Bóc trần mặt tối của công nghiệp thời trang nhanh tại Bangladesh

Tại Bangladesh, hàng triệu trẻ em phải làm việc trong các xưởng may để đáp ứng nhu cầu thời trang nhanh của thị trường phương Tây.

Những đứa trẻ ấy, thay vì được đến trường và theo đuổi ước mơ, lại bị cuốn vào guồng quay khắc nghiệt, làm việc trong môi trường cực kỳ nguy hiểm và độc hại. Đằng sau những bộ quần áo giá rẻ là những giọt mồ hôi và máu của các lao động nhí, sống trong khu ổ chuột ô nhiễm, đối mặt với bệnh tật mỗi ngày. Ngành thời trang nhanh không chỉ gây tổn hại đến môi trường mà còn đẩy trẻ em Bangladesh vào vòng xoáy của sự hy sinh và mất mát.

Một giấc mơ bị bỏ lại phía sau

“Ước mơ của em là trở thành bác sĩ, nhưng em đã phải từ bỏ nó để làm việc trong những xưởng may tại Bangladesh. Em làm việc ở đây để trả tiền học cho em gái, mong cô ấy sẽ thực hiện được giấc mơ mà em không thể.”

Lời tâm sự này đến từ một cô bé làm công trong các xưởng may quần áo tại Bangladesh – một trong hàng triệu đứa trẻ làm việc trong ngành công nghiệp thời trang nhanh (fast fashion) để đáp ứng nhu cầu của các thương hiệu thời trang nổi tiếng phương Tây. Không giống như những đứa trẻ khác cùng trang lứa, cô bé này và các bạn phải lao động không ngừng nghỉ dưới điều kiện nóng bức và nguy hiểm, không có bảo hộ lao động, thậm chí làm việc đến tận khuya. Giấc mơ bị dang dở của họ là cái giá mà thế giới phải trả cho một chiếc áo giá rẻ.

Thời trang nhanh và hệ quả từ tốc độ sản xuất

Vào cuối thế kỷ XX, sự bùng nổ công nghệ và toàn cầu hóa đã thay đổi mạnh mẽ ngành công nghiệp thời trang. Các thương hiệu lớn bắt đầu sản xuất nhanh hơn, liên tục đưa ra các xu hướng mới, và Bangladesh đã trở thành một trung tâm cung cấp hàng dệt may với giá rẻ cho phương Tây. Đất nước này đổ toàn bộ sức lực vào ngành công nghiệp này để đáp ứng nhu cầu khổng lồ từ nước ngoài, tạo công ăn việc làm cho hàng triệu lao động.

Tuy nhiên, cái giá mà họ phải trả rất cao, và chính những trẻ em là nạn nhân lớn nhất của sự phát triển thiếu bền vững này. Các em phải làm việc hàng giờ dưới điều kiện khắc nghiệt, không được đến trường và không có tương lai khác ngoài những ngày làm việc dài đằng đẵng.

Độc tố và môi trường: Gánh nặng của những dòng sông ô nhiễm

Con sông Buriganga, một trong những dòng sông ô nhiễm nhất thế giới, là nơi nhận hàng nghìn mét khối nước thải từ các xưởng may mỗi ngày. Theo ước tính của chính phủ Bangladesh, mỗi ngày có khoảng 21.000 mét khối nước thải chưa qua xử lý từ các xưởng sản xuất đổ thẳng vào nguồn nước này. Ô nhiễm từ các nhà máy không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn gây ra nhiều bệnh tật nghiêm trọng cho cư dân địa phương, đặc biệt là các khu dân cư nghèo khổ, nơi mà hơn 4 triệu người đang phải sống chung với nước thải công nghiệp độc hại.

Anh Giuseppe, một phóng viên đã đến tận nơi điều tra về ngành thời trang nhanh tại Bangladesh, cho biết: “Đứng trước dòng sông Buriganga, tôi không khỏi bàng hoàng khi thấy mức độ ô nhiễm nghiêm trọng của nó. Tất cả là vì thời trang nhanh.”

Những người lao động nhỏ bé trong các khu ổ chuột

Bangladesh có hơn 5000 khu ổ chuột, với hàng triệu người lao động nghèo sống trong các căn nhà tồi tàn, mất vệ sinh và không có điều kiện bảo vệ sức khỏe. Korail Bosti là một trong những khu ổ chuột lớn nhất, nơi người dân phải sống trong những căn nhà xây dựng bằng tôn và gỗ, không an toàn và không có điều kiện vệ sinh tối thiểu. Ở đây, mọi thứ đều quay quanh một mục đích duy nhất: làm việc để sản xuất những món hàng thời trang cho phương Tây.

Trong khu vực, các xưởng thuộc da được xem là nơi làm việc độc hại nhất. Để xử lý da, các xưởng này sử dụng rất nhiều hóa chất độc hại, từ đó xả thẳng vào môi trường hàng ngàn mét khối nước thải mỗi ngày. Theo một báo cáo, các xưởng thuộc da ở Dhaka thải ra khoảng 6000 mét khối chất thải độc hại và 10 tấn rác thải rắn mỗi ngày, tạo thành một “dòng sông chất độc” ngấm sâu vào tầng nước ngầm của thành phố.

Một công nhân thuộc da chia sẻ: “Tôi làm việc từ sáng đến đêm, ngày nào cũng tiếp xúc với hóa chất mà không có đồ bảo hộ. Mỗi lần về nhà, cơ thể tôi đều mệt mỏi và đau nhức, nhưng tôi không còn lựa chọn nào khác.”

Cái giá của thời trang giá rẻ

Thời trang nhanh là một vòng xoáy mà trong đó, hàng triệu người lao động nghèo khổ bị mắc kẹt. Một chiếc áo giá rẻ tại các cửa hàng lớn là kết quả của hàng giờ lao động cực nhọc, điều kiện sống tồi tệ và cả sự đánh đổi của trẻ em và người lao động tại Bangladesh. Những đứa trẻ bị tước đi quyền được học hành, phải làm việc đến kiệt sức, và đối mặt với các nguy cơ sức khỏe hàng ngày. Chúng ta nên tự hỏi: Đằng sau cái giá rẻ của những món hàng thời trang là gì?

Cuối cùng, hãy nhớ rằng, mỗi sản phẩm thời trang có thể là kết quả của cả máu, nước mắt và mồ hôi của những đứa trẻ, những người chỉ mong muốn một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Nguồn: Tổng hợp và biên dịch từ Progetto Happiness