Gen Z Philippines và hội chứng ‘tự thưởng’: Niềm vui ngắn hạn, gánh nặng dài lâu

Nhiều Gen Z Philippines đang theo đuổi văn hóa “deserve”, chi tiền mua sắm và trải nghiệm để tự thưởng. Tuy nhiên, lối sống này tiềm ẩn rủi ro tài chính lâu dài, khi chi tiêu vượt tầm kiểm soát và thiếu tiết kiệm, dù họ vẫn nuôi dưỡng những mục tiêu lớn cho tương lai.

Cuộc Sống “Deserve”: Khi Mọi Thành Công Đều Xứng Đáng Được Tự Thưởng

“Bạn xứng đáng được tận hưởng!” – Đây là khẩu hiệu mà Gen Z tại Philippines đang tích cực theo đuổi. Từ một chiếc điện thoại xịn, quần áo mới, đến những bữa ăn sang trọng, tất cả đều xuất phát từ niềm tin rằng: mỗi nỗ lực, mỗi cột mốc nhỏ đều đáng được tán thưởng.

Eliza Marie Karo, 23 tuổi, là minh chứng rõ ràng nhất cho xu hướng này. Mỗi tuần, cô chi khoảng 400 peso cho quần áo mới, dù có những món vẫn còn nguyên nhãn mác trong tủ đồ. Tính riêng trong năm nay, Eliza đã dành đến 20.000 peso – gần bằng một tháng lương – chỉ để làm mới phong cách cá nhân.

“Chiếc điện thoại này là món quà đầu tiên tôi tự thưởng khi nhận lương,” Eliza chia sẻ khi cầm chiếc iPhone 13 trị giá 2.000 peso.

Áp Lực Tâm Lý Và Hiện Thực Tài Chính

Sự hào hứng khi “thêm vào giỏ hàng” có thể giúp Eliza quên đi căng thẳng từ văn hóa hối hả tại thành phố Manila. Những lần mua sắm, những tách cà phê thương hiệu hay chuyến du lịch ngắn ngày trở thành liều thuốc tinh thần giúp cô xoa dịu căng thẳng.

Một khảo sát gần đây cho thấy, 75% Gen Z tại các đô thị ở Philippines coi “deserve culture” là triết lý sống. Họ chi tiêu không chỉ vì nhu cầu, mà còn vì muốn xoa dịu cảm giác lo âu hoặc theo kịp bạn bè.

“Tôi thường có cảm giác bỏ lỡ, nên mỗi khi nhìn thấy món đồ đẹp, tôi không thể cưỡng lại được,” Eliza thừa nhận.

Tuy nhiên, thực tế tài chính lại là bài toán khó. Sau 5 tháng làm việc, Eliza cho biết 70% lương của cô dùng để chi trả tiền thuê nhà và hóa đơn, chỉ còn 30% để chi tiêu cá nhân. Những lần mua sắm không kiểm soát đã khiến cô giật mình khi tổng kết chi tiêu: con số chạm mức 65.000 peso.

“Khi nhìn lại, tôi đã thất vọng vì chi tiêu quá nhiều. Tôi cần học cách kiểm soát hơn,” cô chia sẻ.

Tự Thưởng: Giá Trị Ngắn Hạn Hay Áp Lực Lâu Dài?

Các chuyên gia tài chính cảnh báo, lối sống “deserve” có thể gây ra hậu quả dài hạn nếu không được kiểm soát.

“Trong bối cảnh kinh tế bất ổn, việc không có quỹ tiết kiệm có thể khiến Gen Z rơi vào khủng hoảng khi đối mặt với những bất ngờ tài chính,” một chuyên gia nhận định. “Việc này không chỉ làm trầm trọng thêm lo âu mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần của họ.”

Dẫu vậy, nhiều người trẻ như Eliza vẫn tìm cách cân bằng. Để chuẩn bị cho chuyến nghỉ dưỡng bãi biển sắp tới, cô đang lên kế hoạch tiết kiệm 20.000 peso bằng cách cắt giảm những chi phí làm đẹp và mua sắm không cần thiết.

Ước Mơ Xa Nhưng Gần: Khi Gen Z Vẫn Tin Tưởng Tương Lai

Dù bị hấp dẫn bởi niềm vui ngắn hạn, Eliza vẫn không quên đặt ra những mục tiêu lớn cho tương lai. Cô mong muốn chuyển đến Singapore làm việc, mua nhà ở quê hương và thực hiện phẫu thuật thẩm mỹ – một giấc mơ trị giá từ 100.000 đến 200.000 peso.

“Đó là giấc mơ lớn của tôi. Tôi muốn trở nên tự tin hơn và sẵn sàng chinh phục mọi cơ hội,” cô khẳng định.

Với nhiều Gen Z, lối sống tự thưởng không chỉ là cách tận hưởng hiện tại mà còn là động lực để họ hướng tới những điều tốt đẹp hơn. Nhưng để duy trì nó mà không ảnh hưởng đến tài chính, họ cần học cách cân nhắc và kiểm soát chi tiêu một cách khôn ngoan hơn.

“Deserve culture” không sai, nhưng điều gì cũng có cái giá của nó. Liệu Gen Z có đủ bản lĩnh để giữ vững cả niềm vui ngắn hạn lẫn sự ổn định dài lâu?

Nguồn: CNA Insider