Vì sao cà phê single-origin lại đắt đỏ? Bí mật đằng sau giá cao ngất ngưởng

Cà phê, thức uống quen thuộc với hàng triệu người trên toàn thế giới, đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi tại sao một số loại cà phê lại có giá cao đến như vậy, đặc biệt là cà phê single-origin?

Mặc dù cà phê có thể được bán với mức giá chỉ khoảng 5,89 USD cho mỗi pound (454g) tại Mỹ, nhưng một số loại cà phê từ các vùng trồng đặc biệt có thể có giá lên đến hơn 30 USD, thậm chí là hơn 80 USD. Vậy điều gì đã làm nên sự khác biệt và tại sao lại có sự chênh lệch lớn đến như vậy?

Cà Phê Single-Origin: Chất Lượng và Hương Vị Đặc Biệt

Cà phê single-origin là loại cà phê được trồng và chế biến từ một vùng trồng nhất định, mang trong mình những hương vị và đặc điểm đặc trưng của vùng đất đó. Một ví dụ điển hình là những vùng trồng cà phê ở Kenya – nơi có những đồn điền cà phê nằm ở độ cao 1.700m so với mực nước biển, trên đất núi lửa màu mỡ. Chính điều kiện khí hậu và đất đai đặc biệt này khiến cà phê ở đây phát triển chậm hơn, đồng thời mang lại hương vị trái cây và hoa vô cùng đặc trưng, dễ dàng phân biệt so với các loại cà phê khác.

Nhưng để có được một pound cà phê single-origin, người nông dân phải thu hoạch hơn 1.500 quả cà phê. Mỗi quả cà phê chỉ chứa hai hạt, và toàn bộ quá trình thu hoạch, chọn lọc, chế biến và rang xay mất rất nhiều công sức. Việc này càng trở nên khó khăn hơn trong những khu vực đồi núi, nơi máy móc không thể sử dụng được, khiến công việc thu hoạch hoàn toàn phụ thuộc vào bàn tay con người.

Thu Hoạch Thủ Công: Quy Trình Tỉ Mỉ và Thời Gian Dài

Ở những vùng trồng cà phê cao nguyên như Kenya, việc thu hoạch bằng tay là không thể tránh khỏi. Các nông dân phải lựa chọn kỹ từng quả cà phê chín và bỏ qua những quả chưa chín. Chất lượng thu hoạch phụ thuộc hoàn toàn vào sự tỉ mỉ và kỹ năng của người thu hái, điều này trái ngược hoàn toàn với cách thu hoạch cơ giới ở Brazil, nơi việc sử dụng máy móc giúp sản lượng cao nhưng lại làm giảm chất lượng cà phê.

Những quả cà phê được chọn lọc kỹ càng sau đó phải trải qua quy trình chế biến phức tạp. Tại Kenya, các nông dân phải gửi cà phê đến những cơ sở chế biến chung, nơi công đoạn làm sạch, lên men và phân loại diễn ra hết sức tỉ mỉ. Sau khi loại bỏ lớp vỏ ngoài, hạt cà phê sẽ được ngâm và lên men trong các bể để loại bỏ lớp màng dính bên trong. Quy trình này tốn rất nhiều thời gian và công sức, nhưng lại giúp đảm bảo chất lượng hạt cà phê cao nhất.

Cà Phê Single-Origin: Đẳng Cấp và Giá Trị Thực Sự

Sau khi cà phê được chế biến xong, hạt cà phê sẽ được phân loại theo kích cỡ, màu sắc và độ đậm đặc, sau đó được xay và chế biến để thành thành phẩm. Cà phê single-origin có hương vị đặc biệt và độc đáo vì được sản xuất từ những khu vực có điều kiện khí hậu và đất đai khác biệt. Một số loại cà phê như Panama Geisha có thể được bán với giá lên đến 6.000 USD mỗi pound, mặc dù vẫn là cà phê Arabica (loại cà phê được đánh giá cao nhất).

Cũng giống như bất kỳ sản phẩm cao cấp nào, giá thành của cà phê single-origin không chỉ đến từ chất lượng hạt cà phê mà còn bao gồm chi phí vận chuyển, chế biến và đóng gói. Chính những yếu tố này cộng với sự đầu tư vào mối quan hệ bền vững với nhà sản xuất giúp cho giá của cà phê single-origin luôn cao hơn so với các loại cà phê thương mại.

Khó Khăn Trong Quy Trình Vận Chuyển và Chi Phí Cao

Không chỉ riêng quá trình thu hoạch và chế biến, một phần lý do khiến cà phê single-origin có giá cao là vì quá trình vận chuyển cũng rất phức tạp. Cà phê cần phải được bảo quản kỹ càng, từ kho chứa đến cảng xuất khẩu, để giữ được chất lượng tốt nhất khi đến tay người tiêu dùng. Điều này đẩy chi phí vận chuyển và đóng gói lên cao, đặc biệt khi nhu cầu về cà phê chất lượng cao ngày càng gia tăng trên toàn cầu.

Đặc biệt, trong những năm gần đây, giá thành của các nguyên liệu đóng gói, chi phí vận chuyển và chi phí lao động đã tăng mạnh, làm gia tăng giá thành cà phê single-origin. Theo thông tin từ ngành, những chi phí này có thể tăng đến mức gấp đôi so với trước kia.

Vấn Đề Thương Mại và Giá Cà Phê Thấp

Dù giá cà phê trên thị trường có thể lên tới hàng chục đô la mỗi pound, nhưng những nông dân sản xuất cà phê single-origin lại không thu về được nhiều lợi nhuận. Trái ngược với mức giá bán lẻ, giá cà phê xuất khẩu thấp hơn rất nhiều, và những người sản xuất cà phê tại các quốc gia như Kenya thường không biết rõ họ sẽ được trả bao nhiêu cho sản phẩm của mình. Mặc dù một pound cà phê có thể được bán với giá 22,5 USD ở Mỹ, nhưng nông dân chỉ nhận được khoảng 3,18 USD mỗi pound – mức giá này vẫn thấp hơn nhiều so với mong đợi của họ, khiến công việc sản xuất cà phê không còn bền vững.

Nghiên cứu cho thấy 44% các hộ nông dân cà phê nhỏ lẻ vẫn sống trong cảnh nghèo khó, mặc dù họ đã cống hiến hết sức để duy trì chất lượng sản phẩm. Điều này phản ánh một vấn đề lớn trong ngành cà phê hiện nay, đó là giá cà phê không ổn định, khiến những người sản xuất cà phê phải đối mặt với những thách thức tài chính không lường trước.

Hướng Đi Cải Cách và Công Bằng Thương Mại

Một số công ty rang xay đang nỗ lực hỗ trợ nông dân thông qua việc thiết lập các quan hệ thương mại trực tiếp, giúp nông dân nhận được mức giá hợp lý hơn và cải thiện đời sống. Để làm được điều này, các công ty cần phải minh bạch hóa quy trình mua bán và chi trả tiền cho các nhà sản xuất cà phê, đồng thời cũng cần giáo dục người tiêu dùng về giá trị thực sự của cà phê single-origin và tầm quan trọng của việc hỗ trợ những nhà sản xuất thông qua việc trả một mức giá công bằng hơn.

Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng, việc đưa cà phê single-origin đến tay người tiêu dùng vẫn là một hành trình đầy gian nan, từ thu hoạch cho đến giao hàng, tất cả đều góp phần tạo nên giá trị thực sự của những hạt cà phê đẳng cấp này.

Trong khi cà phê single-origin mang lại những hương vị độc đáo và sự sang trọng, câu chuyện đằng sau mức giá cao của nó vẫn còn nhiều điều đáng suy ngẫm. Những người nông dân trồng cà phê, dù sản xuất ra những hạt cà phê ngon nhất thế giới, vẫn phải đối mặt với những khó khăn không hề nhỏ.

Nguồn: Business Insider