Steve Kaufer – cựu CEO TripAdvisor đang âm thầm làm điều không ai ngờ

Bạn có thể hình dung một dự án công nghệ giúp chuyển toàn bộ hoa hồng mua sắm online thành tiền ủng hộ tổ chức phi lợi nhuận, mà người dùng không phải bỏ thêm chi phí? Đây chính là ý tưởng táo bạo đang được Steve Kaufer, đồng sáng lập TripAdvisor, hiện thực hóa.

Từ Thành Công TripAdvisor Đến Sứ Mệnh Vì Cộng Đồng

Steve Kaufer là người đồng sáng lập trang web du lịch lừng danh TripAdvisor, nơi cung cấp hàng triệu đánh giá khách quan từ du khách trên khắp thế giới. Suốt hơn hai thập kỷ, ông góp phần giúp công ty đi từ một dự án “chưa biết sẽ sống sót ra sao” thời điểm ngay sau sự kiện khủng bố 9/11, đến lúc trở thành tên tuổi lớn trong ngành du lịch trực tuyến. Không chỉ dừng lại ở thành tích thương mại, Steve Kaufer còn có khát vọng lớn hơn: đem lại giá trị tích cực cho xã hội, bằng cách khởi nghiệp với mô hình mới đầy hứa hẹn.

Chính tinh thần “chấp nhận rủi ro, thử nhanh, thất bại nhanh” – cũng là bài học quý giá trong những ngày đầu xây dựng TripAdvisor – đã giúp ông nảy ra ý tưởng hướng tới cộng đồng. Sau khi trải qua nhiều giai đoạn “lên bổng xuống trầm”: từ cuộc khủng hoảng 9/11 đến đại dịch COVID-19, Kaufer dần nhận ra khát vọng cá nhân cần tập trung vào một dự án có tác động mang tính dài hạn cho hàng triệu người. Dự án ấy chính là GiveFreely – công cụ hỗ trợ quyên góp từ thiện thông qua mua sắm trực tuyến, hứa hẹn tạo nên cuộc “cách mạng thiện nguyện” với mục tiêu hàng tỷ USD được trao tặng cho các tổ chức phi lợi nhuận.

Để hiểu về cách thức hoạt động của dịch vụ, tầm nhìn mà Kaufer đang theo đuổi và những kinh nghiệm quý giá từ chặng đường làm startup đến nay, hãy cùng đi sâu hơn vào hành trình này.

Ý Tưởng Nảy Mầm: Khi Mua Sắm Kết Nối Với Từ Thiện

Câu chuyện bắt đầu khi Kaufer vừa rời cương vị CEO TripAdvisor. Trong một thời gian ngắn “nghỉ xả hơi” sau hơn 20 năm cống hiến, ông nảy ra câu hỏi quan trọng: điều gì sẽ thật sự tạo dấu ấn khác biệt, vừa thỏa chí đam mê công nghệ, vừa giúp xã hội tốt hơn? Kaufer rất tâm huyết với ý tưởng cho phép người tiêu dùng “vô tình” làm từ thiện, không mất thêm tiền, trong mỗi lần mua sắm. Từ đó, GiveFreely ra đời.

Cách Thức Hoạt Động Cơ Bản

• Người dùng cài đặt tiện ích (browser extension) trên máy tính hoặc ứng dụng di động (tương lai gần).
• Khi họ mua sắm tại hơn 15.000 cửa hàng đối tác, tiền hoa hồng thông thường sẽ được trả cho GiveFreely.
• GiveFreely chuyển toàn bộ khoản hoa hồng đó đến tổ chức phi lợi nhuận mà người dùng lựa chọn từ danh sách hơn một triệu đơn vị được xác nhận.
• Người dùng cũng có thể được hưởng lợi khi tiện ích tự động dò tìm mã giảm giá, giúp tiết kiệm chi phí.

Ý tưởng này gợi nhớ đến Amazon Smile – chương trình Amazon từng triển khai để quyên góp nửa phần trăm giá trị đơn hàng cho từ thiện. Tuy nhiên, Amazon Smile đã kết thúc. Kaufer tin rằng anh có thể kế thừa mô hình đó, mở rộng ra nhiều nhà bán lẻ khác nhau, đồng thời tích hợp thêm tính năng săn mã giảm giá. Theo ông, đây là “một mũi tên trúng hai đích”: vừa giúp người dùng tiết kiệm, vừa hỗ trợ cộng đồng.

Mục tiêu mà Kaufer hướng đến là đạt 50 triệu người dùng cài đặt GiveFreely. Nếu mỗi người dùng trung bình “tạo ra” 20 USD hoa hồng quyên góp mỗi năm, thì tổng số tiền thiện nguyện có thể chạm mức 1 tỷ USD. Đây là con số vô cùng ấn tượng, ngay cả đối với một doanh nhân kỳ cựu.

“Tôi muốn đạt 50 triệu người dùng cho GiveFreely. Nếu mỗi người tạo ra 20 USD mỗi năm, chúng ta sẽ có cả tỷ USD đóng góp từ thiện – còn lớn hơn bất kỳ khoản tiền cá nhân nào tôi có thể tự bỏ ra,” Kaufer chia sẻ.

Động lực của ông không nằm ở việc thu lợi từ mô hình: chính Steve Kaufer dùng nguồn vốn cá nhân để duy trì và phát triển dự án, với mục tiêu lâu dài là “không bao giờ tạo lợi nhuận” cho riêng mình. Kaufer thậm chí còn khẳng định ông muốn dồn tất cả phí hoa hồng vào các tổ chức phi lợi nhuận, giúp hỗ trợ nhiều sáng kiến và cộng đồng khác nhau trên khắp thế giới.

Vượt Qua Thách Thức: “Cú Sốc” Từ Thói Quen Tiêu Dùng Và Niềm Tin Vào Công Nghệ

Khi xây dựng TripAdvisor, Kaufer đã áp dụng rất nhiều chiến lược thiên về tốc độ, thử nghiệm và không ngại thất bại. Ông từng kể lại, công ty suýt phá sản chỉ sau vài tháng, nếu không liên tục xoay sở mô hình kinh doanh. Từ việc cung cấp thông tin cho các hãng du lịch (B2B), TripAdvisor chuyển sang mô hình thu tiền hoa hồng khi khách nhấp chuột đặt dịch vụ (một dạng affiliate). Từ đó, công ty đột phá về doanh thu.

Chiến lược “tốc độ quyết định tất cả” chính là điều Kaufer muốn tiếp tục áp dụng cho GiveFreely. Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng sự tiện lợi, việc thuyết phục họ cài thêm tiện ích phải đi kèm “lý do thật rõ ràng.” Và còn gì rõ ràng hơn việc họ vừa tiết kiệm, vừa làm từ thiện chỉ bằng vài cú nhấp chuột?

Trải nghiệm với TripAdvisor cũng nhắc Kaufer về vai trò “đáng tin cậy” của thương hiệu. Khi người dùng phụ thuộc ngày càng nhiều vào đánh giá và thông tin tự động do trí tuệ nhân tạo (AI) gợi ý, họ luôn cần một “nguồn xác tín” về nội dung. Trong mắt Kaufer, GiveFreely muốn xây dựng tên tuổi như “cầu nối thiện nguyện đáng tin” thay vì chỉ là một ứng dụng coupon thuần túy.

Câu hỏi đặt ra là: người dùng có sẵn sàng tin cậy một nền tảng mới ra mắt, lại không thu bất kỳ lợi nhuận nào, hay không? Kaufer cho rằng, với nền tảng danh tiếng từ TripAdvisor, ông đủ uy tín để chứng minh tính minh bạch, rằng số tiền hoa hồng sẽ đến thẳng tay các tổ chức thiện nguyện.

“Chỉ 3 Lần Thất Bại Là Chưa Đủ”: Triết Lý Dám Làm, Dám Sai

Khi còn điều hành TripAdvisor, Steve Kaufer luôn khuyến khích văn hóa “làm nhanh, sai sớm, sửa kịp thời”. Tính linh hoạt đó từng cứu công ty khỏi nhiều đợt khủng hoảng như cú sốc 9/11, hay giai đoạn COVID-19 đóng băng ngành du lịch. Trong hai cột mốc này, TripAdvisor nhận thấy cách duy nhất để tồn tại là “thay đổi cấu trúc chi phí, tối ưu vận hành” và nỗ lực tìm hướng đi mới (như phát triển mảng đặt vé điểm tham quan, mở rộng sang thị trường nhà hàng, v.v.).

“Đừng ngại dành 10-20% nguồn lực vào những dự án chưa thể thấy lợi tức ngay, nhưng có thể mang giá trị to lớn trong tương lai,” Kaufer khẳng định.

GiveFreely chính là minh chứng cho quan điểm đó. Ban đầu, ông tự bỏ tiền túi xây dựng sản phẩm, hoàn toàn chấp nhận rủi ro nó có thể “chết yểu” nếu không ai quan tâm. Nhưng như ông từng chia sẻ, “nếu không thử, làm sao biết chắc dự án này có thể thành công đến đâu?”

Chiến Lược Phát Triển: Khi Hàng Triệu Người Tiêu Dùng Làm Từ Thiện “Vô Tình”

Kaufer đặc biệt nhấn mạnh vai trò của người có ảnh hưởng (influencer) và doanh nghiệp truyền thống trong việc “phủ sóng” GiveFreely. Ông dự tính hợp tác với các nhà sáng tạo nội dung, những người có tầm ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội, để khuyến khích fan hâm mộ cài đặt tiện ích. Thay vì kêu gọi quyên góp bằng tiền túi, giờ đây họ chỉ cần mua sắm như bình thường để ủng hộ quỹ thiện nguyện.

Tương tự, các doanh nghiệp muốn tặng khách hàng “khoản bonus” hay quà tri ân có thể lựa chọn hình thức đóng góp qua GiveFreely. Ví dụ, sau khi khách mua hàng hoặc tải ứng dụng, doanh nghiệp tuyên bố “chúng tôi sẽ gửi 10 USD đến tổ chức phi lợi nhuận bạn chọn.” Hoạt động này nằm trong chi phí marketing vốn dĩ doanh nghiệp phải bỏ ra, và với mô hình GiveFreely, gần như không phát sinh thêm rủi ro lừa đảo.

Ai cũng thích miễn phí. Đây là điểm mấu chốt Kaufer tin rằng sẽ thúc đẩy tốc độ lan tỏa. “Khách hàng không muốn phải bận tâm rút ví thêm, dù chỉ một đôla. Nếu có một giải pháp tích hợp sẵn, chỉ vài cú click, tự động quyên góp một khoản tiền đến tổ chức từ thiện họ thích, quả là quá tuyệt vời.” – Kaufer nói.

Tất nhiên, còn không ít rào cản. Người dùng có thể e ngại về vấn đề bảo mật, sợ cài tiện ích sẽ thu thập thông tin cá nhân. Kaufer khẳng định ông luôn minh bạch về dữ liệu, đồng thời công nghệ theo dõi chỉ dừng ở mức quản lý “phiếu giảm giá” và “tạo liên kết affiliate” đến nhà bán lẻ. Nếu GiveFreely muốn trở thành thương hiệu uy tín lâu dài, niềm tin của người dùng phải được đặt lên hàng đầu.

Quản Lý Nhân Sự Và Văn Hóa Tốc Độ: Từ Bài Học Cũ Đến Dự Án Mới

Khi được hỏi về cách duy trì văn hóa “tốc độ” trong môi trường công ty, Kaufer từng kể ông treo biển “Speed Wins” (tạm dịch: “Tốc Độ Quyết Định”) trước cửa phòng làm việc ở TripAdvisor. Mỗi khi nhân viên bước vào, họ đều được nhắc nhớ ưu tiên giải pháp nhanh, “gọn gàng,” sẵn sàng chấp nhận bỏ bớt tính năng phụ để thử nghiệm chính yếu tố cốt lõi.

Trong GiveFreely, ông tiếp tục thực hiện điều này bằng cách giao quyền quyết định nhanh, tránh để cả nhóm sa lầy vào những cuộc họp dài dòng. Dù công ty còn nhỏ, mọi người làm việc chặt chẽ và tự do chia sẻ ý tưởng. Kaufer tin rằng, một startup nếu không phạm ít nhất vài sai lầm lớn thì chưa đẩy mình đến ranh giới đổi mới.

Điều đó không đồng nghĩa với việc thiếu kế hoạch. GiveFreely vẫn đặt mục tiêu, lập các cột mốc rõ ràng về số lượng người dùng, đối tác, dòng tiền để duy trì nền tảng. Dù không muốn “tạo ra lợi nhuận,” họ phải đảm bảo mô hình tài chính minh bạch, không bị lạm dụng.

Sức Ảnh Hưởng Của Khủng Hoảng: 9/11, COVID-19 Và Những Trăn Trở Kế Tiếp

TripAdvisor từng chứng kiến tình trạng du khách hoang mang, hủy lịch trình hàng loạt sau vụ khủng bố 9/11. Không lâu sau, công ty còn đối mặt với khủng hoảng kinh tế 2008, rồi đại dịch COVID-19. Có giai đoạn, ngành du lịch toàn cầu gần như đóng băng, doanh thu lao dốc. Vậy mà TripAdvisor vẫn trụ vững, thậm chí tìm được hướng phát triển mới.

Phương thức giải quyết: minh bạch với nhân viên, cắt giảm những thứ không thiết yếu và tập trung mạnh vào phát triển sản phẩm cốt lõi. Khi CEO, Kaufer phải đối mặt với cảnh sa thải nhân sự qua Zoom – điều “khó khăn nhất” mà ông từng làm. Thế nhưng chính nhờ những quyết định khắc nghiệt và kịp thời, công ty mới duy trì đủ tiềm lực để mở ra cơ hội bứt phá ở giai đoạn hậu khủng hoảng.

Sau khi rời TripAdvisor, Kaufer không muốn dành thêm nhiều năm “chạy theo lợi nhuận.” Ông quyết định “toàn tâm toàn ý” cho một sứ mệnh mới: tạo dấu ấn bền vững với xã hội. Có người nhận xét lựa chọn này cũng ẩn chứa rủi ro, bởi số đông người dùng có thể chưa quan tâm đủ đến việc làm thiện nguyện qua mua sắm. Nhưng Kaufer nhìn thấy cơ hội lớn trong hành vi trực tuyến hiện nay. Ông tin rằng, nếu bất kỳ ai đang mua sắm, đặt vé, thanh toán online mà vẫn “tiện tay” ủng hộ một tổ chức cứu trợ, giáo dục, y tế…, xã hội sẽ tốt lên rất nhiều.

Tầm Nhìn Xa Hơn: Hợp Tác, Lan Tỏa Và Cam Kết Lợi Ích Chung

Dù GiveFreely còn rất mới, Kaufer sẵn sàng chia sẻ hoài bão: thu hút nhiều đối tác bán lẻ lớn, bao gồm cả các sàn thương mại điện tử tại nhiều quốc gia. Qua đó, người mua sắm ở khắp nơi đều có thể quyên góp cho tổ chức từ thiện họ yêu mến. Hình thức này có vẻ “vô hình” với người dùng, nhưng lại tạo ảnh hưởng rõ rệt cho xã hội. Hàng loạt dự án cộng đồng sẽ hưởng lợi từ nguồn quỹ bền vững, thay vì trông chờ vào quỹ cứu trợ ngắn hạn.

Đặc biệt, Kaufer còn hướng đến việc cung cấp dữ liệu minh bạch: số tiền đóng góp, danh sách tổ chức nhận hỗ trợ, quy trình chuyển tiền. Ông kỳ vọng mô hình GiveFreely không chỉ góp tiền, mà còn khơi gợi tinh thần nhân ái, thúc đẩy các sáng kiến thiện nguyện tự phát khác.

Khi Doanh Nhân Và Cộng Đồng Cùng Thắng

Khởi nghiệp ở tuổi ngoài 50, Steve Kaufer dường như lại “đặt cược” vào một tương lai mới, nơi hàng triệu người có thể làm từ thiện mọi lúc mà không phải suy nghĩ. Nhìn lại hành trình của ông từ một cậu sinh viên ngành Khoa học Máy tính ở Harvard, đến chủ tịch một startup suýt phá sản, rồi nhà sáng lập nền tảng du lịch uy tín hàng đầu thế giới, có thể thấy điểm chung xuyên suốt: tinh thần không ngại thử nghiệm, tin vào tương lai công nghệ, và khao khát dùng lợi thế đó để giúp ích cho cộng đồng.

Ngày nay, sức mạnh của “cho đi” được đẩy lên mức tối đa nhờ môi trường trực tuyến. Bằng cách kết nối hoa hồng tiếp thị liên kết, GiveFreely hướng dòng tiền về tổ chức từ thiện. Ở chiều ngược lại, người dùng có thêm cơ hội nhận ưu đãi. Dù còn nhiều thách thức, dự án này mang tham vọng lớn: biến thiện nguyện thành hành động quen thuộc, gắn liền với nhịp sống hàng ngày. Nếu thành công, GiveFreely có thể đóng vai trò “Uber của thế giới thiện nguyện,” tạo ra một nền tảng kết nối win-win cho tất cả.

Với những nền tảng sẵn có, niềm đam mê mãnh liệt, tư duy “không ngại sai,” Steve Kaufer đang tiến tới một chương mới trong sự nghiệp, nơi ông muốn cống hiến tối đa và lan tỏa ảnh hưởng tích cực. Để rồi, nếu một ngày 50 triệu người dùng cài đặt tiện ích này, 1 tỷ USD mỗi năm sẽ chảy vào các dự án xã hội, viết tiếp giấc mơ “khởi nghiệp vì cộng đồng” mà ông ấp ủ bao năm.