Từ việc bán vỏ quế, tinh dầu đến gỗ quế, gia đình tôi đã cải thiện đáng kể thu nhập, vươn lên thoát nghèo.”
Điều Kiện Thổ Nhưỡng Lý Tưởng Tạo Nên Chất Lượng Vượt Trội
Vùng đất Viễn Sơn và Đại Sơn của Văn Yên được xem là “thủ phủ quế” nhờ vào điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu đặc biệt. Độ cao từ 200-700m, lượng mưa trung bình 1.800mm/năm, cùng những tháng mưa kéo dài giúp quế tại đây tích tụ tinh dầu với hàm lượng cao hơn các vùng khác. Đặc biệt, vỏ quế Văn Yên dày, mùi thơm nồng và có màu sắc đẹp.
“Những cây quế ở vùng Viễn Sơn đỏ đẹp, chứa hàm lượng tinh dầu cao. Đây chính là sự khác biệt khiến quế Văn Yên được đánh giá cao trên thị trường quốc tế,” ông Trần Văn Dũng, chuyên gia nông nghiệp địa phương, khẳng định.
Phương Pháp Canh Tác Hữu Cơ – Hướng Đi Bền Vững
Trước yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường quốc tế, người dân Văn Yên đã chuyển đổi từ canh tác truyền thống sang phương pháp canh tác hữu cơ, loại bỏ hoàn toàn hóa chất độc hại. Phân bón hữu cơ, biện pháp sinh học kiểm soát sâu bệnh và quy trình sản xuất nghiêm ngặt đã giúp quế Văn Yên đạt được các chứng nhận quan trọng.
Ông Hoàng Văn Phúc, chủ nhiệm Hợp tác xã Quế Văn Yên, chia sẻ: “Chúng tôi kiểm soát chặt chẽ từ khâu chọn giống, phân bón đến quy trình thu hoạch. Điều này không chỉ đảm bảo chất lượng sản phẩm mà còn đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, mở rộng cơ hội xuất khẩu.”
Đa Dạng Sản Phẩm Từ Quế
Hiện nay, các sản phẩm từ quế Văn Yên rất đa dạng, từ tinh dầu quế nguyên chất, bột quế vàng óng đến đồ thủ công mỹ nghệ độc đáo như hộp trà, đèn thơm, tranh quế. Đặc biệt, tinh dầu quế của Văn Yên đã được công nhận đạt tiêu chuẩn quốc gia và xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc.
Quá trình sản xuất tinh dầu quế được thực hiện công phu. Những cành và lá quế già được phơi khô từ 70-80%, sau đó ủ trong 40-45 ngày để tinh dầu đạt độ chuẩn. Theo ông Nguyễn Văn Hùng, chuyên gia sản xuất tinh dầu: “Tinh dầu quế cành lá đạt khoảng 1,05 kg/lít, còn tinh dầu từ vỏ quế đặc hơn, lên tới 1,15 kg/lít, nhờ đó mà chất lượng vượt trội.”
Giá Trị Kinh Tế Từ Cây Quế
Nhờ việc đa dạng hóa sản phẩm, giá trị kinh tế từ quế Văn Yên không ngừng tăng cao. Nếu như quế xô thông thường chỉ đạt 90.000 đồng/kg, thì quế điếu, tinh dầu quế hoặc sản phẩm mỹ nghệ lại có giá cao gấp nhiều lần. Một hộp quế điếu 300g được bán với giá lên tới 100.000 đồng, tương đương 300.000 đồng/kg.
Bên cạnh đó, Hợp tác xã Quế Văn Yên còn ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho người dân, giúp họ yên tâm sản xuất và cải thiện đời sống.
Quế Văn Yên – Không Chỉ Là Sản Phẩm, Mà Là Văn Hóa
Không chỉ mang giá trị kinh tế, quế Văn Yên còn là biểu tượng văn hóa gắn bó chặt chẽ với đời sống người dân Tây Bắc. Những sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ quế, như tranh gỗ hay đèn ngủ, không chỉ tinh xảo mà còn mang trong mình câu chuyện về sự cần cù, sáng tạo của người dân nơi đây.
Với những giá trị vượt trội, quế Văn Yên đã được chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao, góp phần đưa thương hiệu quế Yên Bái vươn xa trên thị trường quốc tế. Quế Văn Yên không chỉ là một sản phẩm, mà còn là minh chứng cho sự hòa quyện giữa thiên nhiên, văn hóa và bàn tay khéo léo của con người.